Ο Στρατής Ελευθεριάδης γνωστός και ως Tériade που ήταν το γαλλικό καλλιτεχνικό του όνομα γεννήθηκε στη Μυτιλήνη την άνοιξη του 1897, ήταν γιος εύπορης οικογενείας με πατέρα ιδιοκτήτη εργοστασίου σαπωνοποιίας και από την παιδική ηλικία του δόθηκε γαλλική εκπαίδευση.
Από το νησί της Μυτιλήνης έφυγε ως ενήλικας το 1915, ταξιδεύοντας στο Παρίσι για να σπουδάσει την επιστήμη της νομικής, κατά την πορεία της διαμονής του στη Γαλλία επηρεασμένος από τα ρεύματα τέχνης της εποχής άρχισε να ξεδιπλώνει την δημοσιογραφική και ερευνητική του φύση και να συγγράφει σε καλλιτεχνικά έντυπα της περιόδου.
Ως παιδί, στο νησί της Μυτιλήνης, είχε δει τοιχογραφίες και ζωγραφιές του επίσης λέσβιου ζωγράφου Θεόφιλου, από τότε τον ξεχώρισε καλλιτεχνικά και μισό αιώνα αργότερα τον ανέδειξε χτίζοντας του μουσείο στη περιοχή της Βαρειάς, όπου στεγάζοταν η οικία του, για να διασώσει την πολιτιστική του ταυτότητα
Ο Ελευθεριάδης σε όλη του τη ζωή υπήρξε ένας εραστής και φίλος των τεχνών, όπου μέσω της ερευνητικής του ματιάς είχε ως μοναδικό του σκοπό την καταγραφή της τέχνης μέσα από την άμεση σύνδεση της με τα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα της εποχής. Το 1937 εκδίδει για πρώτη φορά το πρωτοποριακό καλλιτεχνικό περιοδικό Verve (Οίστρος) όπου στα σαλόνια των σελίδων του φιλοξενούσε έργα τέχνης και λογοτεχνικά κείμενα.
Ο Tériade εκμεταλλευόμενος την προσωπική του γνωριμία με καλλιτεχνικά τέρατα της εποχής όπως τους Ανρί Ματίς, Πάμπλο Πικάσο, Μαρκ Σαγκάλ και πολλούς άλλους, τους παρακίνησε να επιμεληθούν οι ίδιοι γραφιστικά τις σελίδες και τα εξώφυλλα των τευχών του περιοδικού καθώς και να δώσουν δικά τους συγγράμματα προς δημοσίευση.
Καλλιτέχνες που σημάδεψαν τον 20ο αιώνα, παρουσίασαν τα έργα τους στις σελίδες του Verve, ανάμεσα σε αυτούς ο Pierre Bonnard, ο Georges Braque, ο Fernand Léger και άλλοι.
Από το 1943 έως το 1975 ο Ελευθεριάδης εξέδωσε περίπου 27 βιβλία, με εικόνες σχεδιασμένες από μεγάλους ζωγράφους και χαράκτες. Το 1979 δώρισε ένα μεγάλο μέρος του εκδοτικού του έργου, έργα Ελλήνων και Γάλλων ζωγράφων του 20ού αιώνα, καθώς και μεσαιωνικά χειρόγραφα, για να ιδρυθεί το φερώνυμο μουσείο του στη Μυτιλήνη. Η χήρα του Alice, έχει επίσης δωρίσει μεγάλο μέρος της συλλογής του σε μουσείο στη Γαλλία.
Με δωρεά του Tériade εκτός από το μουσείο Θεοφίλου που βρίσκεται στο οικογενειακό του κτήμα, σε μεταγενέστερο χρόνο χτίστηκε και το δικό του μουσείο, λίγα μέτρα πιο πέρα, που φιλοξενεί έργα σπουδαίων Ελλήνων και ξένων ζωγράφων.
Ο Στρατής Ελευθεριάδης ήταν τεχνοκριτικός, εκδότης καλλιτεχνικών εντύπων και συλλέκτης έργων τέχνης, ο ίδιος αφοσιώθηκε στην τέχνη μέχρι και το τέλος της ζωής του, έφυγε στα 86 του χρόνια το 1983 στο Παρίσι.
Ρεπορτάζ: Κυριακή Τζούμα
Φωτογραφίες: Στέλιος Πατεριμός
