Ο Νικόλαος Δελαγραμμάτικας ήταν Έλληνας υποστράτηγος του πεζικού. Γεννήθηκε το 1853. Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους έφερε το βαθμό του συνταγματάρχη. Ως διοικητής συντάγματος πεζικού μετείχε στη κατάληψη της Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια ως διοικητής αποβατικού αποσπάσματος απελευθέρωσε το νησί μας από τον Οθωμανικό – Τουρκικό ζυγό την 11η Νοεμβρίου 1912.
Ο Δήμος Χίου αφιέρωσε προς τιμήν του την οδό, που αρχίζει από την οδό Καλαμπόκα και συνεχίζεται δυτικά.
Η Πνευματική Εστία Αλέξανδρος Γκιάλας είναι η πρώτη μας υποδοχή.
Απέναντι της μια παλιά οικία και απέναντι ένας χώρος στάθμευσης στην σκιά ενός πεύκου. Ένα διπλό γκαράζ στην έξοδο, μια οικία με έξι εσωτερικά σκαλιά, που οδηγούν σε μια ξύλινη είσοδο, έχοντας απέναντι ένα τοίχο με πρασινάδα και στην συνέχεια την οδό Αντώνη Στεφάνου.
Η Δελαγραμμάτικα συνεχίζεται δεξιά με οικίες, μια με ξύλινη εξωτερική πέργκολα στον αριθμό 23, αριστερά μας άλλη μια παλιά κλειστή οικία στον αριθμό 18 και αμέσως μετά ένα αδιέξοδο στενό.
Αριστερά μας πάντα δύο πανομοιότυπες οικίες με εσωτερικές σκάλες και κιοσέδες, ένας ιδιαίτερος υπερυψωμένος κιοσές στον αριθμό 12 και εδώ η Δελαγραμμάτικα συναντάται με την Γεωργίου Ρέβελη, έχοντας στην έξοδο της την παλιά Κλινική ΕΛΕΥΘΩ.
Μια νεοσυντηρημένη οικία με πλακάκια περιμετρικά, ένα διακοσμητικό γείσο στην οροφή και απέναντι ένας μικρός πλην όμως άκρως εξυπηρετικός χώρος στάθμευσης, στην έξοδο του οποίου συναντάμε το κτήριο της πρώην Κλινικής Μαϊστρου, έχοντας απέναντι της την οδό Νικολάου Ρίτσου.
Ένα αδιέξοδο στενό για την συνέχεια στην έξοδο του οποίου συναντάμε ένα σπίτι με διακοσμητικά φανάρια, μια οικία με άμπελο και γιασεμί στην αυλή του.
Στο σημείο αυτό η Δελαγραμμάτικα γίνεται ελαφρά κατηφορική, όπου εν μέσω οικιών, μια μάλιστα κατασκευασμένη το 1905, ολοκληρώνεται, αφού από την οδό Καλαμπόκα ξεκινήσαμε την περιήγηση μας σε αυτή και στην οδό Ατσικής, που ηλιθίως μετονομάστηκε από το ιστορικό αυτό αρχαίο όνομα σε Στεφάνου Τσουρή «Φτου και βγήκαμε».
Ρεπορτάζ Γιάννης Τζούμας. Εικονοληψία, φωτογραφίες Κωστής Αναγνώστου. Επεξεργασία εικόνας Νέλο Μέσι.
