Πόσο θέλουμε να τρελαθούμε ή να τρελάνουμε τους άλλους;
Αυτό το ερώτημα θέτει σήμερα πρωτοσέλιδα η εφημερίδα ΑΛΗΘΕΙΑ σημειώνοντας:
«Το θέμα είχε προκύψει και παλαιότερα και κατά πάγια τακτική το χώσαμε κάτω από το χαλί.
Αναφερόμαστε στην έλλειψη λατομείων σε ένα νησί βραχώδες σε ποσοστό πάνω από 80%.
Κατά καιρούς το… ξεχνάμε μέχρι να προκύψει κάποιο μεγάλο ή εξειδικευμένο έργο, όπως αυτό του λιμανιού των Καρδαμύλων, οπότε το ξαναθυμόμαστε.
Το τι έχει γίνει εκεί το ζουν οι Καρδαμυλίτες και θα το ζήσουν άλλες τρεις φορές, αφού ήδη ένα πλοίο ξεφόρτωσε χαλίκι από το Αλιβέρι, κάτι που θα γίνει σε πρώτη φάση άλλες τρεις φορές και έπεται συνέχεια.
Αιτία, η απόσταση του μοναδικού νόμιμα λειτουργούντος λατομείου στη Στεναχώνη Πυργίου, απόσταση τέτοια, που καθιστά προφανώς φτηνότερη τη μεταφορά φερτών υλών από εκτός Χίου περιοχή!
Το ίδιο συμβαίνει και με όλα τα έργα, ιδιωτικά και δημόσια στη βόρεια Χίο.
Το θέμα αναδείχθηκε από ερώτηση του επικεφαλής της παράταξης «Άλλος δρόμος» Στράτου Γεωργούλα, κατά καιρούς συζητείται, και εδώ και καιρό είναι γνωστό ότι έχει ευαισθητοποιήσει τον Περιφερειάρχη Κώστα Μουτζούρη, που έχει ενδιαφερθεί για τη σύσταση των σχετικών Επιτροπών, που κατά το Νόμο πρέπει να υποδείξουν τους χώρους δημιουργίας λατομικών ζωνών.
Οι διαδικασίες βέβαια και η ταχύτητα του δημοσίου είναι γνωστές αλλά εδώ, στην περίπτωσή μας, πρέπει να κάνουμε την… εξαίρεση, προχωρώντας άμεσα σ’ αυτό που επιβάλλει η κοινή λογική.
Στον καθορισμό λατομικών ζωνών στο νότιο, στο κεντρικό και στο βόρειο τμήμα του νησιού, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να λειτουργήσουν νόμιμα λατομεία και να σταματήσουμε να εκτινάσσουμε τις τιμές των έργων στα ύψη και, έλεος, να φτάνουμε στο σημείο να εισάγουμε στη Χίο… πέτρες!
Εννοείται ότι πρέπει να προηγηθεί συζήτηση με τους ενδιαφερόμενους, ότι πρέπει οι λύσεις που θα προταθούν να είναι βιώσιμες, ώστε να μην ανοίγονται λατομεία για να κλείσουν και φυσικά να τηρείται απαρέγκλιτα η Νομοθεσία ώστε, όπως σωστά επισημαίνει και ο Στράτος Γεωργούλας στην παρέμβασή του, μετά το κλείσιμο ενός λατομείου να ακολουθεί αποκατάσταση του πληγέντος φυσικού τοπίου.
Αναλυτικά ο Περιφερειακός Σύμβουλος επισημαίνει σε ερώτησή του προς την περιφερειακή αρχή Β. Αιγαίου:
«Ο χωροταξικός σχεδιασμός είναι στενά συνυφασμένος με τον καθορισμό των χρήσεων γης και τη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων.
Σε αυτά τα πλαίσια η χωροθέτηση λατομικών ζωνών, η αδειοδότηση για την εξόρυξη εντός των ζωνών αυτών, ο έλεγχος από τις υπηρεσίες των λατομείων για τη συμμόρφωση με τους περιβαλλοντικούς όρους που υπάρχουν στις άδειές τους, η τυχόν παράταση ισχύος της άδειας λειτουργούντων λατομείων σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον είναι πολύ σημαντικές διαδικασίες στις οποίες εμπλέκονται με καθοριστικό –συχνά- ρόλο υπηρεσίες της Περιφέρειας.
Ιδιαίτερα στα νησιά μας αυτές οι δραστηριότητες έχουν ακόμα πιο καθοριστικό χαρακτήρα, αφού λόγω της ευνόητης δυσκολίας στη μεταφορά αδρανών υλικών και κατά συνέπεια στην παραγωγή άλλων απαραίτητων υλικών (π.χ. άσφαλτος για τα οδοστρώματα) μπορεί να υπάρξει εκτίναξη του κόστους των δημοσίων, αλλά και των ιδιωτικών έργων ή και καθυστερήσεις σε αυτά, να δημιουργούνται ή ολιγοπωλιακές ή και μονοπωλιακές καταστάσεις που επιβαρύνουν το κόστος των κατασκευών σε καιρούς μεγάλης οικονομικής κρίσης, να υπάρχουν «εκπτώσεις» στον σεβασμό της προστασίας του περιβάλλοντος, λόγω της επείγουσας ανάγκης να βρεθούν υλικά για τα δημόσια ή και τα ιδιωτικά έργα.
Το προηγούμενο έτος 2019-2020 είχαμε παρατηρήσει ότι στα έργα της Π.Ε. Σάμου, παρατηρούνταν μικρή μόνο έκπτωση στους μειοδοτικούς λογαριασμούς και συχνά οι υπηρεσίες απαντούσαν σε ερωτήσεις περιφερειακών συμβούλων στην οικονομική επιτροπή, όπως έχουν σημειωθεί και στα πρακτικά «λόγω αυτών των ως άνω ολιγοπωλιακών καταστάσεων».
Λόγω όλων αυτών των σημαντικών παραμέτρων ερωτούμε την περιφερειακή αρχή και την καλούμε σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της σε όλες τις περιφερειακές ενότητες να αποσαφηνίσει το τοπίο στο χώρο αυτό, στο βαθμό που εμπλέκεται η ίδια στις διαδικασίες αυτές.
1) Ποιες Υπηρεσίες της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου εμπλέκονται σε όλη αυτή τη διαδικασία και πώς;
2) Ποια είναι τα αδειοδοτημένα λατομεία που λειτουργούν στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου;
3) Μέχρι πότε ισχύουν οι άδειες του καθενός;
4) Έχουν ζητηθεί νέες παρατάσεις λειτουργίας από ορισμένους εκμεταλλευτές;
5) Να κατατεθούν οι συγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί όροι που διέπουν τη λειτουργία τους κατά περίπτωση και κυρίως οι συντεταγμένες της περιοχής εξόρυξης.
6) Έχει προχωρήσει η αποκατάσταση του περιβάλλοντος στα λατομεία που έπαψε η λειτουργία τους και αν όχι σε ορισμένες περιπτώσεις γιατί;
7) Ποιες είναι οι νέες λατομικές περιοχές που έχουν υποδειχθεί σε όλα τα νησιά και πώς έχει προχωρήσει η διαδικασία εκμετάλλευσής τους;
8) Σε τι φάση βρίσκεται ανά Π.Ε. ο καθορισμός των λατομικών περιοχών;
9) Υπάρχουν συγκεκριμένες επιτροπές που ασχολούνται με το θέμα των λατομικών ζωνών και ποιες γνωμοδοτήσεις χρειάζονται προκειμένου να καταλήξει η όλη διαδικασία στην άδεια έγκρισης περιβαλλοντικών όρων και στην άδεια λειτουργίας λατομικής επιχείρησης στη συγκεκριμένη ζώνη και σε ποια φάση βρίσκεται ανά χωροθετημένη λατομική ζώνη η διαδικασία αυτή;
10) Πότε ξεκίνησε η θητεία των επιτροπών αυτών και πόσες επιτροπές έχουν εξαντλήσει τη θητεία τους μέχρι τώρα;
11) Έχει ελεγχθεί η νομιμότητα της λειτουργίας και των λαμβανομένων παρατάσεων των παλαιών λατομείων, διότι από κατοίκους ορισμένων περιοχών μας κατατίθεται η υποψία ότι έχουν επεκταθεί και σε χώρους εκτός των ορίων τους, σε καταστροφή κορυφογραμμών και γενικότερα δεν πληρούν τις εκ του νόμου υποχρεώσεις για τη λειτουργία λατομείων;»
