Hταν Μάρτης του 2018 όταν όλοι όσοι μπαίναμε στη μεγάλη αίθουσα των εκδηλώσεων του πάλαι ποτέ Γυμνασίου Αρρένων Χίου, ψάχναμε με το βλέμμα μας το τιμώμενο πρόσωπο που δεν ήταν άλλο από το Νίκο Κιουράνη… Μόνο που Κιουράνη δεν βλέπαμε πουθενά και έτσι αρχίζαμε να περιδιαβαίνουμε στα εκθέματα που δεν ήταν άλλα από βιβλία… Ηταν ένα λεπτό πριν από τις 7 όταν τον είδαμε να μπαίνει από τη δεξιά πόρτα του Γυμνασίου με το υποβοηθητικό μπαστουνάκι στο χέρι. Σοβαρός, σεμνός και ταπεινός με στόχο αν μπορούσε να περάσει απαρατήρητος… Κάτι όμως που δεν ήταν δυνατόν και έτσι μέσα σε δευτερόλεπτα από την έλευσή του έπεσαν όλοι «πάνω» του… Οι αγκαλιές και τα φιλιά που πήρε ίσως ήταν τα περισσότερα της ζωής του και τα υποδεχόταν με ένα μειλίχιο ύφος και ένα συγκρατημένο χαμόγελο. Βλέπετε ο Κιουράνης που μας άφησε χρόνους πρόσφατα ήταν ένας χαμηλών τόνων και συγκρατημένος πνευματικός άνθρωπος…
Ήταν μια τιμητική εκδήλωση στο προαναφερόμενο Γυμνάσιο για το βιβλίο. Με την ευκαιρία της δωρεάς του Νίκου Κιουράνη των δεμένων και διακοσμημένων από τον ίδιο βιβλίων της προσωπικής βιβλιοθήκης του και της συζύγου του Στάσας στο Μουσείο Ιστορίας και Φυσικής του Γυμνασίου. Ο Κρομμύδας «έδενε» και ο Κιουράνης φρόντιζε κάθε βιβλίο να το διακοσμεί με μεράκι και πρωτοτυπία και να αποτελεί ένα γνωστικό αντικείμενο τέχνης χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και τρόπους. Υπήρχαν βιβλία φιλοτεχνημένα με μινιατούρες από καμπούσικες πόρτες, με λιλαδωτά, με κεντήματα (ακόμα και από γνήσια μικρασιατική βελονιά), με δέρματα, με χρυσοτυπίες (κάτι που ο ίδιος χαρακτήριζε χρονοβόρα διαδικασία που μόνο αν είσαι ερωτευμένος με το βιβλίο το καταφέρνεις). Ακόμα διακοσμούσε με πυρογράφο και ανάγλυφα χρώματα, χρησιμοποιώντας ακόμα και ταπετσαρίες! Όλα καλλιτεχνήματα με την ιδιαιτερότητά του το καθένα. Έργα τέχνης μοναδικής αξίας.
Ο Νίκος Κιουράνης γεννήθηκε το 1921 στον Τσεσμέ της Μικράς Ασίας με τον πατέρα του να χάνεται πριν τη γέννησή του. Η οικογένεια έρχεται στη Χίο το 1922 με τον διωγμό και τα παιδιά μεγαλώνει η μεγάλη αδελφή καθώς πεθαίνει και η μητέρα. Το 1943 στρατεύεται στη Μέση Ανατολή και επιστρέφοντας οργανώνεται στην ΕΠΟΝ. Από το 1961-1978 εργάζεται (και ως πλασιέ) στο βιβλιοπωλείο Χαβιάρα δημιουργώντας εκεί ένα «στέκι» για τους βιβλιόφιλους Χιώτες. Συγχρόνως ο ίδιος ήταν λάτρης των βιβλίων τα οποία δεν διάβαζε μόνο αλλά και τα φιλοτεχνούσε, αφού πρώτα περνούσαν από τα έμπειρα χέρια του ανιψιού του, Δημήτρη Κρομμύδα.
Τα τελευταία χρόνια μπορεί να ήταν κλεισμένος στο σπίτι του, αλλά δεν έπαψε να διαβάζει, να γράφει, να ιχνογραφεί, πριν τυφλωθεί.
Αφιερωμένο στη Στάσα του ήταν το τελευταίο πόνημα του κυρ-Νίκου που εκδόθηκε με τίτλο «Διάλεξα» και στο οποίο είχε επιλέξει και δημοσιεύσει ερανίσματα, τόσο δικά του, όσο και άλλων συγγραφέων και ποιητών. Ερανίσματα που έχουν σχέση με την αγάπη και τον έρωτα αλλά και με τη ζωή και τον θάνατο. Και όλα τα ερανίσματα γραμμένα χειρόγραφα, από το δικό του χέρι, όπως το συνήθιζε πάντα. Με κόκκινες επικεφαλίδες και όμορφα λιτά σκιτσάκια. Με τον ίδιο τρόπο μας τα έστελνε και πιο παλιά στην εφημερίδα για δημοσίευση και λυπόμουν γιατί έπρεπε να πληκτρολογηθούν και χανόταν έτσι η μαγεία του δημιουργού.
Έγραψε ιστορία!
Του Δημήτρη Φρεζούλη
