Ο πόλεμος για τον «λευκό χρυσό»: Το τεράστιο κοίτασμα που θα επιτρέψει στην Ευρώπη να εκθρονίσει την Κίνα

Πέμ, 15/12/2022 - 09:16

λιμακώνονται οι προσπάθειες της Ευρώπης για απεξάρτηση από την Κίνα, η οποία αποτελεί την ηγέτιδα δύναμη στην κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η νέα συμφωνία της EE που αλλάζει τα δεδομένα.

Με την ηλεκτροκίνηση να προελαύνει και τη ζήτηση για σχετικής τεχνολογίας μοντέλα να αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς, οι αυτοκινητοβιομηχανίες προσπαθούν να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες ποσότητες λιθίου το οποίο είναι βασικό συστατικό για την κατασκευή των μπαταριών.

Ενδεικτικές είναι κάποιες προβλέψεις που αναφέρουν ότι η ζήτηση για τον «λευκό χρυσό» θα εκτοξευτεί από τους 500.000 μετρικούς τόνους το 2021, στα 3-4 εκατ. μ.τ. το 2030, ενώ μέχρι το 2050 θα χρειαστεί 60 φορές περισσότερο λίθιο απ’ ό,τι σήμερα

Η Κίνα, αν και έχει μόλις το 7% των παγκόσμιων αποθεμάτων, ισοδυναμεί στο 17% της παραγωγής, ενώ ως κορυφαίος επενδυτής στη διύλιση λιθίου, ελέγχει το 60% της παγκόσμιας επεξεργασίας του μετάλλου, ενώ παράγει τα τρία τέταρτα των επαναφορτιζόμενων μπαταριών. 

Συμφωνία ΕΕ – Χιλής για «εκθρόνιση» της Κίνας

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) έχει χαρακτηρίσει αυτή την κατάσταση ως «οιονεί μονοπωλιακή», προκαλώντας πονοκέφαλο στην ΕΕ η οποία επιθυμεί να μειώσει την εξάρτησή της από την Κίνα, υπό τον φόβο ότι ο «λευκός χρυσός» μπορεί να χρησιμοποιήθει ως εργαλείο πολιτικής πίεσης εις βάρος της.

Παράλληλα, οι Βρυξέλλες βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με πιθανούς εταίρους και εκτός Ευρώπης, με φόντο τη σύναψη στρατηγικής σημασίας συμμαχιών. Μια τέτοια συμφωνία επετεύχθη με τη Χιλή, η οποία, με περίπου 8 εκατ. τόνους λιθίου, εκτιμάται ότι διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στον κόσμο. 

Η χώρα παρέχει το 40% της παγκόσμιας προσφοράς λιθίου και αντιπροσωπεύει το 80% των εισαγωγών του μετάλλου της ΕΕ.

Αναλυτικότερα, την Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2022, η ΕΕ και η Χιλή ήρθαν σε συμφωνία με σκοπό την περαιτέρω απελευθέρωση του διμερούς εμπορίου μέσω του οποίου οι επιχειρήσεις με έδρα την Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε πρώτες ύλες -όπως το λίθιο (και ο χαλκός) -που είναι κρίσιμες για την «πράσινη» μετάβαση και φυσικά την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

Ειδικότερα, βάσει της συμφωνίας οι επιχειρήσεις με έδρα την ΕΕ θα παρεμποδίζονται πολύ λιγότερο από το σύστημα διπλής τιμολόγησης της Χιλής που ορίζει διαφορετικές χρεώσεις για εγχώρια χρήση ή εξαγωγές.

Παράλληλα, θα εξασφαλίσει στην Ευρώπη πρόσβαση στα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στον κόσμο, στις ξηρές αλυκές της ερήμου Ατακάμα.

Η Έρημος Ατακάμα βρίσκεται σε μια τραχιά πεδιάδα στην Βόρεια Χιλή. Ένα άνυδρο τοπίο με απέραντες εκτάσεις αλατιού, ηφαιστείων και αμμόλοφων. Εκτείνεται σε μήκος 1.600 χλμ. και πλάτος 180 χλμ. Η συνολική της επιφάνεια είναι 105.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Αποτελεί την ξηρότερη περιοχή στη γη, μιας και ετησίως πέφτει μόλις 1 χιλιοστό βροχής κατά μέσον όρο.

Η εξόρυξη από την έρημο γίνεται ως εξής: Το αλμυρό νερό από τις υπόγειες λίμνες έρχεται στην επιφάνεια με αντλίες και στη συνέχεια διοχετεύεται σε ρηχές στέρνες. Με την πάροδο αρκετών μηνών, το νερό εξατμίζεται και έτσι προκύπτει ένα αλατούχο συμπυκνωμένο διάλυμα. Στη συνέχεια, πάλι με τη βοήθεια αντλιών, το διάλυμα οδηγείται σε κοντινό εργοστάσιο και κατόπιν επεξεργασίας πολλών σταδίων το λίθιο είναι έτοιμο για χρήση σε μπαταρίες.

«(Η συμφωνία) σίγουρα θα μας βοηθήσει να διαφοροποιήσουμε τους πόρους μας και να ξεφύγουμε από την εξάρτηση από την Κίνα, ιδιαίτερα όσον αφορά το λίθιο και το χαλκό», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ την Παρασκευή, όπως αναφέρει η South China Morning Post.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η νέα εμπορική συμφωνία, η οποία υπεγράφη από τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιου για θέματα οικονομίας, Valdis Dombrovskis, τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Josep Borrell, και την Υπουργό Εξωτερικών της Χιλής, Antonia Urrejola, επεκτείνει την υπάρχουσα συμφωνία που είχε συναφθεί το 2003 και είχε απελευθερώσει το εμπόριο στο 96% των προϊόντων.

Με την «ενισχυμένη» συμφωνία απελευθερώνεται το εμπόριο και των εναπομείναντων προϊόντων, εξαιρούμενης της ζάχαρης.