Δεν δικαιολογείται η Χίος να έχει κανονισμό αποχέτευσης 90 περίπου σελίδων, η ΕΥΔΑΠ, η ηγέτιδα θεωρητικά δύναμη στην τεχνογνωσία να έχει κανονισμό 35 σελίδων, ο δήμος Χανίων να διεκπεραιώνει τα πάντα μέσα από μια αίτηση με πέντε μόνο απαραίτητα δικαιολογητικά και να υπόσχεται σύνδεση σε περίπου 15 ημέρες , οι δήμοι Χαλκιδαίων , Ρόδου , Κερκυραίων να έχουν καθιερώσει διαδικασία ενός βήματος από την ηλεκτρονική τους σελίδα και o δήμος Καβάλας να έχει κανονισμό αποχέτευσης 11 σελίδων.
Το παραπάνω επισημαίνει σε κείμενό του ο Γιάννης Καραβασίλης με σκοπό να καταγραφούν οι δυσκολίες που έχει δημιουργήσει ο νέος κανονισμός αποχέτευσης της ΔΕΥΑΧ.
Ακολουθεί η ανάρτησή του:
«Εδώ και μερικούς μήνες τέθηκε σε ισχύ ο νέος κανονισμός αποχέτευσης της ΔΕΥΑΧ. Υπήρξαν πολλές επισημάνσεις και υποδείξεις προς την εταιρεία από επαγγελματίες που εξ ορισμού είναι εμπλεκόμενοι με την διαδικασία σύνδεσης ενός κτιρίου με τα δίκτυα της αποχέτευσης (υδραυλικοί, μηχανικοί κλπ), για τα προβλήματα που ήδη δημιουργεί τόσο στον τεχνικό κόσμο όσο και στους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Στις σκέψεις που ακολουθούν θα καταδειχτούν μόνο πρακτικά ζητήματα διεκπεραίωσης της σύνδεσης ενός κτιρίου με το δίκτυο αποχέτευσης και όχι ζητήματα που σε μεγάλο βαθμό δείχνουν ακόμη και ασέβεια στον πελάτη-καταναλωτή .( Για παράδειγμα προβλέπεται η είσπραξη τελών αναδρομικά παρά το ότι το κτίριο έχει συνδεθεί στο παρελθόν και έχει πληρωθεί το τέλος σύνδεσης Ακόμη για το τέλος δεν λαμβάνεται καθόλου υπ’ όψη ο πιθανός όγκος λυμάτων που εξαρτάται από την χρήση του , αλλά η συνολική επιφάνεια του και το μήκος πρόσοψης του .Αποτέλεσμα; Μία επαγγελματική αποθήκη χωρίς WC να έχει ίδια τέλη με ένα ξενοδοχείο ίδιων μ2)
Σε κανένα σημείο επίσης του κανονισμού , σε καμία περίπτωση δεν προβλέπεται ευθύνη της εταιρείας απέναντι στον καταναλωτή ακόμη και για αδυναμία του δικτύου της να δεχτεί λύματα (πχ φράξιμο σε κεντρικό αγωγό με ευθύνη της).
Ο κανονισμός αποχέτευσης της ΔΕΥΑΧ είναι μια πιστή αντιγραφή ενός «πρότυπου» κανονισμού που συντάχθηκε από γραφειοκράτες ,για λογαριασμό της ένωσης των ΔΕΥΑ (δημοτικές εταιρείες ύδρευσης-αποχέτευσης). .Αυτός δεν είναι καθόλου δεσμευτικός για τις ΔΕΥΑ, που έχουν την ευελιξία να έχουν τον δικό τους κανονισμό, αντλώντας όποια στοιχεία κρίνουν εκείνες χρήσιμα από τον «πρότυπο». Συνήθως σ αυτές τις περιπτώσεις οι λεπτομέρειες που περιλαμβάνονται σ αυτά κείμενα είναι εξαντλητικές ,δημιουργώντας έναν απίστευτο όγκο άχρηστων δικαιολογητικών και διαδικασιών .Η υιοθέτηση αυτής της γραφειοκρατικής πρακτικής, ξεκινά από την ευθυνοφοβία των συντακτών ,την έλλειψη γνώσης για τις πραγματικές συνθήκες και των τοπικών ιδιαιτεροτήτων .
Καθοριστική βέβαια είναι και η εφαρμογή της απλουστευτικής λογικής «ας ζητήσουμε κι αυτό το επιπλέον δικαιολογητικό μη τυχόν και κατηγορηθούμε ότι δεν το προβλέψαμε»
Ωστόσο, στην πράξη, η εξαντλητική γραφειοκρατία συχνά οδηγεί σε μια σειρά από προβλήματα που δυσχεραίνουν τη ίδια την λειτουργία αυτού που υποτίθεται ότι εξυπηρετεί . Στην προκειμένη περίπτωση τον περίφημο κανονισμό αποχέτευσης.
Δημιουργούνται πολλά περισσότερα προβλήματα από αυτά που υποτίθεται ότι λύνονται.
Ο κανονισμός αποχέτευσης, από τη φύση του, θα έπρεπε να είναι ένα σαφές και πρακτικό εργαλείο: Να εξασφαλίζει ότι οι συνδέσεις στο δημοτικό δίκτυο θα γίνονται με ασφάλεια τόσο για τον καταναλωτή όσο και για την ΔΕΥΑΧ , να προστατεύεται το ίδιο το δίκτυο και οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων της εταιρείας ,το περιβάλλον και να διασφαλίζεται η δημόσια υγεία.
Όταν όμως η διαδικασία «φορτώνεται» με υπερβολικό αριθμό δικαιολογητικών, επικαλύψεις αρμοδιοτήτων και ανούσιους ελέγχους απέραντου χαρτοβασιλείου που δεν προσθέτουν καμία απολύτως πρακτικά αξία, τότε:
- Ο καταναλωτής ταλαιπωρείται: Αντί να ολοκληρώσει γρήγορα τη σύνδεση, μπλέκεται σε χρονοβόρες διαδικασίες.
- Υπάρχει κόστος σε πόρους οικονομικούς και ανθρώπινους: Κάθε χαρτί, κάθε υπεύθυνη δήλωση ,κάθε δικαιολογητικό αχρείαστο μεταφράζεται σε χαμένες εργατοώρες του προσωπικού που ελέγχει όλη την ατέρμονη διαδικασία πιγκ-πογκ αποστολής δικαιολογητικών και ανταπαντήσεων. Προσθέτει κόστος οικονομικό για τον ιδιοκτήτη που υποχρεώνεται να πληρώσει τον μηχανικό του ,να του εκπονήσει σχέδια , μελέτες και να φέρει εις πέρας τον γραφειοκρατικό αυτό γολγοθά.
- Απαξιώνεται η εφαρμογή και η αξιοπιστία του ίδιου του κανονισμού: Οι πολίτες αποθαρρύνονται να είναι τυπικοί ακόμη και στα αναγκαία.
- Καλλιεργείται καχυποψία: Αντί ο κανονισμός να φαίνεται ως μέσο προστασίας, εκλαμβάνεται ως άλλο ένα παράδειγμα γραφειοκρατικής επιβάρυνσης Επίσης , όσο πιο περίπλοκες και αργές είναι οι διαδικασίες, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα οι πολίτες να αναζητούν “παραθυράκια” ή να καταφεύγουν σε αθέμιτες πρακτικές.
Η άκριτη υιοθέτηση ενός τέτοιου γραφειοκρατικού τέρατος έχει οδηγήσει σε παρερμηνείες εκτός κάθε κοινής λογικής ,του ίδιου του κανονισμού ακόμη και από τους υπαλλήλους που υποτίθεται ότι «ελέγχουν» την εφαρμογή του. Για παράδειγμα ζητήθηκε από συνάδελφο Διπλωματούχο μηχανικό να προσκομίσει πιστοποιητικό εγγραφής του στον σύλλογο υδραυλικών!!!.(de jure οι Διπλωματούχοι μηχανικοί της ειδικότητας πχ μηχανολόγου έχουν όλες τις άδειες για οποιαδήποτε ηλεκτρομηχανολογική εγκατάσταση από την πιο μικρή έως την πιο σύνθετη). Σε άλλη περίπτωση απεστάλη σε συνάδελφο μηχανικό παρατήρηση γιατί στα σχέδια που προσκόμισε, τα συμπυκνώματα οικιακών κλιματιστικών (καθαρό νερό) αποχετεύονταν στα σιφώνια παρακείμενου λουτρού.
Η τυπικότητα και η προσήλωση στην γραφειοκρατία εξασφαλίζει ότι θα υπάρχει τήρηση κανόνων και διαδικασιών κάτι που σηματοδοτεί στιβαρότητα και μείωση λαθών. Από την άλλη όμως οι καλές πρακτικές που είναι αποτέλεσμα εμπειρίας, δοκιμών και προσαρμογής, σίγουρα οδηγούν σε πιο ευέλικτους τρόπους για να φτάσει κανείς σε πιο αποδοτικά αποτελέσματα. Η τυπικότητα δίνει το πλαίσιο, οι καλές πρακτικές την εξέλιξη ,το γρήγορο ευκταίο αποτέλεσμα .Η χρυσή τομή μεταξύ των δύο είναι σίγουρα το ζητούμενο.
Υπάρχουν παραδείγματα καλών πρακτικών; Ναι υπάρχουν. Υπάρχουν κανονισμοί σε άλλους δήμους που δεν δημιουργούν τέτοιες αγκυλώσεις και τόση επιβράδυνση στις διαδικασίες; Ναι υπάρχουν . Μια αναζήτηση λοιπόν των καλών πρακτικών σε περίπτωση που δεν έχουμε τον χρόνο ,την εμπειρία , η την διάθεση για την θέσπιση δικών μας πρακτικών είναι μία από τις λύσεις.
Δεν δικαιολογείται η Χίος να έχει κανονισμό αποχέτευσης 90 περίπου σελίδων (**) , η ΕΥΔΑΠ, η ηγέτιδα θεωρητικά δύναμη στην τεχνογνωσία να έχει κανονισμό 35 σελίδων (* 1) , ο δήμος Χανίων να διεκπεραιώνει τα πάντα μέσα από μια αίτηση με πέντε μόνο απαραίτητα συνημμένα (*2) και να υπόσχεται σύνδεση σε περίπου 15 ημέρες , οι δήμοι Χαλκιδαίων , Ρόδου , Κερκυραίων να έχουν καθιερώσει διαδικασία ενός βήματος από την ηλεκτρονική τους σελίδα (*3), (*4) ,( *5) , και o δήμος Καβάλας να έχει κανονισμό αποχέτευσης 11 σελίδων (*6).
Πραγματικά θέλει πολύ σκέψη για να καταλάβει κανείς την χρησιμότητα ορισμένων δικαιολογητικών και διαδικασιών αυτού του πρότυπου κανονισμού που έχει υιοθετηθεί από την ΔΕΥΑΧ.
Για παράδειγμα σε νέα οικοδομή ζητούνται οι επαγγελματικές άδειες υδραυλικού ,ο ορισμός υπεύθυνου μηχανικού τους έργου ,το πτυχίο του μηχανικού ,υπεύθυνες δηλώσεις , λεπτομερή σχέδια κατόψεων με αποτυπωμένη με κάθε λεπτομέρεια την υδραυλική εγκατάσταση ,ακόμη και τομές του κτιρίου με τις κατακόρυφες οδεύσεις σωληνώσεων!!!
Σημειωτέον κατά την ολοκλήρωσή της οικοδομής ,ο υπεύθυνος μηχανικός έχει υπογράψει ότι έχουν τηρηθεί όσα προβλέπονται από τις μελέτες και τους κανονισμούς ,για να εκδώσει την βεβαίωση σύνδεσης του κτιρίου με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας (συμπεριλαμβανομένου και του δικτύου αποχέτευσης) από την πολεοδομία.
Επίσης οι μελέτες που ζητούνται είναι ήδη κατατεθειμένες στα ηλεκτρονικά αρχεία του συστήματος αδειών του ΤΕΕ ,άρα είναι άμεσα προσβάσιμες από την πολεοδομία του Δήμου ,αφού είναι υποχρεωτικές για κάθε νέο έργο.
Όλες όμως αυτές οι μελέτες και οι λεπτομερείς αποτυπώσεις απαιτούνται και για υπάρχουσες κατασκευές στις οποίες συνήθως τα δίκτυα, ειδικά τα οριζόντια ,είναι κρυμμένα εντός των δομικών στοιχείων και επομένως πρακτικά μη ανιχνεύσιμα προς λεπτομερή αποτύπωση. Ζητείται λοιπόν από τους ιδιοκτήτες να προσλάβουν μηχανικό να πληρώσουν εξαρχής μια μελέτη για εγκαταστάσεις που σίγουρα δεν θα αποτυπωθούν με ακρίβεια, ενώ η ίδια η αποτύπωσή τους και η σύνταξη μελέτης δεν προσφέρει τίποτα απολύτως στο τεχνικό αρχείο ,η στην βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών της ΔΕΥΑΧ.
Μια άλλη απαίτηση του κανονισμού είναι η αποτύπωση σε διαγράμματα κάλυψης, πολλαπλών layers πληροφοριών χωρίς καμία απολύτως πρακτική σημασία. ΠΧ αποτύπωση των απορροφητικών σε βρόχινα ύδατα επιφανειών, σε σχέση με την συνολική επιφάνεια δωμάτων, στεγών και ακάλυπτου χώρου οικοπέδου. Η πρακτική αξία αυτής της αποτύπωσης και καταγραφής σε έναν τόπο που δεν έχει παρά ελάχιστου μήκους δίκτυο όμβριων (για όμβρια που προέρχονται από ιδιοκτησίες ιδιωτικές ) αναζητείται . Στο κείμενο αυτό δεν έγινε αναφορά σε επαγγελματικές συνδέσεις και την γραφειοκρατία που προβλέπεται .Αν αυτές οι συνδέσεις έχουν να διαχειριστούν και κάποια ειδικά απόβλητα ,πραγματικά η διεκπεραίωση μιας τέτοιας σύνδεσης θα συνιστά άθλο μετά από μαραθώνιο αντοχής και υπομονής.
Η ουσία είναι ότι οι τεχνικές λεπτομέρειες και τα δικαιολογητικά θα έπρεπε να περιορίζονται μόνο σε όσα είναι πραγματικά κρίσιμα και χρήσιμα. Μια ψηφιακή, αυτοματοποιημένη και διαφανής διαδικασία (π.χ. υποβολή εγγράφων ηλεκτρονικά, αυτόματη διασταύρωση δεδομένων με άλλες υπηρεσίες) θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τον χρόνο και τον κόπο, χωρίς τον κίνδυνο να χάνεται η ουσία και ο έλεγχος, ο οποίος όμως έχει ήδη χαθεί με την υπάρχουσα κατάσταση.
(**) https://deyaxiou.gr/kanonismos-apochetefsis
(*1 ) https://www.eydap.gr/userfiles/c3c4382d-a658-4d79-b9e2-ecff7ddd9b76/KanonismosApoxeteusis.pdf
(*3) https://deyax.dimoschalkideon.gr/eksypiretisi-pelaton/nea-syndesi-apochetefsis
(*4) h ttps://deyar.gr/wp-content/uploads/2021/04/09-%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%94%CE%95%CE%A3%CE%97-%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%A7%CE%95%CE%A4%CE%95%CE%A5%CE%A3%CE%97%CE%A3.pdf
