Από τον αγαπητό Κώστα Φραγκομίχαλο οι παρακάτω διευκρινίσεις για το «ο αποθανών δεδικαίωται» που έγραψα στον επικήδειο για τον Διλμπόη και τον ευχαριστώ:
«Αγαπητέ μου Δημήτρη,
Λαμβάνοντας αφορμή από πρόσφατο άρθρο σου, στο οποίο επικαλείσαι τη γνωστή ρήση «ο αποθανών δεδικαίωται», με την έννοια ότι «ο νεκρός άνθρωπος έχει κριθεί και απαλλαγεί από τις αμαρτίες», όπως την εννοούν και οι πολλοί, επίτρεψέ μου, ως δασκάλου και φίλου αλλά και ως θεολόγου, να παραθέσω την αγιογραφική έννοια της ρήσεως χάριν και του ευρύτερου κοινού.
Η εν λόγω ρήση ανήκει στον κορυφαίο απόστολο Παύλο (Προς Ρωμαίους στ΄ 7). Αναφέρεται δε στο βάπτισμα (την επισφράγιση στην εποχή του της αποδοχής της χριστιανικής θρησκείας), το οποίο συνιστά το θάνατο της αμαρτίας, και την επακολουθούσα αναγέννηση και αγνότητα του νεοφωτίστου ανθρώπου. Με το βάπτισμα (ας θυμόμαστε ότι ο απόστολος απευθυνόταν στους Εθνικούς, τους οπαδούς δηλαδή της παλαιάς θρησκείας, τους αποκαλούμενους ειδωλολάτρες) ο παλαιός άνθρωπος πεθαίνει και μετ’ αυτού και η αμαρτία. Δεδικαιωμένος λοιπόν δια του θανάτου τούτου (εννοείται του βαπτίσματος), ο άνθρωπος, αναγεννάται πάναγνος και άσπιλος, αγνότητα όμως που οφείλει να διατηρεί στην περαιτέρω του πορεία, εφαρμόζοντας τις θείες εντολές και αποφεύγοντας την αμαρτία, προκειμένου να κερδίσει την ουράνια βασιλεία.
Η ως άνω αποστολική διδασκαλία έκανε στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες κάποιους χριστιανούς να αναβάλλουν το βάπτισμα μέχρι και τις παραμονές του θανάτου τους (παράδειγμα χαρακτηριστικό ο Μ. Κωνσταντίνος), με την υστεροβουλία να συγχωρηθούν όλα τα προηγούμενα αμαρτήματά τους, τακτική όμως που στη συνέχεια την καταδίκασε και την πολέμησε η Εκκλησία.
Φιλικότατα Κ. Ε. Φραγκομίχαλος»
Δημήτρης Φρεζούλης
