Τους έβλεπα άλλη μια φορά στο Μοναστήρι της Ελάτας και δεν πίστευα στα μάτια μου.
Και δεν συμβαίνει μόνο στην Ελάτα, συμβαίνει σχεδόν σε κάθε χωριό και σε κάθε πανηγύρι και ανάγεται στην ψυχοσύνθεση και τον χαρακτήρα μας, με τα λίγα κακά αλλά και με τα τόσα καλά.
Και ανάμεσα σ’ αυτά η προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, η αγάπη στην κοινότητα, η αγόγγυστη εισφορά σε αυτό το ιδιαίτερο, που μας ενώνει και πολλές φορές δυσκολευόμαστε να το εξηγήσουμε, απλά πράττοντας το.
Πράξη λοιπόν και σήμερα για τους Λατούσους, που μαζεύτηκαν στο πανηγύρι της Παναγίτσας τους στο ομώνυμο ύψωμα 4 χιλιόμετρα από το χωριό, αντίκρυ σ’ αυτό και στον Άγιο Στέφανο, την άλλη τους αγάπη, που φέτος κακή συγκυρία και συνεννόηση στέρησε τη γιορτή που γίνεται εκεί εδώ και 50 χρόνια.
Και δεν λειτουργήθηκαν μόνο, φροντίζοντας με στοργή την ιερή τους εικόνα, που την πήγαν και την έφεραν από την Άνδρο, όσοι γλύτωσαν από το γιαταγάνι των Τούρκων το 1822, κάθισαν μετά στο κοινό τους τραπέζι, άλλο αρχαιοελληνικό έθιμο και δέσιμο, όχι μόνο να φάνε με όρεξη, αλλά να συζητήσουν, να χαρούν και να λυπηθούν, να τα πούν, να θυμηθούν τα παλιά και να σχολιάσουν τα τωρινά.
Μια ιεροτελεστία συμμετοχής, αλλά και προσφοράς. Δεκάδες άνθρωποι κάθε ηλικίας, από εγγονό μέχρι πάππου, με αναρίθμητη κατάθεση εργατοωρών, να κάνουν τους καθαριστές, το Μοναστήρι έλαμπε, τους μαγείρους, τους τραπεζοκόμους, τους σερβιτόρους, αγόγγυστα, με χαμόγελο, χωρίς καμιά υποχρέωση και με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του χωριού τους.
Για παράδειγμα την… σουρεαλιστική εικόνα, ο παπάς Ζευγιός να ευλογεί το ρεβιθοπίλαφο, που μόλις βγήκε από την φωτιά, οι Λατούσοι να δοκιμάζουν από το καζάνι, σχολιάζοντας με διάθεση σκληρής κριτικής, οι μάγειροι να τσακώνονται αν δίπλα στο έδεσμα πρέπει να μπούν τέσσερις ελιές ή… πέντε, και όλα αυτά ανακατωμένα, ψαλμωδίες και φωνές, όπου ο καθένας συνεχίζει την δουλειά του, ανεξάρτητα από τον άλλο και μετά τελειώνει η… ευλογία και ο… καυγάς και όλοι συνεχίζουν σαν να μην συνέβη τίποτα, αυτό μόνο στην Ελάτα μπορεί να γίνει.
Τους ευχόμαστε να είναι όλοι γεροί και υγιείς και το χωριό τους, που ακόμα τώρα συνέρχεται από τις φωτιές, που πήγαν τα πάντα πίσω μια δεκαετία, να έχει πάντα τη χάρη της Παναγίτσας τους και εκείνοι το χάρισμα της προσφοράς, τμήμα του χαρακτήρα των Ελλήνων που οι Κοινότητες τους φτιάχνουν… άλλους Γαλαξίες.
Υ.Γ.: Aυτό, αυτοί που καταλαβαίνουν και διαβάζουν εθνικούς χαρακτήρες, το δείχνουν στον… Ερντογάν, για να σταματήσει την ρητορική μίσους. Πιά δύναμη κάνει τους ανθρώπους αυτούς, από την μια στιγμή στην άλλη, μαμούνια εθελοντικής προσφοράς; Έτσι και τους αγγίξεις την… μάνα τους, την κοινή τους πατρίδα, θα γίνουν από… μαμούνια… γίγαντες. Ακόμα το θυμάται ο Μουσολίνι. Δεν χρειάζεται να δοκιμάσει κανένας άλλος.
