Στα 47.000 στρέμματα δασικών και αγροτικών εκτάσεων αποτιμάται η καμένη γη στη Χίο, από την τελευταία πυρκαγιά που έπληξε το νησί μας, σύμφωνα με τα νέα επιστημονικά δεδομένα που προκύπτουν από την ανάλυση που έχει κάνει η ομάδα που έχουν συγκροτήσει η WWF Ελλάς με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Όπως είπε σε συνέντευξή του στο Ράδιο «Α», ο Συντονιστής Δασικών Πυρκαγιών της WWF Ελλάς, Ηλίας Τζηρίτης το κυριότερο πρόβλημα αυτής της πυρκαγιάς είναι ότι 20.000 από αυτά τα στρέμματα βρίσκονται σε διπλοκαμένες και τριπλοκαμένες εκτάσεις από τις πυρκαγιές του 2012 και του 2016.
Αυτό, εξήγησε, με βάση τις συνθήκες που έχουμε στα νησιά περιορίζει τις δυνατότητες φυσικής αναγέννησης.
Σ’αυτές τις περιοχές που εκπέμπουν SOS περιλαμβάνονται εκτάσεις στον Άγιο Γεώργιο Συκούση, στη Βέσσα και στο Λιθί.
Η WWF Ελλάς, και αυτή τη φορά, όπως είπε ο κος Τζηρίτης, όπως κάνει κάθε χρόνο στις μεγάλες πυρκαγιές θα προχωρήσει σε μια λεπτομερή χαρτογράφηση. Ειδικότερα κλιμάκιό της θα μεταβεί σύντομα στη Χίο για να εξετάσει την περιοχή που κάηκε και θα παραδώσει αναλυτικούς χάρτες στις αρχές για το που υπάρχει η δυνατότητα φυσικής αναγέννησης, που υπάρχει ανάγκη για τεχνητή αποκατάσταση που δυστυχώς -κάποια τμήματα- όπως έχει γίνει και στη δυτική Χίο, τείνουν προς την ερημοποίηση.
Για την περιοχή της Κλειδούς, η οποία θυμίζουμε είχε καεί και το 1998 και υπέστη μεγάλη καταστροφή και αυτή την φορά, ο Συντονιστής Δασικών Πυρκαγιών της WWF Ελλάς ήταν πιο αισιόδοξος, σημειώνοντας ότι αν γίνουν διάφορα έργα από τη Δασική εκεί, όπως και στα Ρεστά, αλλά και στον Κορακάρη, υπάρχει δυνατότητα φυσικής αναγέννησης, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Επομένως γι’αυτές τις περιοχές δεν ανησυχούμε, όμως για άλλες περιοχές πιο νότια, όχι μόνο υπάρχει ανησυχία, αλλά υπάρχει και βεβαιότητα ότι κάποιες δεν θα μπορέσουν να δώσουν φυσική αναγέννηση δάσους, μόνο φρύγανα κι αν αυτά ξανακαούν, μετά πάμε νομοτελειακά σε καταστάσεις ερημοποίησης, δεν υπάρχει πισωγύρισμα. Όταν μια περιοχή ερημοποιηθεί, ερημοποιείται για πάντα.»
Όσον αφορά την περιοχή της Νέας Μονής είπε:
"Η Νέα Μονή είναι και αυτή -όχι όλη η λεκάνη της, αλλά ένα τμήμα της- μέσα στην κατηγορία που σας είπα των διπλοκαμένων και διπλοκαμένων που δεν περιμένουμε φυσική αναγέννηση και εκεί.
θα πρέπει να υπάρξει και τεχνητή αποκατάσταση. Ξέρετε, όταν έχουμε πυρκαγιές κι άλλες πυρκαγιές και διαβρώσεις, δεν έχουμε πλέον και το έδαφος για να γίνει. Όταν μένει για να το πω πολύ απλά, βράχος, δεν έχουμε χώμα, δεν υπάρχει και δυνατότητα τεχνητής αποκατάστασης και γίνονται πολύ δύσκολα τα πράγματα. Αυτά βέβαια θα χαρτογραφηθούν, θα ερευνηθούν με μεγάλη λεπτομέρεια".
Αναγκαιότητα το σχέδιο πρόληψης πυρκαγιών για τη Χίο - Μεγάλη η ευθύνη και του Δήμου Χίου
Πώς γίνεται όμως να μην ξανακαούμε;
«Πρέπει να σκεφτούμε λίγο σοβαρά την εφαρμογή των αντιπυρικών σχεδίων που έχουν παραχθεί παλαιότερα για την Χίο», απάντησε ο Ηλίας Τζηρίτης θυμίζοντας ότι υπάρχει ένα παλιό αντιπυρικό σχέδιο για τα μαστιχοχώρια, το οποίο δεν εφαρμόστηκε ποτέ στην ολότητά του με τον ίδιο να επισημαίνει:
«Θα πρέπει να μπούμε σε μια διαδικασία αντιπυρικού σχεδιασμού πρόληψης για το τι έργα πρέπει να γίνουν σε συγκεκριμένες περιοχές. Και εδώ θα πρέπει να πούμε ότι είναι μεγάλος και ο ρόλος του Δήμου, καθώς είναι ο μεγαλύτερος δασοκτήμονας στο νησί, έχοντας περίπου στα 200.000 στρεμμάτα. Χρόνια τώρα προτείνουμε να στελεχωθεί και να μεγαλώσει το τμήμα πολιτικής προστασίας του Δήμου και με δασολόγους και με γεωπόνους και με ειδικότητες συγκεκριμένες, οι οποίες θα μπορούν να κάνουν έργα πρόληψης».
Ο ίδιος σημείωσε ότι είχαν γίνει κάποια έργα στην περιοχή από τη Δασική, είχαν γίνει και οι στεγασμένες ζώνες στα Ρεστά, όλα αυτά θα δουν αν λειτούργησαν κι αν βοήθησαν στο να μην έχουμε μεγαλύτερες καταστροφές.
Στα θετικά των όσων συνέβησαν στην πυρκαγιά της Χίου ο κος Τζηρίτης παρέθεσε την γρήγορη σχετικά έλευση σημαντικών δυνάμεων (πυροσβεστικής και εθελοντών) που μαζί με τις ντόπιες δυνάμεις συνέβαλαν για το αποτέλεσμα.
Επίσης έχοντας τη γνώση της Χίου -αφού η wwf έχει αναλύσει τα δεδομένα και από τις προηγούμενες φωτιές του 2012 και του 2016 και έχει συμμετάσχει σε έργα, όπως οι στεγασμένες ζώνες στα Ρεστά- ανέφερε ότι στα θετικά περιλαμβάνεται και ο καλός συντονισμός μεταξύ των υπηρεσιών.
Ο ρόλος της τοπικής κοινωνίας και το όφελος από τη δημόσια ανάρτηση των αιτιών των πυρκαγιών
Ανάμεσα στα πολλά που ανέφερε ο Ηλίας Τζηρίτης και το πάγιο αίτημα της WWF να γίνεται δημόσια η ανάρτηση των πορισμάτων της Πυροσβεστικής για τα αίτια που προκαλούν τις πυρκαγιές.
Το 95% των πυρκαγιών προκαλείται από τον ανθρώπινο παράγοντα, είπε, βάζοντας εκτός της περιβαλλοντικής και την κοινωνική διάσταση.
Για παράδειγμα, τόνισε, η Χίος ιστορικά, είχε πρόβλημα με το δίκτυο ηλεκτροδότησης, στο οποία τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει έργα, ενώ είχε και πολλές φωτιές από αμέλεια, όπου γίνονται προσπάθειες με ενημερώσεις στους οικισμούς.
«Είναι πρόβλημα», είπε, «ότι δεν έχουμε δημόσια διαθέσιμα δεδομένα, είτε πανελλαδικά, είτε τοπικά, για το τι ακριβώς γίνεται, ώστε να ξέρουμε ποιο είναι το πρόβλημα. Θα μάθουμε τελικά ποιο θα είναι το πόρισμα του ανακριτικού της περιοχής για τις συγκεκριμένες πυρκαγιές; Θα το πούμε δημόσια, θα το πούμε ανοιχτά στον κόσμο;…
…να έχουμε ενημέρωση επίσημη από τις αρχές, ώστε να μην μπαίνουμε στη διαδικασία συνωμοσιολογίας κτλ.
Αλλά και από την άλλη, πρέπει να μιλάει και η τοπική κοινωνία. Εγώ θα πω ένα παράδειγμα στην Άνδρο, όπου χρόνια τώρα, ο κύριος λόγος δασικών πυρκαγιάς ήταν οι βοσκοφωτιές, οι κτηνοτρόφοι, οι οποίοι βάζουν φωτιές για να δημιουργούν λιβάδια, για να βοσκούν τα πρόβατά τους. Όλη η κοινωνία το ήξερε αλλά δεν μιλούσε και η κατάσταση επαναλαμβανόταν. Όταν έφτασε το πράγμα στο απροχώρητο άρχισε να σπάει η τοπική « ομερτά» στην περιοχή και άρχισε να μιλάει ο κόσμος και ανοιχτά για το πρόβλημα. Και από εκεί και πέρα σταματήσαν να υπάρχουν και αυτές τις πυρκαγιές. Γιατί η κοινωνία αποφάσισε ότι θα πρέπει να μιλήσουμε για αυτό το πρόβλημα. Άρα δεν είναι μόνο ζήτημα των κρατικών αρχών αλλά είναι και ζήτημα τοπικά να βλέπουμε τα αίτια, να μιλάμε και να βρίσκουμε λύσεις ανάλογα με τα αίτια, αλλά και τις κινητήριες δυνάμεις».
"Ο στόχος, κατέληξε ο κος Τζηρίτης, είναι «να μαθαίνουμε από τα κενά του παρελθόντος για να γινόμαστε καλύτεροι. Αυτό είναι το κρίσιμο, όχι να τιμωρείται ο κόσμος, αλλά να γίνεται καλύτερος και να προχωράμε μπροστά».
