Ο Ai Weiwei για τη γνώριμη μνήμη της απομόνωσης: «Ο κορωνοϊός ενίσχυσε τον απολυταρχισμό της Κίνας»

«Η Κίνα δεν μαθαίνει ποτέ. Δεν έχει σημασία ποιου είδους καταστροφή αντιμετωπίζει. Το μόνο που μαθαίνει είναι να χρησιμοποιεί την απολυταρχική της εξουσία για να χειραγωγεί. Αυτή η αλαζονεία θα την οδηγήσει σε άλλη μια κρίση» δηλώνει ο Ai Weiwei.
Τετ, 22/04/2020 - 20:12
ai_weiweis_talking_about_china_and_covid_19

Ο κατ'οίκον περιορισμός ξύπνησε μνήμες αθέλητης απομόνωσης για τον Κινέζο εικαστικό Ai Weiwei, ο οποίος ζει αυτόν τον καιρό στο Κέιμπριτζ της Μεγάλης Βρετανίας.

«Νιώθεις αποστασιοποιημένος, δυσλειτουργείς και είσαι αβέβαιος για το ίδιο σου το μέλλον. Προσπαθείς να φαντάζεσαι να αλληλεπιδράς με άλλους» τόνισε σε τηλεφωνική συνομιλία, λόγω των περιοριστικών μέτρων που βρίσκονται σε ισχύ, με τη Stephy Chung του CNN.

Ενώ η ανθρωπότητα πασχίζει να προσαρμοστεί στα πρωτόγνωρα μέτρα εγκλεισμού λόγω πανδημίας κορωνοϊού, ο 62χρονος αντιφρονών βρίσκεται ξανά στο γνώριμο έδαφος της απομόνωσης, αλλά με διαφορετική αφετηρία και οικουμενικές συνέπειες.

Ο ίδιος πέρασε περίπου τρεις μήνες σε ένα μικροσκοπικό χώρο όταν συνελήφθη, το 2011, από τις κινεζικές αρχές.

Αργότερα, κατηγορήθηκε για φοροδιαφυγή, που ερμηνεύτηκε από πολλούς ως άλλη μια τιμωρία απέναντι στον πολιτικό ακτιβισμό του. Όταν αφέθηκε ελεύθερος, το διαβατήριό του κατασχέθηκε κι εκείνος τέθηκε υπό στενή παρακολούθηση στο Πεκίνο.

Ο Κινέζος καλλιτέχνης είναι επικριτικός απέναντι στον τρόπο που διαχειρίστηκε η Κίνα την κρίση κορωνοϊού - που θεωρείται πως ξεκίνησε από τη Γουχάν και στη συνέχεια εξαπλώθηκε σε πάνω από 200 χώρες και εδάφη, μολύνοντας πάνω από 2,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους.

Σε πρόσφατο άρθρο γνώμης στην Art Newspaper, υποστήριξε πως η πολιτική συγκράτησης του κορωνοϊού από το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα «απέδειξε την αποτελεσματικότητα της απολυταρχικής διακυβέρνησης», τη στιγμή που η ανεπάρκεια άλλων χωρών να ελέγχουν την πανδημία, εξέθεσε «τα μειονεκτήματα και την αμέλεια των ελεύθερων και δημοκρατικών κοινωνιών».

Το σχόλιό του συνάδει με τη γενικότερη στάση του απέναντι στις «διευρυμένες εξουσίες του κινεζικού κράτους», από τη λογοκρισία έως την παρακολούθηση, που ήρθαν εκ νέου στο προσκήνιο λόγω πανδημίας - αν και ο ίδιος έχει επικρίνει πολλάκις στο παρελθόν. Τις τελευταίες εβδομάδες, άλλωστε, η Κίνα βρίσκεται στο επίκεντρο καταγγελιών από ηγεσίες και μονάδες περί απόκρυψης ή προσπάθειας συγκάλυψης των πραγματικών διαστάσεων, στοιχείων και δεδομένων που αφορούν την πανδημία - κάτι που το Πεκίνο αρνείται κατηγορηματικά.

Σύμφωνα με τον Ai, η Κίνα «δεν θα λειτουργούσε ως κράτος χωρίς τον έλεγχο και τη χειραγώγηση των πληροφοριών».

«Για την Κίνα, όλα είναι για πολιτική χρήση. Έχουν ένα σαφή λόγο να παράσχουν τους αριθμούς που θέλουν, ή να περιορίζουν, να αλλάζουν, να διαστρεβλώνουν τη λεγόμενη αλήθεια» αναφέρει ο ίδιος.

«Ένας αριθμός δεν σημαίνει κάτι για εκείνους» επιμένει ο ίδιος, προσθέτοντας πως τα θύματα δεν έχουν ταυτότητα ή πρόσωπο, αποτελούν απλώς αριθμό ενός απολογισμού:

«Σε πολλές περιπτώσεις δεν μαθαίνεις τα πραγματικά ονόματα ή τον ακριβή αριθμό των θυμάτων. Χάνονται εντελώς, στην προσπάθεια του κράτους να διατηρήσει την εικόνα του». Το να αμφισβητεί τα επίσημα στοιχεία της κινεζικής κυβέρνησης δεν είναι κάτι νέο για τον Ai.

Μετά το σεισμό του 2008 στη Σιτσουάν που πιστεύεται πως κόστισε τη ζωή σε περίπου 90.000 ανθρώπους στη δυτική Κίνα, ο καλλιτέχνης σύστησε μία ομάδα για να αναγνωρίσει τα νεότερα θύματα, τα καταγράψει τα ονόματά τους, τις ημερομηνίες γέννησής τους - στοιχεία που η κυβέρνηση επιχείρησε να αποκρύψει.

Περίπου 5.000 παιδιά σκοτώθηκαν, πολλά από αυτά στα ερείπια κακής κατασκευής σχολείων. Στο έργο του «Remembering» o Ai έφτιαξε ένα ψηφιδωτό από 9.000 σχολικές τσάντες με το μήνυμα.

«Αυτό που θέλω είναι να θυμάται ο κόσμος πως ζούσε ευτυχισμένη για επτά χρόνια» - μία σειρά από ένα γράμμα μιας μητέρας θύματος.

Σύμφωνα με τον Ai, η ιστορία μέλλεται να επαναληφθεί στην Κίνα, αν η κυβέρνηση δεν παραδεχτεί τα λάθη του παρελθόντος.

«Η Κίνα δεν μαθαίνει ποτέ. Δεν έχει σημασία ποιου είδους καταστροφή αντιμετωπίζει. Το μόνο που μαθαίνει είναι πόσο καλά να χρησιμοποιεί την απολυταρχική της εξουσία για να χειραγωγεί. Αυτού του είδους η αλαζονεία θα την οδηγήσει σε άλλη μια κρίση».

«Είναι κρίμα. Είναι προφανές πως πρέπει να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους και να μάθουν να είναι πιο επιστημονικοί και να εμπιστεύονται το λαό τους. Όμως απλά δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στην Κίνα μεταξύ ηγεσίας και πολιτών, αλλά ούτε ανάμεσα στους πολίτες» Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι κινεζικές αρχές ανέπτυξαν ένα σύστημα «κωδικού υγείας», σχεδιασμένο να εντοπίζει τις κινήσεις των πολιτών, ώστε να μειώσει την καμπύλη του ιού.

Με τη χρήση τεχνολογίας κινητών, ψηφιακούς κωδικούς και δεδομένα που κατέγραφαν την κατάσταση υγείας εκατοντάδων εκατομμυρίων πολιτών και βάσει δεδομένων τους επέτρεπαν λογής δραστηριότητες, από τη δημόσια συγκοινωνία, έως ψώνια ή δείπνο σε ένα εστιατόριο. Κάπως έτσι, ο αντικομφορμιστής καλλιτέχνης θεωρεί πως το μόνο που έκανε η πανδημία, ήταν να ενισχύσει αυτό που εκείνος αποκαλεί «κράτος αστυνομίας», που επέτρεψε στην κυβέρνηση να συνεχίσει να συλλέγει στοιχεία των πολιτών, οικοδομώντας ένα βαθύτερο και πιο στέρεο ατομικό, αλλά και συλλογικό προφίλ τους.

«Η Κίνα έχει 1,4 δισεκατομμύρια ανθρώπους και μία μόνο δύναμη. Και στην πραγματικότητα πρέπει να διατηρήσει αυτή τη δύναμη, γνωρίζοντας τους πάντες, τι σκέφτονται και πώς φέρονται» λέει ο ίδιος.

 

Με πληροφορίες από CNN