Οι βασικές αρχές που διέπουν την πρόταση του Δήμου Χίου προκειμένου να αναπτυχθούν δράσεις και να γίνουν έργα στο ιστορικό κέντρο της πόλης, μέσω της αξιοποίησης κονδυλίων από το πρόγραμμα Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος Βορείου Αιγαίου 2014 - 2020, θα συζητηθούν αύριο στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.
Όπως ανέφερε και σε δηλώσεις του χθες ο Δήμαρχος, στη συγκεκριμένη πρόταση περιλαμβάνονται και παρεμβάσεις που αφορούν το κυκλοφοριακό και αποκάλυψη των ποιοτικών στοιχείων της πόλη. Αναλυτικά η εισήγηση που κατατίθεται προς ψήφιση από τη Δ/νση Προγραμματισμού επισημαίνει ότι το σχέδιο δράσης της Πρότασης Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ) του Δήμου Χίου αφορά «την ανάδειξη της ταυτότητας της Χίου ως σύγχρονης πόλης» και έχει στόχο την αποκάλυψη των ποιοτικών στοιχείων της πόλης, και την ανάδειξη του παλαιού ιστού σε ένα σύγχρονο βιώσιμο αστικό περιβάλλον.
Η επιλογή της περιοχής παρέμβασης θα πρέπει να στοχεύει στη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος, στην κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση που βελτιώνει την λειτουργία του συνόλου της πόλης, στη λειτουργική διασύνδεση περιαστικών της πόλης περιοχών με την πόλη. Δεδομένων των κριτηρίων επιλεξιμότητας, η οριοθετημένη περιοχή παρέμβασης του Δήμου Χίου επιλέχθηκε το Ιστορικό Κέντρο της πόλης της Χίου, εννοώντας την περιοχή που εκτείνεται από νότο προς βορρά, από τη Μητρόπολη έως το Κάστρο και από Δύση προς Ανατολή, από τον Κήπο έως την Προκυμαία αλλά και από τον Ιστορικό Πλάτανο στη συμβολή των οδών Καλοπλύτου και Πασπάτη έως την Προκυμαία. Πιο αναλυτικά, το «Ιστορικό Κέντρο» περιλαμβάνει τη περιοχή της Μητρόπολης, την οδό Απλωταριάς με το υφιστάμενο δίκτυο των πεζοδρόμων που είναι ο εμπορικότερος δρόμος της πόλης, το Παζάρι (παλιά λαχαναγορά) με τα δημοτικά ακίνητα - παλιά Χάνια, αξιόλογα δημόσια κτίρια και σχολειά όπως το σχολείο Αρένων, το 11ο δημοτικό με το βοτσαλωτό του προαύλιο, τη βιβλιοθήκη Κοραή, τα κτίρια του Πανεπιστημίου, μικρές εκκλησιές μοναδικά μπλεγμένες μέσα στο αστικό ιστό, το Κτήμα Χωρέμη, το Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο, την περιοχή Μαυροπαπουτσίδικα, την περιοχή Εγκρεμού που είναι μια από τις πιο παλιές συνοικίες της πόλης, την Πινακοθήκη, τον Κήπο και την Πλατεία Βουνακίου, το Βυζαντινό Μουσείο, κτίρια της διοίκησης όπως το κτίριο της Δημαρχίας και το κτίριο της πρώην Νομαρχίας, το κτίριο Χίων διδασκάλων, τον Μπαλουχανά και πολλά ιδιωτικά και δημόσια διατηρητέα μνημεία. Η περιοχή συνορεύει βορειανατολικά με το μεγαλύτερο μνημείο της πόλης, το Κάστρο. Λόγω της στόχευσης της πρότασης στην προσπάθεια επίλυσης του κυκλοφοριακού προβλήματος για την αναβάθμιση της ποιότητας του αστικού χώρου, ως ευρύτερη περιοχή παρέμβασης θεωρείται η περιοχή που περιλαμβάνει τους περιφερειακούς χώρους στάθμευσης (Σταθμοί Μετεπιβίβασης) του Δήμου Χίου, δεδομένου ότι η καλύτερη αξιοποίηση τους είναι καθοριστική για την αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας και της στάθμευσης στο Ιστορικό Κέντρο της πόλης.
Τα σημαντικότερα προβλήματα στην Περιοχή Παρέμβασης δεδομένης και της συγκέντρωσης του συνόλου σχεδόν της οικονομικής δραστηριότητας του νησιού σε αυτή είναι:
-Η έντονη κυκλοφορία οχημάτων κυρίως Ι.Χ. με ταυτόχρονη έλλειψη αξιόπιστων εναλλακτικών μέσων μεταφοράς.
-Η έλλειψη ασφάλειας στην πεζή μετακίνηση και τη μετακίνηση με αμαξίδιο.
-Η μειωμένη χρήση του ποδηλάτου κυρίως λόγω επικινδυνότητας και έλλειψης κατάλληλου σχεδιασμού καθώς και χαμηλού επιπέδου οδικής συμπεριφοράς.
-Η έλλειψη δημόσιου χώρου κατ’ αναλογία με τους κατοίκους (μελέτη «Γ.Π.Σ.
Δ.Ε. Χίου»)
- Η κατάληψη δημόσιου χώρου από τη στάθμευση οχημάτων («Έρευνα Χαρακτηριστικών Στάθμευσης και Αστικής Κινητικότητας Πόλης Χίου» Πανεπιστήμιο Β.Α. –Εργαστήριο Μεταφορών και Λήψης Αποφάσεων, Χίος 2016)
-Η υποβάθμιση του λιγοστού δημόσιου χώρου είτε λόγω της κατάληψης από παράνομες χρήσεις και τη στάθμευση, είτε από έλλειψη συντήρησης και αναχρονιστικό σχεδιασμό.
-Η υποβάθμιση του λιγοστού δημόσιου χώρου από τη δημιουργία πρόχειρων καλυμμάτων για την προσωρινή στέγαση προσφύγων και μεταναστών
- Η εγκατάλειψη του κτιριακού αποθέματος της πόλης λόγω οικονομικής δυσπραγίας σε Εθνικό και Τοπικό επίπεδο και μεγάλο ποσοστό κενών- χωρίς χρήση κτηρίων και στην περιοχή του Ιστορικού Κέντρου της πόλης.
-Η περιβαλλοντική υποβάθμιση της πόλης από τις εκπομπές των καυσαερίων ειδικά κατά τις ώρες αιχμής.
Επίσης, σημαντικό κριτήριο για την επιλογή της εν λόγω περιοχής μελέτης, πέρα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της και τη σημαντικότητα της για ολόκληρο το νησί της Χίου και πέρα από τα συγκεκριμένα προβλήματα και αδυναμίες που προαναφέρονται συνοπτικά παραπάνω που αυτή η πρόταση προσπαθεί να επιλύσει, είναι η συνέχιση και ολοκλήρωση της προσπάθειας αξιοποίησης των πόρων, που έχει ξεκινήσει στην ίδια περιοχή δίνοντας αξιόλογα αποτελέσματα, όπως η πεζοδρόμηση της οδού Απλωταριάς, το Βυζαντινό μουσείο, και πολλά άλλα με κοινό στόχο την αναβάθμιση και την ενοποίηση του «Ιστορικού Κέντρου» της Χίου, ώστε να καταστεί πιο βιώσιμο και φιλικό τόσο για το μόνιμο κάτοικο όσο και για τον επισκέπτη.
Γενικός στόχος των παρεμβάσεων για βιώσιμη αστική ανάπτυξη είναι η ανασυγκρότηση και βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των πόλεων. Στόχος ενός Σχεδίου Δράσης είναι η βελτίωση του επιπέδου ζωής των κατοίκων του αστικού κέντρου, με την βελτίωση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και την άμβλυνση των λειτουργικών προβλημάτων, μέσω καινοτόμων αλλά και αποτελεσματικών παρεμβάσεων.
Το σχέδιο δράσης του Δήμου Χίου προσβλέπει στην αποκάλυψη των ποιοτικών στοιχείων της πόλης, και την ανάδειξη του παλαιού ιστού σε ένα σύγχρονο βιώσιμο αστικό περιβάλλον. Τα βασικά εργαλεία αυτού είναι αφενός Αστικές Αναπλάσεις για τη βελτίωση του Αστικού Περιβάλλοντος και αφετέρου Κυκλοφοριακές Ρυθμίσεις που αφορούν το σύνολο της πόλης καθιστώντας την ταυτόχρονα Ελκυστικό Τουριστικό Πόλο Ανάπτυξης. Παρεμβάσεις στον κοινωνικό και επαγγελματικό ιστό με σκοπό τη διαφοροποίηση των γνώσεων και των πρακτικών και αποπεριθωποίηση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Απαραίτητη κρίνεται η προώθηση των αποδοτικών και προσιτών συστημάτων μεταφοράς, λύσεις για την αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας και της στάθμευσης των οχημάτων, η ανάδειξη του ιστορικού κέντρου με δημιουργία πλατειών και πλατωμάτων, η συμπλήρωση του υφιστάμενου δικτύου πεζοδρόμων, βελτίωση της προσβασιμότητας σε κτίρια που απευθύνονται σε κοινό και στους δημόσιους χώρους και η αποκατάσταση/επανάχρηση μεμονωμένων κτιρίων - μνημείων της παλαιότερης και της νεότερης ιστορίας της πόλης. Μέσω αυτής της στόχευσης ενισχύεται η οικονομική δραστηριότητα, η ανταγωνιστικότητα και η απασχόληση.
Οι πόροι του ΕΠ «Βόρειο Αιγαίο 2014-2020», οι οποίοι διατίθενται για χρηματοδότηση στρατηγικών ΒΑΑ ανέρχονται συνολικά σε 20.125.000 ευρώ (Δημόσια Δαπάνη) εκ των οποίων ποσό 12.000.000 € συγχρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ και 8.125.000 € από το ΕΚΤ.
Οι αστικές αρχές των πόλεων θα αναλάβουν ρόλο Ενδιάμεσου Φορέα (ΕΦ) με αρμοδιότητα την αξιολόγηση και επιλογή πράξεων. Τα καθήκοντα που θα ανατεθούν στον ΕΦ θα σχετίζονται κατ’ ελάχιστο με την αξιολόγηση των πράξεων ως προς την ποιότητα της πρότασης, τη συνάφεια με τη στρατηγική ΒΑΑ και με το επιχειρησιακό πρόγραμμα Βορείου Αιγαίου 2014 – 2020.
Ο Δήμος της Χίου θα είναι η Αστική Αρχή για τη Χίο, μιας και είναι ο οργανισμός που είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία του συνόλου του νησιού, υπεύθυνος για το αστικό κέντρο όπου συγκεντρώνονται διοικητικές λειτουργίες και οικονομική δραστηριότητα, έχει συνεκτική λειτουργία πολυτομεακών υπηρεσιών, αποτελεί τη βασική πλατφόρμα κοινωνικού διαλόγου με ιεραρχημένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ενώ έχει εμπειρία δύο ακόμη προγραμμάτων αστικών παρεμβάσεων. Ο Δήμος Χίου, ως Αστική Αρχή θα δραστηριοποιείται ως Ενδιάμεσος Φορέας της ΕΥΔ ΕΠ Βορείου Αιγαίου για την επιλογή των πράξεων.
Η πρόταση αποτελείται από ένα συνεκτικό πλέγμα δράσεων / έργων στον βασικό οικιστικό ιστό του αστικού κέντρου, όπου εμφανίζονται τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν.
Ειδικότερα προτείνονται:
Σταθμοί Μετεπιβίβασης και Γραμμές mini Bus
Αναβάθμιση δικτύου Υπαίθριων Χώρων Στάθμευσης
Δημιουργία Κέντρου Ελέγχου & Διαχείρισης της Κυκλοφορίας & της Στάθμευσης
Δράσεις Αναπλάσεων & Κυκλοφοριακών Ρυθμίσεων
Κατάρτιση άνεργων ομάδων επαγγελματιών
Αντιμετώπιση του επιχειρηματικού συντηρητισμού
Διαφοροποίηση των υπηρεσιών, των προϊόντων και της στόχευσης των επιχειρήσεων
Προστασία από περιθωριοποίηση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων
Έμφαση σε προγράμματα που αφορούν τις νέες ηλικίες (π.χ. οδική συμπεριφορά, αλκοόλ, κατάρτιση, επαγγελματική στόχευση
Ενδεικτικός προϋπολογισμός των δράσεων
|
ΕΤΠΑ |
11.797.000,00 € |
|
ΕΚΤ |
4.890.000,00 € |
Συνοψίζοντας:
Χρονική διάρκεια του σχεδίου: 2017-2025
Γενικός σκοπός: η αποκάλυψη των ποιοτικών στοιχείων της πόλης και η ανάδειξη του παλαιού ιστού σε ένα σύγχρονο βιώσιμο αστικό περιβάλλον.
Στόχοι:
Προώθηση των αποδοτικών και προσιτών συστημάτων μεταφοράς
Λύσεις για την αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας και της στάθμευσης των οχημάτων
Βιώσιμη αναβάθμιση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος και δημιουργία και εξασφάλιση υψηλής ποιότητας δημόσιων χώρων
Ανάδειξη του ιστορικού κέντρου με δημιουργία πλατειών και πλατωμάτων και η συμπλήρωση του υφιστάμενου δικτύου πεζοδρόμων
Βελτίωση της προσβασιμότητας σε κτίρια που απευθύνονται σε κοινό και στους δημόσιους χώρους
Αποκατάσταση/επανάχρηση μεμονωμένων κτιρίων - μνημείων της παλαιότερης και της νεότερης ιστορίας της πόλης.
Ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας, της ανταγωνιστικότητας και της απασχόλησης.
Εξασφάλιση κοινωνικής συνοχής.
Παροχή υπηρεσιών στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού
