Σαν σήμερα, κάθε 17 Νοέμβρη, κάθε χρόνο, κάποιοι από εμάς, έστω και αν πέρασαν πενήντα ολόκληρα χρόνια, θρηνούμε τα όνειρά μας που ποτέ δεν έλαβαν την απόλυτη εκδίκησή τους. Ίσως βέβαια να ήταν όνειρα τρελά και απατηλά, αλλά ο νεανικός ενθουσιασμός που είχαμε, τότε, μέσα στα στήθια και στο μυαλό μας, τα έβλεπε όλα πιο εύκολα. Κι εδώ που τα λέμε, όταν είσαι νέος και δεν βράζει το αίμα μέσα στις φλέβες σου και δεν ονειρεύεσαι, μόνο νέος δεν μπορείς να χαρακτηριστείς.
Ήταν η εποχή της μεγάλης εξέγερσης του 1973 και παρά το ότι μέχρι τότε, όλα τα ‘σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά, δεν παύαμε να ονειρευόμαστε. Να ονειρευόμαστε έναν κόσμο διαφορετικό, πιο δίκαιο και πιο σωστό, επηρεασμένοι βέβαια και από τα τότε διαβάσματά μας…
Και ναι μεν ένα χρόνο αργότερα έπεφτε η χούντα και επανερχόταν η δημοκρατία στη χώρα, αλλά έχω την αίσθηση ότι τότε περιμέναμε μια διαφορετική δημοκρατία. Μια δημοκρατία με ανθρώπινο πρόσωπο, με τον νοητό ήλιο της δικαιοσύνης να λάμπει, χωρίς λαμόγια, διαφθορά, αρπαχτές, διαπλοκές. Μια δημοκρατία στην πραγματική της διάσταση. Θυμάμαι το πάθος με το οποίο αγωνιζόμασταν τότε στο Πολυτεχνείο και αναρωτιέμαι τι στο καλό στράβωσε τόσο πολύ και φτάσαμε εδώ που φτάσαμε….
Πενήντα χρόνια μετά, λίγα πράγματα πήραν έναν σωστό δρόμο. Ακόμα και κάποιοι που τότε φώναζαν «όξω φωνή» όχι μόνο συμβιβάστηκαν αλλά έγιναν εξαρτήματα της μηχανής που πολεμούσαν, για τα καλά και τα συμφέροντά τους. Και μείναμε και κάποιοι ρομαντικοί να κλαίμε εκείνα τα όνειρα που δυστυχώς δεν έπαψαν παρά να είναι όνειρα. Τα έχουμε, βέβαια, ακόμα σε μια άκρη του μυαλού μας, αλλά τώρα πια δεν τα πιστεύουμε. Έτσι κι αλλιώς τα όνειρα κοστίζουν ακριβά…
Του Δημήτρη Φρεζούλη