Τι είναι η πατρίδα;
Αν ξέραμε… θα βλέπαμε και τις αόρατες κλωστές που μας δένουν με την μάνα μας.
Σήμερα δεν ξέρω γιατί κόλλησα στον δικό μας Άγιο Χαράλαμπο.
Ίσως γιατί ήταν ο μόνος στη γειτονιά που δεν... γιόρτασε.
Θυμάμαι σαν τον πρωτο αντίκρυσα, προτού ακόμα γίνει Πολιτιστικό Κέντρο και μετά «εκκλησία» χωρίς πλήρωμα όμως και τους πιστούς... καρσί.
Οι Τούρκοι φίλοι μας, μας άνοιξαν την πόρτα, πάμε πίσω τώρα 30 χρόνια, και άρχισε η... απολογία.
«Είχανε πει στον πατέρα μου να την γκρεμίσομε» είπε ο Δήμαρχος Νουρί Ερτάν στον Ανδρέα Αξιωτάκη, που σήμερα ήταν στον Άγιο Χαράλαμπο του Βαρβασιού, από την υψηλότερη γωνιά, που βρίσκεται στους ουρανούς.
«Οι πατεράδες μας κάνανε πως παίρνουνε κασμάδες, αλλά... που, γκρεμίζεται αυτό το πράγμα; Έτσι ειδοποιήσανε τη Σμύρνη πως αυτό το κτίριο δεν πέφτει χωρίς μηχανήματα. Σιγά μη βρίσκανε μπουλντόζες. Μέχρι να συνεννοηθούνε, να και η μηχανή του ρεύματος. Που να την βάλουμε; Στον Άγιο Χαράλαμπο. Ε, μετά τι θα γκρεμίζαμε τη... ΔΕΗ; Μετά ήρθε το ρεύμα με τα καλώδια, αλλά δεν είχαμε Σταθμό για τα λεωφορεία και έτσι έγινε σταθμός. Ε, μετά δεν είχε ο Δήμος αίθουσα για εκδηλώσεις, έγινε αίθουσα. Τι τα θες Ανδρέα ο Αλλάχ, ο δικός σας, ο δικός μας, εκείνοι ξέρουν, δεν ήθελε να γκρεμίσει ο Άγιος Χαράλαμπος».
Όσο τα λέγανε αυτά πετάχτηκα πάνω από τον Άγιο Χαράλαμπο, απέναντι στο λόφο του Κορακάρη (αλήθεια ο λόφος απέναντι απ’ το Βαρβάσι πως λέγεται);
Βλέποντας από ψηλά η εκκλησιά ΔΕΣΠΟΖΕΙ στην κυριολεξία. Μεγάλη, απέραντη, δυνατή, η Μητρόπολη μας στον Τσεσμέ, το καμάρι της επαρχίας Κρήνης. Αν πείς πως την αφαιρείς από το τοπίο, δεν μουνουχίζεις τον Τσεσμέ, τον ξεθεμελιώνεις, αν οι Τούρκοι το επιχειρούσαν ήταν σαν να σκότωναν την πόλη τους.
Αργότερα ο Νουρί, μου είπε εμένα και το... μυστικό.
«Να σου πω... καλά δεν κάναμε, που δεν τον γκρεμίσαμε; Εδώ που τα λέμε... φοβόμαστε κιόλας»
Σωστός ο Νουρί, αλλά τι να φοβηθεί από ένα αιωνόβιο Άγιο, που μου έκανε τότε εντύπωση, ήταν η μόνη λέξη και η ελληνική δεν είναι η ευκολότερη γλώσσα του κόσμου, που την έλεγε καθαρότατα, καθαρόγλωσσα. «Άγιο Χαράλαμπο».
Αργότερα ο ίδιος δήμαρχος μας έστειλε την παραγγελιά με τον Ξενοφώντα Μηνιώτη.
Πετάξου μου λέει ο Ανδρέας και αγόρασε ένα μανουάλι, πάρε και κεριά και στείλε τα του «χοντρού» (το καλλιτεχνικό του Δημάρχου Τσεσμέ) θα δώσομε και στον Ξενοφώντα ένα εικόνισμα του Άγιου να του το πάει.
Κύριε Καθηγητά του λέω, θα μας τρελάνει ο Τούρκος. Ξέρεις τι θέλει να κάνει; Μου το «σφύριξαν» οι τουρκοκρητικοί απέναντι. Να βάλει το μανουάλι με τα κεριά και το εικόνισμα έξω από τον Άγιο Χαράλαμπο και να πηγαίνουν οι δικοί μας (τουρίστες) να προσκυνάνε.
«Και τι μας νοιάζει εμάς; Ανατολίτης ο τούρκος... Ανατολίτες και εμείς. Αυτόν τον νοιάζει η ατραξιόν, εμάς μας νοιάζει ο Άγιος».
Τα χρόνια πέρασαν σαν το νερό. Τα κεριά ανανεώνονταν, το... παγκάρι γέμιζε, το υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκίας ήρθε, ο Πατριάρχης θύμισε την ιστορία, η Τουρκία για να κάνει ανοίγματα Δημοκρατίας επέτρεψε να τελεστεί στον Άγιο Χαράλαμπο Θεία Λειτουργία, ο χώρος μετά από 100 χρόνια, μετά τα καυσαέρια της ντιζελομηχανής και τις εξατμίσεις των Λεωφορείων μύρισε ξανά λιβάνι, σήμερα παραμένει Πολιτιστικό μνημείο, και χώρος εκδηλώσεων, ένας Άγιος Χαράλαμπος... αλειτούργητος;
Το ερωτηματικό ας μείνει να αιωρείται στον αέρα, ας σχηματιστεί από δάκρυα, ας το πάρει ο αέρας της Ιωνίας κι΄ας υψώσει στα ουράνια ικεσία για τη μεγαλύτερη δύναμη του νού και της ψυχής, που είναι οι... ρίζες.
Και του χρόνου Άγιε της Μικρασίας, λειτουργημένε και μόνο λειτουργημένε. Γιατί οι Λειτουργίες γίνονται εντός μας.
Υ.Γ.: Μνημόσυνο για τον Ανδρέα Αξιωτάκη.
