Tο υγρό πυρ και ο καταναλωτισμός

Τετ, 05/06/2019 - 17:27
Γεωργούλης Θανάσης

 Τ

 Το πετρέλαιο το γνώρισαν οι άνθρωποι επειδή κατά το παρελθόν έβγαινε στην επιφάνεια της γης από μόνο του και σχημάτιζε μικρές λιμνούλες σε περιοχές της Μέσης Ανατολής, της Κασπίας, της Αμερικανικής Ηπείρου και αλλού.

Βέβαια δεν κυλούσαν ποταμοί πετρελαίου, όμως η δυσωδία και η εμφάνισή του από μόνες τους έκαναν τους ανθρώπους να ψάχνουν τρόπους για να το χρησιμοποιήσουν. Προφανώς το υγρό πυρ των Βυζαντινών ήταν ένας από αυτούς. Στις μέρες μας το υγρό πυρ έγινε τόσο περιζήτητο που οι άνθρωποι κάνουν πολέμους και σκοτώνονται για χάρη του, έστω και αν η άντλησή του από τα έγκατα της γης απαιτεί σήμερα την κάθοδο του σωλήνα σε χιλιόμετρα θαλασσινού νερού και τρύπημα του πυθμένα των θαλασσών για άλλα τόσα χιλιόμετρα.

                Η εξάντληση των επιφανειακών κοιτασμάτων και η αναζήτηση του πετρελαίου όλο και πιο βαθιά και με κάθε κόστος με βάζει σε υποψίες και αναρωτιέμαι, τι στο καλό τους έχει πιάσει τους ανθρώπους; Είναι τρελοί;

                Η βιομηχανική επανάσταση ξεκίνησε με το κάρβουνο και τον ατμό και άρχισε να κατασκευάζει προϊόντα με μηχανικό τρόπο και με πρωτόγνωρους ρυθμούς σε σχέση με την χειροτεχνία του παρελθόντος, η οποία κάλυπτε τσίμα – τσίμα τις έτσι κι αλλιώς περιορισμένες ανάγκες των ανθρώπων. Έτσι κατά τη διάρκεια του δέκατου ένατου αιώνα που οι ανάγκες των ανθρώπων ήταν απλές και περιορισμένες, παρουσιάστηκε το φαινόμενο του πληθωρισμού των αγαθών μέσα σε μια αγορά που δεν είχε τη δυνατότητα, ούτε την ανάγκη να τα καταναλώσει. Ο πληθωρισμός είναι η δυσαρμονία μεταξύ των μεγάλων δυνατοτήτων παραγωγής και της αδυναμίας της αγοράς να απορροφήσει αυτή την παραγωγή. Έτσι έχουμε πληθωρισμό αγαθών. Αυτό είχε κάνει τον Καρλ Μαρξ να προβλέψει ότι ο καπιταλισμός θα καταρρεύσει λόγω των φυγόκεντρων πληθωριστικών τάσεων του καταπιεστικού συστήματος παραγωγής και ότι έτσι ο κομουνισμός θα θριαμβεύσει αναγκαστικά, δηλαδή νομοτελειακά, σαν να λέμε ότι αυτό είναι θέλημα του Θεού…           

Παρόλα αυτά όλες οι προβλέψεις διαψεύστηκαν και είναι να αναρωτιέται κανείς, πως σήμερα τα καταφέρνει ο καπιταλισμός και διεισδύει μέσα σε χώρες που θεωρούσαν τον εαυτό τους κομουνιστικό όπως η Ρωσία και η Κίνα;              

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα, δυστυχώς για τους κομμουνιστές και τους καπιταλιστές δεν είναι ευχάριστη, άσχετα με το τι σκαρφίζονται οι ίδιοι για να δικαιολογηθούν ή να κοκορευτούν… Πάντως η νίκη του καπιταλισμού επί του κομμουνισμού αποδείχθηκε πύρρειος.

Είπαμε ότι η βιομηχανική επανάσταση ξεκίνησε με το κάρβουνο και την δύναμη του ατμού και αύξησε την παραγωγή προϊόντων σε βαθμό τέτοιο ώστε να εμφανιστούν οι πληθωριστικές τάσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την κατάρρευση της καπιταλιστικής οικονομίας. Οι άνθρωποι τότε είχαν απλές, περιορισμένες και αυτονόητες ανάγκες και τους φαινόταν αδιανόητο να καταναλώνουν τα πράγματα που δεν τους ήταν πραγματικά αναγκαία. Έτσι θα έπρεπε κανονικά να περιοριστεί η παραγωγή και η ανάπτυξη της οικονομίας και να προσαρμοστεί στις υπάρχουσες ανάγκες των ανθρώπων. Όμως όχι μόνο δεν συνέβη κάτι τέτοιο, αλλά εμφανίστηκε και το πετρέλαιο και οι μηχανές εσωτερικής καύσης που εκτόξευσαν την παραγωγή σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα, μαζί βέβαια με την μόλυνση του περιβάλλοντος και την κατασπατάληση των φυσικών πόρων της Γης, οι οποίοι δεν είναι ανεξάντλητοι. Έτσι σήμερα παράγονται πράγματα και υπηρεσίες που είναι ήδη σκουπίδια πριν καν φτάσουν στην αγορά, απλά και μόνο για να μετρηθεί η επένδυση και να συνυπολογιστεί στους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας, οι οποίοι «όσο πιο ψηλά βρίσκονται, τόσο πιο υγιής θεωρείται η οικονομία», δηλαδή θεοποίηση της οικονομίας.

                Ο ξέφρενος τρόπος παραγωγής όμως απαιτεί και ξέφρενο τρόπο κατανάλωσης. Έτσι, από το 1920 επιστρατεύθηκαν ψυχολόγοι και ψυχαναλυτές, συγγενείς μάλιστα του Φρόιντ, για να κάνουν τους ανθρώπους να καταναλώνουν, να καταναλώνουν ακατάπαυστα, πείθοντάς τους ότι αυτό είναι τάχα δημοκρατικό δικαίωμα, ενώ στην πραγματικότητα ήθελαν να κρύψουν το κυριότερο ελάττωμα του καπιταλισμού δηλαδή τον πληθωρισμό, διαθέτοντας στην αγορά με την χειραγώγηση τα προϊόντα της υπερπαραγωγής τα οποία κανονικά θα έπρεπε να πεταχτούν στα σκουπίδια. Έτσι ο πληθωρισμός, αφού πρώτα μοσχοπουληθεί στους υπνωτισμένους από τους ψυχαναλυτές, Αριστερούς και Δεξιούς καταναλωτές, καταλήγει πράγματι στις χωματερές, οι οποίες χωματερές είναι το σήμα κατατεθέν της βιομηχανικής εποχής, των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης και βέβαια της μόλυνσης του περιβάλλοντος.

Αυτά όμως συνέβαιναν από αρχή του εικοστού αιώνα με τον ανιψιό του Φρόιντ, τον Έντουαρντ Μπερνέζ, δημιουργό του Marketing, του product / placement, του life – style και των διαφημιστικών μηνυμάτων «νέας γενιάς» που δεν απευθύνονται πια σε ανθρώπους, αλλά σε περιοχές του εγκεφάλου και στο υποσυνείδητο, παρακάμπτοντας τις όποιες αντιστάσεις των καταναλωτών, προκειμένου να ρυθμίζεται ο πληθωρισμός και να συνεχίζεται η υπέρ κερδοφορία με την θεοποίηση της κατανάλωσης για την κατανάλωση.

Έτσι στον « αγώνα» μεταξύ Μαρξ και Μπερνέζ σημειώσατε δυο, αν και τα κίνητρά τους ήταν διαφορετικά.

                Ο Μπερνέζ γεννήθηκε το 1891 στην Βιέννη από Εβραίους γονείς και πέθανε εργαζόμενος το 1995 σε ηλικία 104 ετών. Έζησε και είδε την άνοδο και την πτώση του κομουνισμού της Σοβιετικής Ένωσης, όχι σαν απλός θεατής. Οι ιδέες του αποτέλεσαν το εργαλείο για τη χειραγώγηση των μαζών και την υποδούλωση του σημερινού ανθρώπου. Έχει επινοήσει τον όρο «δημόσιες σχέσεις» και το 1919 άνοιξε στην Νέα Υόρκη, το πρώτο γραφείο δημοσίων σχέσεων στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο Γκέμπελς δήλωνε ανοιχτά για το πόσο είχε επηρεαστεί από τα κείμενα του Μπερνέζ. Αν μετά από όλα αυτά υποπτεύεσθε ότι ο Μπερνέζ υπήρξε μέντορας του Σόρος, καλά κάνετε… Πάντως, αν και ο Μπερνέζ είναι λιγότερο γνωστός από τους διάφορους Εφιάλτες και τους διάφορους Χίτλερ της ιστορίας, είναι όμως αυτός που έκανε την μεγαλύτερη ζημιά στην ανθρωπότητα και το φυσικό μας περιβάλλον με τον οικοφασιστικό του τρόπο υπερπαραγωγής και υπερκατανάλωσης υποδουλώνοντας την ελεύθερη βούληση των ανθρώπων, μετατρέποντάς τους έτσι σε καταναλωτές του κερατά. Τώρα αν δεν νοιώθετε καλά μπορείτε να πάτε για shopping therapy (όρος που και αυτός προέρχεται από την ψυχανάλυση και συγκεκριμένα από μελέτες της κόρης του Φρόιντ, Άννας). Για περισσότερα επί του θέματος, διαβάσετε το «Σκοτεινό Θέατρο» του Χρήστου Ελμάζη.

Εκείνο που θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει όμως περισσότερο είναι οι επιπτώσεις αυτής της ξέφρενης παραγωγικής – καταναλωτικής έκρηξης πάνω στο περιβάλλον μας, διότι εμείς μπορούμε να είμαστε άπληστοι και άμυαλοι, το περιβάλλον όμως βασίζεται στην αρμονία και αυτορυθμίζεται. Η Νέμεσις για τις υπερβολές μας δηλαδή η τιμωρία, τα εξαπτέρυγα, τα σεραφείμ και νεφελείμ είναι εδώ Μάρκο, μέσα στο νερό που πίνεις, στον αέρα που αναπνέεις, στο φαί που τρως και το χειρότερο από όλα δε στο χω πει ακόμα …

Καμιά από τις επιχειρήσεις και τα κράτη που πλήρωναν τον Μπερνέζ για να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις του πληθωρισμού, της ξέφρενης δηλαδή παραγωγικής διαδικασίας του καπιταλισμού με τη διαφήμιση κανείς τους, ούτε αυτός ο παμπόνηρος άνθρωπος ο Μπερνέζ, δεν υπολόγιζαν την μόλυνση του περιβάλλοντος, την κλιματική αλλαγή, και την εξάντληση των φυσικών πόρων της Γης. Ακόμα και τώρα που ο λογαριασμός πια έχει έρθει σε εμάς και στις μελλοντικές γενιές, υπάρχουν άνθρωποι που την κλιματική αλλαγή την θεωρούν συνωμοσιολογία και τους πολέμους για το πετρέλαιο άσχετους με την παρανοϊκή παραγωγή και κατανάλωση άσχετων και άχρηστων στην πλειοψηφία τους προϊόντων. Αυτό κάνει π.χ. ο κ. Τραμπ και κάποιοι … κομμουνιστές στους οποίους ο Μαρξ παρέλειψε να πει ότι οι πόροι της γης είναι θνητοί, κάτι που ο Σωκράτης το ήξερε από τότε.

Τέτοια προϊόντα πάντως πρόκειται να κατασκευαστούν και να καταναλωθούν χωρίς ντροπή, με το πετρέλαιο που πρόκειται να αντληθεί από βάθος χιλιομέτρων μέσα στη Μεσόγειο, γύρω από την Κύπρο, πριν ή μετά τον επικείμενο πόλεμο που θα γίνει για χάρη του. Πρέπει να ακολουθήσουμε τον ΔΡΟΜΟ της περιορισμένης και καλύτερης παραγωγής και κατανάλωσης με περισσότερη φρόνηση και περισσότερο ελεύθερο χρόνο, τον οποίο θα περνάμε χωρίς να καταναλώνουμε τα διάφορα ενεργοβόρα πακέτα διακοπών που τον εμπορευματοποιούν και τον εξαφανίζουν μετατρέποντάς τον σε καταναλωτικό προϊόν. Πρέπει ν’ αντισταθούμε στη χειραγώγηση των μαζών και τον καταναλωτισμό του Ε. Μπερνέζ και των διαδόχων του (Σόρος κ.λπ.), καταπολεμώντας τον φόβο μας μπροστά στην Ελευθερία, αναπτύσσοντας στην συνείδηση και την χαμένη ελεύθερή μας βούληση. Αντισταθείτε λέγοντας την αλήθεια στα παιδιά σας μπολιάζοντάς τα ενάντια στον καταναλωτισμό. Χρειαζόμαστε τη βοήθειά τους!!

Υ.Γ.: Οι πρώτοι άνθρωποι που επαναστάτησαν και κατήγγειλαν με τόλμη, τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα που ευθύνονται για την μόλυνση του περιβάλλοντος και την κατασπατάληση των φυσικών πόρων της Γης, δεν ήταν οικολόγοι. Ήταν η Ράκελ Κάρσον με τα κείμενα της και ειδικά το βιβλίο της «Η σιωπηλή άνοιξη», το 1962 και κάποια παιδιά στο Παρίσι, τον Μάιο του 1968, που κήρυξαν τον πόλεμο ενάντια στον καταναλωτισμό. Το οικολογικό κίνημα δεν υπήρχε ακόμα. Από εκείνη τη στιγμή όμως, το Σύστημα ανησύχησε, εισέβαλε, διαστρέβλωσε και οικειοποιήθηκε εκείνους τους αγώνες, δημιούργησε «οικολογικά», πολιτικά κόμματα για τα κοινοβούλια και διάφορα άλλα πράσινα άλογα, για να μην αλλάξει τίποτα στην πραγματικότητα. Έτσι οι ρυθμοί ανάπτυξης, πράσινης, κόκκινης ή μαύρης, παραμένουν υψηλοί, προσαρμοσμένοι στους κανόνες του γνωστού οικονομικού συστήματος. Δηλαδή, ούτε λέξη ενάντια στον καταναλωτισμό. Αντισταθείτε στην άγρια διαφήμιση. Μην αγοράζεται σκουπίδια! Λίγα πράγματα και καλά! Αυτό αρκεί και είναι ότι πιο επαναστατικό μπορούμε να κάνουμε για να σωθεί ο πλανήτης και εμείς μαζί του. Είναι απλό!

 

Άλλες απόψεις: Toυ Θανάση Γεωργούλη