Πριν από 81 χρόνια επιχείρησαν ανθρωπιστική αποστολή στο λιμάνι του νησιού για να δώσουν τρόφιμα στους πεινασμένους Χιώτες, η αποστολή τους δεν ολοκληρώθηκε καθώς το πλοίο τους βομβαρδίστηκε, όχι από τις δυνάμεις του Άξονα αλλά από τους συμμάχους Άγγλους.
81 χρόνια μετά από τον βομβαρδισμό του σουηδικού πλοίου «WIRIL» εκπρόσωποι του Δήμου, της Περιφέρειας, μέλη του Ερυθρού Σταυρού και μαθητές απέδωσαν τον δικό τους φόρο τιμής, για τους νεκρούς Σουηδούς Εκπροσώπους του Ερυθρού Σταυρού, καθώς και τους Χιώτες, που έχασαν τη ζωή τους στον βομβαρδισμό, στο λιμάνι της Χίου το 1944.
Η εκδήλωση μνήμης, ξεκίνησε το πρωί της Κυριακή 9 Φεβρουαρίου με την τέλεση επιμνημόσυνης δέησης στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Χίου, στη συνέχεια ακολούθησε τρισάγιο και κατάθεση στεφάνων στον χώρο της Αναθηματικής Πλάκας (μπροστά από το παλιό Τελωνείο Χίου).
Στεφάνια κατέθεσαν ο Δήμαρχος Χίου, Γιάννης Μαλαφής, ο Μιχάλης Χατζηδάκης ως εκπρόσωπος του βουλευτή Χίου της Νέας Δημοκρατίας Νότη Μηταράκη, ο εκπρόσωπος του Διοικητή της 96ης Ανώτερης Διοίκησης Ταγμάτων Εθνοφυλακής, Συνταγματάρχης Πυροβολικού Δημήτριος Σολομίδης, ο Κυριάκος Αρβανίτης ως εκπρόσωπος του Αντιπεριφερειάρχη Χίου Παντελή Βρουλή, ο πρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Χίου και υποστράτηγος εν αποστρατεία Παναγιώτης Κιμουρτζής, ο Αριστείδης Σταμούλας, ως εκπρόσωπος του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών Χίου, ο εκπρόσωπος συγγενών φίλων και θυμάτων από τον βομβαρδισμό του πλοίου WIRIL Πέτρος Παντελάρας, ο Αργύρης Χατζελένης ως εκπρόσωπος του Συλλόγου Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού, ο Στέλιος Κουμπιάς ως εκπρόσωπος της Παγχιακής Ένωσης Συνταξιούχων Ναυτικών και τέλος ο πρόεδρος του περιφερειακού τμήματος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, Σίμος Γεραζούνης.
Την εκδήλωση για την μνήμη των θυμάτων πλαισίωσε μουσικά η Φιλαρμονική Μπάντα του Δήμου Χίου.
Ακολουθεί σχετική έρευνα του δημοσιογράφου Νάσου Μπράτσου στην ertnews:
Aπό τις πλέον τραγικές στιγμές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στη χώρα μας, είναι ο βομβαρδισμός στη Χίο του σουηδικού Πλοίου «WIRIL» στις 7 Φεβρουαρίου του 1944. Και αυτό γιατί έγινε από «φίλια πυρά» και δεν ήταν η μοναδική τέτοια περίπτωση, σας θυμίζουμε ότι και ο Πειραιάς ένα μήνα πριν, αντιμετώπισε το ίδιο πρόβλημα, με δράστη και τις δύο φορές την πολεμική αεροπορία της Αγγλίας την RAF.
Το πλοίο πραγματοποιούσε αποστολή του Ερυθρού Σταυρού, θεωρητικά αφού δυστυχώς δεν επαληθεύτηκε, προστατευμένο από τις διεθνείς συνθήκες, που έφερνε τρόφιμα και εφόδια για τους δοκιμαζόμενους από την πείνα νησιώτες.
Το φορτίο του ήταν σιτάρι, αλεύρι, μπιζέλια, σιμιγδάλι, ρύζι, ζάχαρη, γάλα γλυκό σε κουτιά και πετρέλαιο.
Θυμίζουμε ότι έχουμε παρουσιάσει πολλές μαρτυρίες από Χιώτες που η πείνα τους οδήγησε να επιχειρήσουν το προσφυγικό ταξίδι προς την Τουρκία και τη Μέση Ανατολή, αρχικά για να επιβιώσουν και ακολούθως ο ευρισκόμενος στην κατάλληλη ηλικία ανδρικός πληθυσμός για να καταταγεί στις συμμαχικές δυνάμεις, ενώ γυναίκες, ηλικιωμένοι και παιδιά έμειναν σε προσφυγικά στρατόπεδα.
Όταν τους εντόπιζαν οι Γερμανοί, να προσπαθούν να διαφύγουν, το κόστος ήταν η ζωή τους.
Στην περίπτωση του πλοίου, όπως προβλέπονταν είχε γίνει ενημέρωση και προς τους Γερμανούς που δεν είχαν αποχωρήσει ακόμα από τη Χίο, αλλά και προς τους Εγγλέζους (η RAF είχε πάρει από καιρό το πάνω χέρι στο Αιγαίο) και η αποστολή διέθετε όλες τις απαραίτητες άδειες.
Επίσης ήταν ορατή η σημαία του Ερυθρού Σταυρού, αλλά και το σχετικό σήμα σε καίρια και ορατά σημεία του πλοίου.
Η επιδρομή των εγγλέζικων αεροπλάνων άφησε πίσω της 18 νεκρούς, μεταξύ αυτών και ο Σουηδός αντιπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού Νils Erik Nilsson, 60 -70 τραυματίες και πολλές υλικές καταστροφές.
Οι συνέπειες του βομβαρδισμού πολλαπλασιάστηκαν καθώς πάνω στο πλοίο βρίσκονταν έξι βαρέλια με πετρέλαιο που ανεφλέγησαν δημιουργώντας ένα τοπίο κόλασης του Δάντη, με «ευτύχημα», αν μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει αυτή τη λέξη, ότι είχαν σχολάσει όσοι εργάζονταν στην εκφόρτωση του πλοίου, αλλιώς οι συνέπειες θα ήταν ακόμα πιο τραγικές.
Συνολικά έγιναν τρεις επιθέσεις από έξι αεροπλάνα που από χαμηλό ύψος, άρα σαφώς και είδαν τα σήματα του Ερυθρού Σταυρού, έριξαν εμπρηστικές και εκρηκτικές βόμβες και πολυβόλησαν την προκυμαία και το σκάφος.
Ακολούθησαν κατηγορίες σε βάρος προσώπων, αλλά και η διατύπωση της άποψης ότι ήταν (όπως και ο Πειραιάς) προαποφασισμένη ενέργεια επίδειξης δύναμης των Εγγλέζων για το μεταπολεμικό τοπίο ανακατανομής των ζωνών επιρροής, καθώς ήταν σαφές ότι ο πόλεμος πήγαινε προς τη λήξη του με ήττα των Γερμανών. Το ερώτημα γιατί τελικά έγινε η επίθεση, δεν απαντήθηκε πειστικά ποτέ και από κανένα.
