Να ξυπνάς με τον ήχο των κυμάτων, να βλέπεις τον ορίζοντα αντί για γκρίζες πολυκατοικίες, να καταλαβαίνεις τι ώρα είναι με βάση το πού βρίσκεται ο ήλιος: το να μένεις δίπλα στη θάλασσα είναι όνειρο για πολλούς - αν όχι για τους περισσότερους - από εμάς.
Τι είναι, όμως, αυτό που μας αρέσει τόσο πολύ στα παραθαλάσσια σπίτια; Είναι μια εσωτερική “ανάγκη” που κουβαλάμε όλοι μας, μια συνειδητή οικονομική επιλογή ή μήπως κάτι που βλέπουμε ως… προνόμιο για λίγους;
Η θάλασσα ως status symbol
Στην Ελλάδα, όπου η ακτογραμμή ξεπερνά τα 13.000 χιλιόμετρα, τα εξοχικά σπίτια δίπλα στη θάλασσα παραμένουν το απόλυτο όνειρο, όχι μόνο ως τόπος καλοκαιρινών συναντήσεων αλλά και ως… απόδειξη οικονομικής ευμάρειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από τις υποβληθείσες φορολογικές δηλώσεις του 2024, άλλωστε, πάνω από 700 χιλιάδες νοικοκυριά δηλώνουν δευτερεύουσα ή εξοχική κατοικία, αριθμός που αποτυπώνει το πόσο βαθιά ριζωμένο είναι το όνειρο του “εξοχικού” στο DNA μας.
Η ζήτηση, ωστόσο, δυσχεραίνει την κατάσταση, με πρόσφατα δημοσιεύματα να κάνουν λόγο για αυξήσεις που ξεπερνούν το 40% στη Μέση Τιμή Ζήτησης παραθαλάσσιων κατοικιών από το 2019 έως το 2025.
Για πολλούς, το σπίτι δίπλα στο κύμα δεν είναι απλώς καταφύγιο, αλλά δείκτης κοινωνικού στάτους: η θέα στη θάλασσα μεταφράζεται σε κοινωνικό κύρος, καθώς δεν είναι όλοι σε θέση να αντέξουν το κόστος, μετατρέποντας έτσι την παραθαλάσσια κατοικία σε πολυτέλεια. Δεν είναι τυχαίο που η Βουλιαγμένη φιγουράρει στην κορυφή της λίστας με τις πιο ακριβές περιοχές της Αθήνας, τόσο για αγορά όσο και για ενοικίαση ακινήτου.
Η θάλασσα ως επένδυση
Πίσω από την εικόνα του ονείρου, υπάρχει πάντα και το excel. Η παραθαλάσσια κατοικία δεν αγοράζεται μόνο για απόλαυση αλλά και ως επένδυση. Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν μετατρέψει τα σπίτια στην ακτογραμμή σε “χρυσάφι”, ενώ η τηλεργασία άνοιξε τον δρόμο για μια νέα κατηγορία ιδιοκτητών: ανθρώπους που δεν θέλουν απλώς να ξεκουράζονται δίπλα στη θάλασσα, αλλά να ζουν και να εργάζονται εκεί.
Τα νησιά του Αιγαίου, του Ιουνίου και η Κρήτη έχουν μπει εδώ και καιρό στον χάρτη των διεθνών αγοραστών. Ενδιαφέρον δεν δείχνουν μόνο Έλληνες που αναζητούν μια πιο ανθρώπινη βάση μακριά από την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη, αλλά και αγοραστές από ΗΠΑ, Βρετανία και Γερμανία που βλέπουν την ελληνική ακτογραμμή ως επένδυση με προοπτική. Οι τιμές ανεβαίνουν, οι τοπικές κοινωνίες αλλάζουν και η αγορά δεν θυμίζει πια εκείνη των “εξοχικών για τις διακοπές του Αυγούστου”.
Για κάποιους, λοιπόν, η απόφαση να μείνουν δίπλα στη θάλασσα δεν είναι ούτε ρομαντική ούτε τυχαία, αλλά μια στρατηγική οικονομική επιλογή που συνδυάζει τρόπο ζωής με επενδυτική σκέψη.
Η θάλασσα ως εσωτερική ανάγκη
Κι όμως, υπάρχει και μια τρίτη διάσταση: η βαθύτερη ανάγκη για επαφή με το νερό. Εκατοντάδες έρευνες σε όλο τον κόσμο έχουν αποδείξει ότι ο θαλάσσιος ορίζοντας έχει ευεργετική επίδραση στην ψυχολογία.
Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι, σύμφωνα με έρευνες στη Βρετανία, όσοι ζουν σε απόσταση μικρότερη του ενός χιλιομέτρου από την ακτογραμμή έχουν 22% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα ψυχικής δυσφορίας (stress, άγχος, κατάθλιψη) συγκριτικά με όσους ζουν πιο μακριά.
Στο βιβλίο του “Blue Mind: The Surprising Science That Shows How Being Near, In, On, Or Under Water Can Make You Happier, Healthier, More Connected, and Better at What You Do", ο θαλάσσιος βιολόγος Wallace J. Nichols έχει αναπτύξει σε βάθος τα οφέλη που έχουν τα υδάτινα σώματα στην ανθρώπινη υγεία και ευεξία.
Υπό αυτό το πρίσμα, το σπίτι δίπλα στη θάλασσα δεν είναι απλώς ακίνητο, αλλά τρόπος να… ζεις καλύτερα.
Για κάποιους είναι πολυτέλεια, για άλλους μια επενδυτική κίνηση και για άλλους μια υπαρξιακή ανάγκη. Η αλήθεια βρίσκεται συχνά κάπου στη μέση: το ίδιο το κύμα δεν κάνει διακρίσεις, αλλά η πρόσβαση σε αυτό εξαρτάται από οικονομικούς, κοινωνικούς και προσωπικούς παράγοντες.
Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι αν θέλουμε να ζήσουμε κοντά στη θάλασσα, αλλά με ποιον τρόπο μπορούμε να το κάνουμε ώστε να μη χάσουμε την ισορροπία, τη δική μας αλλά και της φύσης που μας περιβάλλει.
