Η ομιλία της στα πλαίσια της ναυτικής εβδομάδας
«Η Ελλάδα και η Θάλασσα είναι δύο έννοιες αλληλένδετες. Από την αυγή του πολιτισμού, που σημαδεύεται με τη θριαμβευτική είσοδο της Ελλάδας στην Ιστορία, ο τόπος αυτός έζησε πάντα με τη θάλασσα, από τη θάλασσα, χάρη στη θάλασσα». Είναι τα λόγια της Μελίνας Μερκούρη, ως Υπουργού Πολιτισμού το 1987 .
Η θάλασσα διαμόρφωσε τον Ελληνικό κόσμο, τον Ελληνικό πολιτισμό , το Ελληνικό εθνος στην ιστορική του πορεία.
Ο Ελληνας αγάπησε, εξερεύνησε , προστάτευσε τη θάλασσα και την δάμασε τρυγώντας τους πλούσιους καρπούς της από την διάδοση και ανταλλαγή των ιδεών και των πολιτισμών μέχρι το οικονομικό εμπόριο.
Την Θάλασσα που είναι το όριο της πατρίδας μας αλλά και μια περιβάλλουσα ανοικτή πύλη προς την εξερεύνηση , την γνώση τον πλούτο στα στενά όρια της Μεσογείου αρχικά και κατόπιν προς τον κόσμο ολόκληρο
Η λέξη Ελλάδα μας φέρνει στο μυαλό το μήκος των χερσαίων ακτογραμμών μας τα χιλιάδες νησιά, τα πελάγη .
Το αιώνιο και παγκόσμιο πρότυπο του ατρόμητου , πολυμήχανου και ακούραστου ταξιδευτή Οδυσσέα που ποτέ δεν χάνει από το μυαλό τον προορισμό του, την επιστροφή στην πατρίδα που δεν την ανταλάσσει με τίποτα , ούτε με την αθανασία , γιατί η θάλασσα είναι ένα με την Ελλάδα. Τον περιμένει στις ακρογιαλιές της πατρίδας του.
Τιμάμε σήμερα αυτή την πολύμορφη σχέση του ΄Ελληνα με την θάλασσα και τους Έλληνες της θάλασσας.
Τιμάμε το πολεμικό Ναυτικό και τους μακραίωνους αγώνες του για την ελευθερία μας μέχρι και σήμερα.
Τιμάμε το Λιμενικό Σώμα , φρουρό των λιμανιών μας , προστάτη της θαλάσσιας αλιείας και διασώστη ανθρώπινων ζωών που αντιμετώπισε με ανθρωπισμό, αξιοπρέπεια αλλά και συναίσθηση του Εθνικού καθήκοντος το τεράστιο βάρος της μεταναστευτικής κρίσης που έπεσε στους ώμους των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.
Τιμάμε την Ελληνική ποντοπόρο ναυτιλία που αποτελεί το 20% του παγκόσμιου ναυτικού στόλου και το 60% του ευρωπαϊκού στόλου στηρίζοντας την οικονομία της πατρίδας μας και μεταφέροντας την Ελλάδα στα πέρατα του κόσμου.
Την ακτοπλοϊκή ναυτιλία, τους αλιείς και όλα τα επαγγέλματα που συνδέονται με την θάλασσα .
Τους ανθρώπους, ενώσεις σωματεία και Οργανισμούς που δραστηριοποιούνται για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος
Τιμάμε την ιδιαίτερη σχέση της Χίου και των Καρδαμύλων με την θάλασσα που στηρίζεται στην ναυτοσύνη του Ελληνα.
Τα Καρδάμυλα- ένας τόπος άρρηκτα δεμένος σήμερα με την έννοια της ναυτοσύνης που η μοίρα του άλλαξε χάρη στη θάλασσα πριν από 200 περίπου χρόνια.
Η Καρδαμύλια χώρα, καταλαμβάνοντας ολόκληρο το βορειοανατολικό τμήμα της Χίου ,δίπλα στη θάλασσα στην πορεία της μακραίωνης ιστορίας της από την εποχή του Ομήρου και του Θουκιδίδη με τρία φυσικά λιμάνια στις πολυσχιδείς ακτές της (Καρδάμυλα, Πάρπαντα, Δελφίνι) πάνω στον θαλάσσιο δρόμο της Ανατολικής Μεσογείου απέναντι από την Σμύρνη και τα μικρασιατικά παράλια, με την ιστορία της να χάνεται στους αρχαίους και Βυζαντινούς χρόνους ,στην περίοδο των Γενοβέζων και των Οθωμανών . Μια ιστορία που την μαρτυρούν θραύσματα αρχαίων ναών και ιερών , επιγραφές και χρυσόβουλλα Βυζαντινά, διηγήσεις και χάρτες περιηγητών που προσφέρεται για επιστημονική εξερεύνηση.
Από τα μεγαλύτερα χωριά του νησιού κατά την Οθωμανική περίοδο , κλεισμένο στην ενδοχώρα λόγω των πειρατικών επιδρομών πριν από δύο αιώνες περίπου ,πριν από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, αρχίζει να ανακαλύπτει ή μάλλον ν α ξ α ν α θ υ μ ά τ α ι το δρόμο της θάλασσας.
Όμως , η μοίρα το έφερε μόλις ξεκίνησε να αναπτύσσεται η εμπορική ναυτιλία στον τόπο μας μετά την εξάλειψη της πειρατείας , να αποδεκατιστεί το νησί μας στην τρομερή Σφαγή του 1822. Τα Καρδάμυλα πλήρωσαν κι εκείνα το βαρύ τίμημα πριν προλάβουν να ανοίξουν τα πανιά τους στη θάλασσα.
Έτσι μπορούμε να πούμε ότι η νεώτερη ναυτική μας ιστορία αρχίζει μετά την επιστροφή των προσφύγων της Σφαγής στον τόπο μας.
Πάντα μετά τον όλεθρο, την ισοπέδωση, την καταστροφή η θάλασσα είναι εκείνη που ανοίγει την μεγάλη πλούσια αγγαλιά της υποσχόμενη ένα γρήγορο ξεκίνημα μιας νέας ζωής.
Η μοίρα του τόπου μας άρχισε να αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς . Άλματα δεκαετιών από τα ιστιοφόρα, στα ατμόπλοια . Σε δύο μόνο γενιές , περίπου σε 40 χρόνια , όπως εύστοχα παρατηρεί ο Κων/νος Άμαντος γίνεται η μεταστροφή . 1825-1865 . Από γεωργοί και κτηνοτρόφοι , ναυτικοί και καραβοκύρηδες.
Αυτό είναι το πρώτο θαύμα της Καρδαμυλίτικης Ναυτοσύνης.
Οφείλεται στη στροφή προς την θάλασσα αλλά και στον χαρακτήρα του Καρδαμυλίτη . Δραστήριοι, επίμονοι, εργατικοί, φιλόδοξοι και οραματιστές οι κάτοικοι των Καρδαμύλων άδραξαν τις γεωπολιτικές ευκαιρίες και άλλαξαν την ζωή τους.
Εδραιώνουν την παρουσία τους στον ιστιοφόρο στόλο της Χίου στις επόμενες δύο γενιές μαζί με τους 4 ναυτότοπους του νησιού μας . Βροντάδος- Καρδάμυλα- Οινουσσες- Λαγκάδα.
Και αμέσως μετά στην αλλαγή του 20ου αιώνα στρέφονται έγκαιρα και δυναμικά στα ατμόπλοια και γίνονται πλοιοκτήτες ιδρύοντας ναυτιλιακές επιχειρήσεις με περισσότερα και συνεχώς μεγαλύτερα πλοία σε μια ποντοπόρο ναυτιλία που μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο ανοίγεται σε όλο τον κόσμο.
Οι Θαλάσσιοι δρόμοι έχουν ήδη αλλάξει . Χαράσσονται προς την δύση .Προς την Αγγλία και την Αμερική.Ήδη από το 1835 ο Χιώτης Ιωάννης Ράλλης στέλνει το πρώτο πλοίο με Ελληνική σημαία στη Βοστώνη διασχίζοντας τον Ατλαντικό.
Μετά τον Α΄. παγκόσμιο πόλεμο η ναυτιλία ανοίγεται σε όλο τον κόσμο.
Ο Β΄. Παγκόσμιος πόλεμος φέρνει εκατόμβες νεκρών στα Εμπορικά πλοία . Ο Καρδαμυλίτικος εμπορικός στόλος καταστρέφεται και τα Καρδάμυλα θρηνούν ανθρωπινές ψυχές.
Ο κπτ. Νικόλας Φύκαρης στην εμπεριστατωμένη μελέτη του για το ναυτικό των Καρδαμύλων στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο αναφέρει τα ονόματα των τριάντα Καρδαμυλίτικων φορτηγών πλοίων και των πληρωμάτων τους που απωλέσθηκαν , τις συνθήκες που χάθηκαν, τα δώδεκα φορτηγά πλοία που διασώθηκαν καθώς και όσα περισσότερα ονόματα μπόρεσε να συγκεντρώσει των Καρδαμυλιτών που χάθηκαν σε φορτηγά και ιστιοφόρα πλοία.
Όμως η πορεία της ποντοπόρου ναυτιλίας παίρνει μια αξιοθαύμαστη τροπή μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο . Πάλι μετά την καταστροφή η θάλασσα υπόσχεται την γρήγορη αναγέννηση.
Η προμήθεια των 100 Libertys με την εγγύηση του Ελληνικού κράτους που δόθηκαν στους Ελληνες πλοιοκτήτες είναι αφορμή για μια νέα αναγγένηση της ναυτιλίας. Κατασκευάστηκαν μόνο για τον πόλεμο για ένα ταξίδι και όμως μετασκευάστηκαν από τους Ελληνες πλοικτήτες και ταξίδευαν για χρόνια . Πάνω σ’ αυτά στήθηκε το μεταπολεμικό θαύμα της Ελληνόκτητης ναυτιλίας με πρωτοπόρο τον Καρδαμυλίτη Σταύρο Γ. Λιβανό που υπήρξε για γενεές ολόκληρες το πρότυπο του ναυτικού που μπαρκάρισε σε ηλικία 12 ετών και έγινε ο άρχοντας των θαλασσών.
Ναι η θάλασσα δίνει ευκαιρίες αλλά χρειάζεται και τόλμη, θάρρος , εφευρετικότητα , σκληρή δουλειά για την δαμάσεις για να οδηγήσεις τα πράγματα στην ευημερία. Όλα προσόντα του Καρδαμυλίτη Ναυτικού.
Το πλήρωμα ήταν την εποχή εκείνη – όπως άλλωστε και τις προηγούμενες - η ψυχή του καραβιού. Με την αυτοθυσία, αυταπάρνηση , υπακοή , επιμονή και υπομονή των Καρδαμυλίτικων πληρωμάτων κτίζεται το θαύμα των επόμενων δεκαετιών. Τα Καρδάμυλα ήταν μια ακμαία κωμόπολη που η συντριπτική πλειοψηφία των ανδρών ακολουθούσε το δρόμο της θάλασσας. Στις δεκαετίες 1960 και 1970 που γιγαντώθηκαν Καρδαμυλίτικες ναυτιλιακές εταιρείες ήταν απαραίτητη η εμπιστοσύνη η υπευθυνότητα και η εργατικότητα που πρόσφεραν το πλήρωμα, οι αξιωματικοί και στα στελέχη των ναυτιλιακών εταιρειών που ήταν Καρδαμυλίτες.
Άλλωστε η πλειονότητα των πλοιοκτητών , όπως σε άλλους ναυτότοπους της Ελλάδας προέρχεται από το ναυτεργατικό δυναμικό της χώρας . Ναυτικοί , καπετάνιοι και αργότερα πλοιοκτήτες . Για την εποχή εκείνη ο κπτ Αγγελος Λουδάρος μας λέει: «Το 1950 όταν τελειώσαμε το Γυμνάσιο Καρδαμυλων , όλοι μας 22 αγόρια 18 ετών επιθυμούσαμε να εργαστούμε για να βοηθήσωμε τις οικογένειές μας και να ζήσωμε. Η μόνη καλή διέξοδος ήταν το ναυτικό επάγγελμα . Ονειρευόμεθα να γίνωμε πλοίαρχοι γιατί βλέπαμε τους πλοιάρχους του τόπου μας ότι ζούσαν πολύ καλά. Στην κατοχή όσοι τελείωναν το Γυμνάσιο δεν μπορούσαν να μπαρκάρουν μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος και ο εμφύλιος και έφευγαν κρυφά.
Την δεκαετία του 50 ορισμένοι μπαρκάραμε ακόμα και άμισθοι για πολλούς μήνες. Όλοι μας γίναμε Πλοίαρχοι περίπου 10 χρόνια μετά .Το ίδιο έγινε και με τις άλλες τάξεις αργότερα για όλη την δεκαετία του 50 . Συμπτωματικά το 1950 άρχισε και η αναγέννηση της Ελληνικής ποντοπόρου ναυτιλίας που είχε αποδεκατιστεί από τα γερμανικά υποβρύχια κατά τον πόλεμο. Πιστεύω ότι αυτή η γενιά ήταν ο κύριος παράγων της ανάπτυξης της ναυτιλίας μας . Τα παιδιά έζησαν την κατοχή , την ανασφάλεια, την ανεργία των πατεράδων τους , τα έδωσαν όλα για να ανατρέψουν αυτή την κατάσταση και το κατάφεραν. Τα μπάρκα των δύο και άνω ετών ήταν αναπόφευκτα. Οι συνθήκες διαβίωσης στα πλοία ήσαν καλές συγκρινόμενες με τις συνθήκες διαβίωσης στα τότε σπίτια μας. Πολλά από τα παιδιά αυτά έγιναν εφοπλισταί. Απίστευτη πρόοδος . Φοβερή αλλαγή στη ζωή μας.
΄Ετσι συντελέστηκε το δεύτερο θαύμα της Καρδαμυλίτικης Ναυτοσύνης.
Στις επόμενες δεκαετίες τα Καρδάμυλα δεν είναι πια απλώς ναυτότοπος . Είναι ναυτομάνα. Γιατί πως αλλιώς να χαρακτηρίσεις ένα τόπο που η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων ακολούθησαν την ποντοπόρο ναυτιλία , έχτισαν εταιρείες που γιγαντώθηκαν και περνούν από γενιά σε γενιά, αναπτυσσόμενες και καινοτόμες στην πρωτοπορία της Παγκόσμιας ποντοπόρου ναυτιλίας. Έναν τόπο που συνεχίζει να τροφοδοτεί την ελληνική ναυτιλία , με ναυτικούς , με στελέχη ναυτιλιακών επιχειρήσεων , με πλοιοκτήτες .
Γιατί στη Χίο και στα Καρδάμυλα έχουμε εφοπλιστικές οικογενειακές επιχειρήσεις 5 και 6 και 7 γενεών . Για το επίτευγμα αυτό υπήρξε καθοριστική η συνεισφορά της Καρδαμυλίτισσας μάνας και γυναίκας που την τιμάμε μαζί με τον Καρδαμυλίτη Ναυτικό.
Σαν Καρδαμυλίτες είμαστε περήφανοι για την στήριξη του Ελληνικού νηολογίου και των Ελλήνων ναυτικών. Πάνω από το 1/3 των πλοίων που φέρουν στους ωκεανούς την γαλανόλευκη και είναι εδάφη της πατρίδας μας που ταξιδεύουν στη θάλασσα ανήκουν σε Καρδαμυλίτικες ναυτιλιακές επιχειρήσεις. Από τα 480 πλοία που είναι γραμμένα σήμερα στο Ελληνικό νηολόγιο , ο Όμιλος Αγγελικούση της Μαρίας Αγγελικούση έχει την Ελληνική σημαία σε 125 από τα 480 πλοία που είναι γραμμένα σήμερα στο Ελληνικό νηολόγιο , ο Ομιλος Άννας Αγγελικούση σε 30 πλοία και ο Ομιλος Τσάκου σε 18 πλοία και πολλές άλλες Καρδαμυλίτικες εταιρείες.
Συνολικά πάνω από τα μισά πλοία που είναι εγγεγραμμένα στο Ελληνικό Νηολόγιο είναι χιώτικα.
Οι Καρδαμυλίτες οι Βρονταδούσιοι και οι Αιγνουσιώτες κατέχουν το 12% της χωρητικότητας του παγκόσμιου εμπορικού στόλου και 2.606 πλοία ποντοπόρου ναυτιλίας σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε σε πρόσφατο ναυτιλιακό συνέδριο στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου ο καθηγητής κ. Σεραφείμ Κάπρος.
Δεν είναι λοιπόν υπερβολή να πούμε ότι τα Καρδάμυλα είναι εδώ και διακόσια χρόνια ένα καράβι με αεινάυτες που οργώνει τους ωκεανούς, κάνει γνωστή την πατρίδα μας στα πέρατα του κόσμου και συνεισφέρει σημαντικά στην Ελληνική οικονομία.
Γιατί η ελληνόκτητη ναυτιλία από τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης συνεισφέρει οικειοθελώς με τον ίδιο τρόπο όπως στα πλοία με Ελληνική σημαία , στις φορολογικές υποχρεώσεις προς το Ελληνικό κράτος και στις εργασιακές υποχρεώσεις προς τους Ελληνες ναυτικούς , , με μόνη διαφορά των αριθμό των Ελλήνων εργαζομένων στα πλοία .
Και μετά από αυτό το αδιάκοπο ταξίδι στους ωκεανούς, η επιστροφή στην πατρίδα .Ο στόχος του Οδησσέα. «το νόστημον ήμαρ» . Η επιστροφή στην πατρίδα, με την έννοια της προσφοράς και της φροντίδας για την εξέλιξη του τόπου που μας γέννησε και μας έδωσε τεράστιες δυνατότητες.
Ολες οι δημόσιες κοινωνικές δομές και αρκετά έργα υποδομών έχουν γίνει από δωρεές ναυτικών του τόπου μας.
Ο κατάλογος είναι μακρύς .Αναφέρουμε ονομαστικά
- Το ΠΑΛΑΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΤΟΝ ΝΕΡΑΥΛΑΚΑ,Το ΛΙΒΑΝΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ,Το ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΝΩ ΚΑΡΔΑΜΥΛΩΝ ,Το ΚΑΡΡΑΔΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΑΧΗΣ,Το ΚΑΡΡΑΔΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΡΜΑΡΟΥ , Το ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΑΡΔΑΜΥΛΩΝ ,Το ΛΙΒΑΝΕΙΟ ΝΑΥΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΡΔΑΜΥΛΩΝ ,Το ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΚΑΡΔΑΜΥΛΩΝ ,Το ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ ΛΑΜΠΡΟΣ Θ. ΦΑΤΣΗΣ που σήμερα δεν λειτουργεί και αξιοποιούνται για φιλανθρωπικούς σκοπούς τα έσοδα από την μίσθωση του ,Η ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΟΥ Ι.Ν ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΜΑΡΟΥ»,Ο ΟΙΚΟΣ ΕΥΓΗΡΙΑΣ «Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ» ,Το ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΑΦΩΝ ΓΕΜΕΛΟΥ ,ΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ ΜΑΡΜΑΡΟΥ και ΑΝΩ ΚΑΡΔΑΜΥΛΩΝ,Η ΑΙΘΟΥΣΑ Ι.Ν ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΡΑΧΗΣ,Το ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ –ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΙΘΟΥΣΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ στην πλατεία Μαρμάρου,Η ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΟΥ Ι.Ν ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ, ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΜΑΡΟΥ ,Η ΠΤΕΡΥΓΑ ΣΤΕΛΛΑΣ Ν. ΦΡΑΓΚΟΥ στο Καρράδειο Δημοτικό,Το ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΟ ΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ , Η ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΚΑΡΔΑΜΥΛΩΝ «ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ» ,καθώς και κληροδοτήματα για την χορήγηση υποτροφιών σε απόφοιτους των σχολείων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης των Καρδαμύλων, την χορήγηση οικονομικών βοηθημάτων για επαγγελματική αποκατάσταση γυναικών και την συντήρηση ιερών ναών και μονών. (ΑΙΒΑΛΙΩΤΗ, ΓΕΩΡΓΙΛΗ,ΜΑΔΙΑ,ΨΩΜΟΣΤΗΘΗ).
Όμως οι δωρεές των Καρδαμυλιτών δεν σταματούν στα στενά όρια του τόπου μας.
ΔΩΡΕΕΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΧΙΟ:Γυμνάσια και δημοτικά σχολεία στην πόλη της Χίου και τα βορειόχωρα από τον Σταύρο Γ. Λιβανό,Το Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο από τον Μιχαήλ και Σταματία Ξυλά,Η σχολή Μηχανικών ΕΝ από τον Ιωάννη Καρρά και άλλους χιώτες ευεργέτες καθώς και η επισκευή της.
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΔΩΡΕΕΣ στα μεγάλα νοσοκομεία της χώρας , στο Δρομοκαίτειο θεραπευτήριο , μεγάλες δωρεές για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ :ΙΔΡΥΜΑ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΟΥΣΗΣ ,ΙΔΡΥΜΑ «ΜΑΡΙΑ ΤΣΑΚΟΣ»HELMEPA εταιρεία προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος που ιδρύθηκε από τον Γεώργιο Π.Λιβανό.
Σήμερα σε μια κρίσιμη εποχή για το μέλλον της Ελληνόκτητης ναυτιλίας , που οι Έλληνες πλοιοκτήτες αναζητούν αγωνιωδώς Ελληνικά πληρώματα για να μην αφελληνιστεί η Ελληνική ναυτιλία, τα Καρδάμυλα στέκουν εδώ σε μια παραμεθόρια περιοχή της Ελλάδας μακριά από την πρωτεύουσα του νησιού με ένα δρόμο που αρκετές φορές γίνεται δύσβατος τους χειμερινούς μήνες με όλα τα σχολεία τους και με το ναυτικό τους λύκειο σχεδόν πρότυπο με ειδικότητες Πλοιάρχου και Μηχανικού ,με μηχανήματα προομοίωσης.
Τα σχολεία αυτά , τα σχολεία μας, πρέπει να ζήσουν , οι δημόσιες και κοινωνικές υπηρεσίες να ενισχυθούν , το νέο λιμάνι μας με όλη την παραλιακή ζώνη, να γίνει λειτουργικό για να κρατηθεί ζωντανός και να ανθίσει ξανά ο τόπος αυτός που είναι φυτώριο της Ελληνικής Ναυτοσύνης .
Το Ελληνικό Κράτος το οφείλει αυτό στα Καρδάμυλα .
Να συντηρήσει και να αναπτύξει τις υποδομές μας και κυρίως το νέο μας λιμάνι με ακτοπλοϊκές συνδέσεις.
Ο τόπος μας είναι η αφετηρία και ο συνδετικός κρίκος των ανθρώπων που δημιούργησαν το έπος της Καρδαμυλίτικης Ναυτοσύνης .Πρέπει να ζήσει για να μπορέσει να συνεχίσει το θαυμαστό ταξίδι του στη θάλασσα.