Ο Κώστας Μαρδάς για το νέο ποιητικό βιβλίο του "Χώμα Ελευθερίας Μωβ"

Σάβ, 13/09/2025 - 09:25

Το εξομολογούμαι: Είχα επιφύλαξη να γράψω σε αυτήν τη στήλη, σε Α’ πρόσωπο. Γιατί ο μέσα μου δεύτερος εαυτός ήξερα ότι θα με μπλοκάρει με σαφή ίχνη επίκρισης για την περιαυτολογία μου… Μετά, ο άλλος εαυτός μου μηχανεύτηκε μια ετυμολογία της λέξης «ποίηση», ως προερχόμενη δήθεν από την… «οίηση». Από το αρχαίο «οίομαι/οίμαι». Με την έννοια πως ο κάθε συγγραφέας ποίησης έχει μια συγγνωστή έπαρση. Ορώντας τα πράγματα από μια θέση υπεράνω… Ας είναι. Δεχθείτε, συνεπώς, τα παρακάτω λόγια αυτοαναφοράς:

Με την καινούργια –τέταρτη– ποιητική μου συλλογή, Χώμα ελευθερίας μωβ, από τις Εκδόσεις Νίκας, συνεχίζω τον… μάταιο, αλλά ωραίο αγώνα υπέρβασης του Χρονοθανάτου. Συνεχίζω την αέναη πάλη για να μεταστοιχειώσω τα σίδερα σε εικόνες, τα πράγματα σε νοήματα και τα ατομικά σε συμπαντικά. Συνεχίζω να ψαύω το πένθος μέσα στη δόξα. Και συνεχίζω επιστρέφοντας «πάνοπλος και με τόλμη», καταπώς γράφει για την αφεντιά μου ο κορυφαίος κριτικός λογοτεχνίας Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (Αθηναϊκό Πρακτορείο, «Η πολυσυλλεκτική ποίηση του Κώστα Μαρδά», 07/06/2025).

 

Πιστεύω ότι η συνομιλία με τους τεθνεώτες καλυτερεύει τους ζώντες.

 

Τα προηγούμενα ποιητικά μου βιβλία, Αθήνα με θολό ποτάμι (Άγκυρα, 2009), Γυμνή Θεολογία (Βακχικόν, 2016), Και τι είν’ ωρέ ο Θάνατος μπρος στην ασυμμετρία; (Καμπύλη, 2021), τα εξέδωσα ύστερα από ποιητικές σημειώσεις και μελέτη της ελληνικής και παγκόσμιας ποίησης, όντας στα -ήντα μου. Θητεύοντας παράλληλα εντός της έντυπης και τηλεοπτικής δημοσιογραφίας. Με όλα τα έλη και όλα τα άνθη της. Στη νέα ποιητική μου δουλειά, που είναι προϊόν μιας δεκαετούς γραφής, διαγραφής και επιγραφής, επέλεξα να παίξω με τους τίτλους:
ΤΟ ΜΑΤΙ ΤΩΝ ΤΕΜΠΩΝ
ΔΙ’ ΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΕΛΕΟΥΣ
ΘΑΝΑΤΩ ΘΑΝΑΤΟΝ ΖΗΤΗΣΑΣ
ΟΛΙΓΙΣΤΟΙ ΕΝΑΣ…

Παράλληλα, κάτω από κάθε ποίημα έχω υποσέλιδο αποφθεγματικό δεκαπεντασύλλαβο. Που άλλοτε αποτελεί ρυθμική συνέχεια του ποιήματος που προηγείται, άλλοτε λειτουργεί ως σχόλιο χορού και άλλοτε εγείρεται ως ανατροπή-απάντηση:

Πιστεύοντας στον Ύψιστο/ Αν με πιστεύει ομοίως
Κι αν πρέπει τους συγχώρεση/ Η μνήμη δεν αφήνει
Σκληρά, βαθιά σαν κομπρεσέρ/ Το δίκαιο τραγούδι

 

Στις 210 σελίδες ενυπάρχει –θέλω να πιστεύω– λυρισμός. Αλλά μέσα στη δραματικότητα.

Από τα νεανικά μου χρόνια, 20χρονος φοιτητής στην Πάντειο Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών, παιδί μεταναστών στο Μόντρεαλ, όπου έζησα μέχρι τα 10 μου χρόνια, έγραφα με μαύρα λόγια. Ακόμη και αν ζούσα μέσα στον ήλιο της Μεταπολίτευσης. Συγχωρέστε με… αλλά από αυτή την οπτική δεν μπορώ να ξεφύγω· παρόλο που το… προσπάθησα.

Ξαναδιαβάζοντας τα ποιήματα, σαν δεύτερος εαυτός, είδα πολλούς νεκρούς. Και δεν θα τα συνιστούσα σε όσους αναζητούν ποίηση με λουλούδια και χαρές και αγάπες και… πτηνά. Όμως, ο πρώτος μου εαυτός πετάει στην άκρη τη συμβατική ενοχικότητα… Και, ναι! Τα προτείνει στα παιδιά! Τα προτείνει στις γυναίκες! Τα προτείνει στους συντηρητικούς! Καθώς πιστεύω ότι η συνομιλία με τους τεθνεώτες καλυτερεύει τους ζώντες. Όπως αποσκοπεί και –ματαίως ίσως– η θρησκεία.

ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ-ΠΡΟΤΥΠΟ

Αβρό σεμνό νεκροταφείο
Ίδιο με ζέστη, ίδιο με κρύο
Παρίες, άγιους και επιρρεπείς
Όλους στα ίδια διακονείς
Λαμβάνεις σάρκα – δίνεις οστά
Κανένας χρόνος δεν σου χρωστά
Αβρό, σεμνό νεκροταφείο
Πρότυπο ήθους Διδασκαλείο
--
     Πάρε, Θεέ, το Σύμπαν Σου/ Μ’ αντάλλαγμα τραγούδια

Δεν θα βρείτε ποιήματα ηχηρού παρνασσισμού και άκρατου ρομαντισμού. Παρά έναν ρεαλισμό και ήπιο υπερρεαλισμό. Μια –επιτρέψτε μου τη φράση– ωμότητα… Για τα σημερινά των πολιτικών του εκφυλισμού:

ΟΠΛΟΝΟΜΙΑ

Όπλα μας! Μιλήστε σωστά!
Όταν και όσο πρέπει!
Κι ας είσθε γέννημα μίζας
Του πρώτου χαλκοπράσινου
Στον Μέγα Δαρείο του Κινήματος
Που καταδέχθηκε σπίτι Αβδηριτικό
Έναντι του Παρθενώνα
Όπλα χέρια υπερηφάνειας!
Μιλήστε ολόσωστα!
Κρατώντας την τελευταία δίκαιη σφαίρα
Για το μιζαδόρο σας!

Διερχόμενοι τα ποιήματά μου, εκτός από την ελεγεία για τη μετανάστρια στο Μόντρεαλ μάνα μου, θα συναντήσετε ‒με συνειδητή χρονική ανακολουθία‒ την απελευθερώτρια Coco Chanel, τον Ουρανο-Μίκη Θεοδωράκη, τον βασανιστή των βασανιστών του Αλέξανδρο Παναγούλη, τον αδικημένο Πρωτομινίστρο Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, τους εκτελεστές του Χρόνου Ερυθρούς Χμερ, τον μέγα και απόλεμο Καζαντζάκη, τον στεντόρειο Τάσσο Παπαδόπουλο, τον καρβουνιασμένο της λευτεριάς Αθανάσιο Διάκο, τον προδότη Ιωαννίδη, τον καιόμενο από τα βρετανόσκυλα Γρηγόρη Αυξεντίου, τον απαγχονισθέντα Νίκο Ζαχαριάδη, την ιέρεια καμπαρετζού Βίκυ.

Και μια επικούρεια θεομαχία.
Με δικαιοσύνη.
Με οργή.
Και με α-φοβία…

diastixo.gr.

Σχετικά Άρθρα