Κράτησαν και χθες το δάκρυ μαζί με τα έθιμα τους, την πίκρα του Θείου δράματος μαζί με τις παραδόσεις τους και οι απόγονοι της αιωνίας γής της Ιωνίας στο Βαρβάσι, κατέθεσαν το κειμήλιο της ψυχής τους μπροστά στον εσταυρωμένο Ιησού, ψάλλοντας το μοιρολόϊ της Παναγιάς. Οι στίχοι λαϊκοί φερμένοι από τις αλησμόνητες πατρίδες, γεμάτοι ανθρώπινο πόνο για την μάνα του βλέπει σταυρωμένο τον μονογενή της. Ο πατέρας Νεκτάριος, Ιερέας του Μικρασιάτη Αγίου Χαραλάμπους στη μέση με τους ψαλτάδες, που παίζει εδώ δεύτερο ρόλο και οι γυναίκες του Βαρβασιού, γιαγιάδες, μανάδες, αδελφές αλλά και εγγονές, στον ίδιο ρυθμό του αιώνιου πόνου, του ανείπωτου του μοναδικού πόνου της μάνας που χάνει το σπλάχνο της.
Και επειδή εδώ έχουμε να κάνουμε με την… Ιωνία, που σέρνει βάσανα και πόνους, που ξέρει να ξεχωρίζει αλλά και να μην χωρίζει τα ανθρώπινα, αξίζει κανείς να προσέξει την λεπτομέρεια τούτη. Το μοιρολόϊ της Παναγιάς ακολουθεί αυτό της μάνας του Ιούδα. Τι κι’ αν ήταν ο γιός της προδότης, μάνα είναι και αυτή. Φίλος εχθρός, Θεός, προδότης, ο πόνος της μάνας δεν περιγράφεται, δεν γνωρίζει σύνορα και θρησκείες, ο πόνος της μάνας είναι ο ίδιος, δεν λογιάζεται μόνο μοιριολογιέται.
Μερικοί στίχοι από το Μοιριολόϊ της μάνας του Ιούδα, όπως μας ενεχείρισε η ακάματη Πρόεδρος του Φάρου Γεωργία Χούλη από το αρχείο της Μπέμπας Επιτροπάκη.
Μια μάνα κάθεται εκεί, μονάχη σε μιαν άκρη κι απαρηγόρητη θρηνεί και χύνει μαύρο δάκρυ.
Η Παναγία τον Χριστό τον είδε σταυρωμένο, μα η άλλη είδε το γιόκα της στο δέντρο κρεμασμένο.
-« Δεν είσαι η μόνη π’ έχασες το φως των ομματίων σου, πες μου ποιός είναι ο γιόκας σου, ποιός είναι ο καημός σου.
Και η μάνα που είναι ένοχη, τα μάτια χαμηλώνει και η ερώτηση αυτή τα σπλάχνα της πληγώνει.
-« Έλα της λέει άμοιρη, πρέπει να ξαποστάσεις , πάμε μαζί στο σπίτι μου τη νύχτα να περάσεις (…)
Αυτά είπε η Δέσποινα στη δύστυχη τη μάνα, η εύσπλαχνη η Παναγιά και ξεκινούν αντάμα.
Ναι ο Χριστός που σήμερα εις το Σταυρό κρεμάται, έδωσε τέτοια εντολή « Αλλήλους να αγαπάτε».
