


Η οδός Ράμνης είναι η συνέχεια της Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, μετά τα Σχολεία Βουνακίου και δεν είναι τόσο απλή όσο δείχνει.
Κατ’ αρχήν έχει δύο επίπεδα, δεύτερον είναι φτιαγμένη ενιαία αρχιτεκτονικά, τρίτον έχει αρχαίο όνομα.
Ράμνος είναι ένας θάμνος με κίτρινους καρπούς, που γίνονται στην συνέχεια μαύροι και κόκκινοι, σήμερα διακοσμητικός, παλιά έφτιαχναν με αυτόν φράκτες, που ευδοκιμεί κοντά στη θάλασσα και που παλιά η περιοχή ήταν γεμάτη από αυτούς αφού βορείως του χειμάρρου Κάνδηλα, που βρίσκεται στην Ράμνης, βρίσκονταν το αρχαίο Λιμάνι της Πόλης.
Ράμνης λοιπόν από τους θαμνώδεις Ράμνους και γειτνιάζουσα οδός με τα Βυρσοδεψεία, που για αιώνες επεξεργάζονταν τα δέρματα και έδιναν εργασία σε εκατοντάδες ανθρώπους, που διέμεναν ακριβώς δίπλα στην δουλειά τους.
Ο ενιαίος αρχιτεκτονικός χαρακτήρας της οδού έγκειται ακριβώς σε αυτό αφού βλέπουμε ότι όλα τα σπίτια έχουν το ίδιο μέγεθος και κατασκευή με χαρακτηριστικούς κλειστούς κιοσέδες σε όλο το μήκος της.
Το πρώτο στοιχείο, που βλέπει κανείς στην οδό είναι μια μουριά στην είσοδο και ένα προσκυνητάρι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, που κάτι σημαίνει αν κάνουμε υπομονή.
Αν συνεχίσουμε το περπάτημα χάσαμε την… μαγεία και αυτή είναι κάτω από την κύρια οδό, όπου κατεβαίνοντας μερικά σκαλοπάτια, με παλιά σπίτια, μας αποκαλύπτεται πρώτον μια αθέατη οδός, που κάνει τα σπίτια ισόγεια από την… καλή τους πλευρά και υπόγεια από την… άλλη, που είναι η κύρια οδός Ράμνης, που… βλέπουμε, αφού συνηθίζουμε να βλέπουμε τους δρόμους από όπου περνούν αυτοκίνητα, ξεχνώντας πως σπίτια, γειτονιές και δρόμοι υπήρχαν και πρίν από αυτά.
Στο τέλος της οδού που κάποια στιγμή γίνεται αδιέξοδη, αποκαλύπτεται και το μυστικό του Προσκυνηταριού. Ένας μικρός Ναός του Ταξιάρχη, χαμένος στο πουθενά, υπό την εποπτεία του Ιερού Ναού Ζωοδόχου Πηγής Λετσαίνης, πνιγμένος ανάμεσα στα εσπεριδοειδή, τα λουλακιά ντουβάρια και τους… Ράμνους.
Γυρίζοντας ξανά πίσω, παρακάμπτουμε ένα στενό, που τετραγωνίζοντας τα σπίτια, νέα και παλιά ακατοίκητα πλέον, βγάζει ξανά στην είσοδο της Ράμνης και βαδίζουμε για τον ελεύθερο χώρο, του παλιού περιβολιού Ζαφειράκη, που η σύζυγος του το γένος Λιβανού παραχώρησε στον Δήμο, για να γίνει ευτυχώς ένας ελεύθερος χώρος στάθμευσης.
Πηγαίνοντας προς τα εκεί, και προσέχοντας μην καταλήξουμε στο… Σκυλίτσειο, αφού η Ράμνης εννοείται στερείται πεζοδρομίων και από μια πλευρά της είναι στην ουσία ανοικτό χαντάκι ομβρίων, με… τρύπια σκαλοπάτια μάλιστα, για πρακτικούς λόγους, φτάνουμε απέναντι από το πρώην Φαρμακείο Τσούρου, όπου υπάρχουν σπίτια επικίνδυνα λόγω ερειπώσεως όπως επισημαίνει ο κάτοικος Γιώργης Κωσταράς.
Αριστερά μας ο χώρος στάθμευσης εξυπηρετεί όπως μας λέει ο απόμαχος πλέον επιστήμων αγρότης Μιχάλης Μποναφάτσος κυρίως τους περιοίκους την νύχτα, αλλά εκεί μπορεί να σταθμεύει και τα Λεωφορεία του, ένας εραστής των παλιών αυτοκινήτων ο Σωτήρης Ζαπάλτας.
Ο ίδιος καμαρώνει σαν μικρό παιδί και μας υπόσχεται ένα ρεπορτάζ «Δρομολόγιο στο… παρελθόν» δείχνοντας μας τα λεωφορεία, που τα έχει αναπαλαιώσει πλήρως, είναι εν λειτουργία, αλλάζουν προορισμούς με… μανέλα και έχουν την μηχανή μπροστά δίπλα στον οδηγό.
Εντύπωση στο πάρκιγκ προκαλεί το στέγαστρο, που βρίσκεται εκεί. Εκτός της ακατανόητης αισθητικής, που ας πούμε ότι οι μη έχοντες καλλιτεχνικό πνεύμα δεν καταλαβαίνουμε, κάποιος πρέπει να μας εξηγήσει γιατί ο Δήμος λυπάται ένα πεντόκιλο μίνιο και το στέγαστρο… τρέχει σκουριά.
Κατεβαίνοντας ξανά στην οδό Ράμνης από την Ανατολική πλευρά διακρίνουμε οικοπεδικό χώρο, που αγόρασε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου για να το κάνει Φοιτητικές εστίες και αμφιβάλουμε αν το θυμάται, η τοπική κοινωνία πάντως και οι… άρχοντες της όχι και Δυτικά τον Ιερό Ναό Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης.
Όπως επισημαίνει ο Καθηγητής μελετητής Ιάκωβος Μπριλής, ο σημερινός μικρός Ναός, που έγινε το 1956, Ιερατικά ανήκει στην Λέτσαινα, οικοδομήθηκε στα ερείπια Βυζαντινού Ναού, που ήταν σαφώς μεγαλύτερος, σώθηκε το Ιερό του από τον σεισμό του 1881 και μάλλον έγινε… δρόμος.
Η σχετική πέτρινη επιγραφή στο εξωτερικό μέρος του Ιερού βήματος γράφει: «Ο ΠΑΝΣΕΠΤΟΣ ΟΥΤΟΣ ΝΑΟΣ ΗΓΕΡΘΗ ΕΝ ΕΤΕΙ 1956 ΕΙΣ ΤΗΝ ΘΕΣΙΝ ΤΑΠΕΙΝΟΥ ΝΑΊΣΚΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΑΝΤΟΣ ΤΟΝ ΝΑΟΝ ΤΩΝ ΤΟΥΤΟΥΤΖΗΔΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΗΘΕΝΤΑ ΕΠΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΝ".
Ας σημειωθεί εδώ ότι οι Τουτουτζήδες ήταν οι καπνεργάτες και ότι η Χίος έως και προπολεμικά ήταν τόπος σημαντικής παραγωγής καπνού.
Η οδός Ράμνης ολοκληρώνεται με το Μέγαρο του ΙΚΑ τώρα ΕΦΚΑ, που ο αέρας του πήρε την τέντα στην είσοδο και που τώρα, που αναβαθμίστηκε είπαμε σε… ΕΦΚΑ, δεν υπάρχει ούτε ένα μικρό κονδύλι τοπικά για τέτοιες επισκευές, οπότε ότι χαλάει πλέον μάλλον θα ρημάζει και καταλήγει στο γεφύρι του χειμάρρου Κάνδηλα, που ως γνωστόν σώθηκε μόνο ο μισός, καθώς ο άλλος παρανόμως… υπογειοποιήθηκε.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Τζούμας
Κάμερα - φωτογραφίες: Κωστής Αναγνώστου
Επεξεργασία εικόνας: Νέλο Μέσι