Πριν 79 χρόνια, στις 10 Σεπτεμβρίου 1944 οι Γερμανοί ηττημένοι αποχώρησαν από το νησί μας, τρεις μέρες μετά την δολοφονία από τους ίδιους του Ιάσωνα Καλαμπόκα, Έφεδρου Υπολοχαγού και επικεφαλής του κλιμακίου του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής.
Το κείμενο του Στέφανου Εξαδάκτυλου που ακολουθεί και δημοσιεύθηκε στην Αλήθεια στις 10/9/2014 αποτυπώνει τα συναισθήματα εκείνης της ημέρας:
«10 του Σεπτέμβρη. Μέρα χαράς.
Ο κόσμος στην αρχή φαινόταν μουδιασμένος χωρίς να πιστεύει στα μάτια και στ’ αυτιά του. Σε λίγο από μακριά άρχισε μια χαρούμενη βουή. Με τις πρώτες χαρμόσυνες ειδήσεις οι καμπάνες όλων των εκκλησιών κτυπούσαν πανηγυρικά.
Πυροβολισμοί και χαρούμενα ξεφωνητά ακούγονταν απ’ όλες τις μεριές. Στις 10 Σεπτεμβρίου αποχώρησαν οι Γερμανοί και από άλλα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Το πρώτο νησί που εγκατέλειψαν, νομίζω πως ήταν η Χίος και ακολούθησε η εγκατάλειψη της Μυτιλήνης.
Μόλις συνειδητοποίησα τι είχε συμβεί, βούρκωσαν τα μάτια μου. Δάκρυα χαράς. Εγκαταλείποντας τη μάνα μου, τους γονείς της και την αδελφή μου, παρακινούμενος από μιαν εσωτερική παρόρμηση, πήρα δρόμο τρέχοντας για το πατρικό μας σπίτι στην Ερειθιανή, που παρέμενε κλειστό για δυο χρόνια , αφότου εγκατασταθήκαμε στο Δαφνώνα για να επιβιώσουμε. Ένοιωσα την ανάγκη να βρεθώ στο σπίτι μας.
Είναι αδύνατο να περιγράψω τα συναισθήματα μου. Ίσως νόμισα πως θα ξαναρχίζαμε αμέσως να ζούμε, όπως πριν από τον πόλεμο, ότι ήλθε επιτέλους η πολυπόθητη ειρήνη που ονειρευόμαστε στα χρόνια της κατοχής, ότι θα έχουμε κάποια νέα από τον πατέρα μου που ταξίδευε, ότι τελείωσε ο κακός καιρός των παραμυθιών της μάνας μου που τον ζήσαμε. Σε λίγο αφού έφθασα στο σπίτι μας,σαν σ’ εκκλησιά για προσευχή, γύρισα πίσω.»
