Κωστής Παντελάκης: Σμιλεύοντας με χρωστήρα και καλέμι την Πυργούσικια κληρονομιά

Δείτε τις Φωτογραφίες
Δευ, 30/09/2024 - 06:26

Ο Κωστής Παντελάκης είναι μια από τις σπουδαιότερες εικαστικές φυσιογνωμίες που ανέδειξαν τα Μαστιχοχώρια μεταπολεμικά. Μαζί με τον καλόγερο Σπυρίδωνα Κοντογιάννη, των Ιεροσολύμων, που τις ελαιογραφίες θαυμάζουμε στο καθολικό της Πάνω Παναγιάς αλλά και τον αείμνηστο συνονόματο ξάδελφό του,  με τη μυθιστορηματική ζωή, κοσμοπολίτη αλλά και κάποτε αναχωρητή στο μοναστήρι του Βρεττού στ’ Αρμόλια, δημιούργησαν αυτό που θα μπορούσε να αποκληθεί ως «Πυργούσικια Σχολή». Ο Κωστής συνεχίζει και ευοδώνει την πορεία του,  διαπρέποντας και στον 21ο αιώνα, με εκθέσεις έργων σε Αθήνα και Χίο. Διετέλεσε μαθητής του κορυφαίου αγιογράφου καλλιτέχνη Ράλλη Κοψίδη, μαθητή του Φώτη Κόντογλου και κοντά στην λαμπρή του αγιογραφία, έχει εκτελέσει και εξίσου ποιοτική δουλειά σε εργασίες συντήρησης έργων τέχνης- η τελευταία αφορούσε συντήρηση των τοιχογραφιών στην ανακαίνιση της Πάνω Παναγιάς, υπό την εμπνευσμένη επιμέλεια των τριών χαρίτων-επιτροπισσών (Αργυρώ Καρνή-Πόπη Ζερβούδη-Βάσω Χλωρού)

Ο Κωστής Παντελάκης είναι κατ’ ουσίαν ένα ατόφιο ταλέντο-χωρίς να κρύβει το δοθέν τάλαντο που έχει δοθεί αφειδώς στους Παντελάκηδες. Όπως έχω διαπιστώσει, δεκαετίες στο σχολείο, οι περισσότεροι Παντελάκηδες, από μικρά παιδιά «έχουν φάει την πετριά» της έκκεντρης εικαστικής δεξιότητας αλλά παραμένει πανδύσκολο στις αντιξοότητες της Χιώτικης υπαίθρου να καρποφορήσει το μπόλι ή βρίσκει διέξοδο σε λαϊκότροπες, επουδενί όμως ευκαταφρόνητες,  τέχνες, όπως στα ξυστά όπου πολλές δεκαετίες διέπρεψε στο νησί  ο αρκετά χρόνια μεγαλύτερος ξάδελφός του Γιάννης Παντελάκης.

Την Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου, υπό την αιγίδα του Πολιτιστικού Ιδρύματος  Ομίλου Πειραιώς και του Μουσείου Μαστίχας Χίου μαζί, οι μαθητές της Ε’ και Στ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Πυργίου, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την μοναδική τεχνική του ξυστού, από τον κ. Κωστή Παντελάκη ο οποίος αφιλοκερδώς, με ιδιαίτερη μεταδοτικότητα και αγάπη εξήγησε στα παιδιά τα εργαλεία και τον τρόπο που ένας απλός τοίχος γίνεται ένα ασπρόμαυρο έργο τέχνης. Με μεράκι και μαεστρία, ένας τοίχος του  Σχολείου της γενέτειρας πατρίδας του,  έγινε ο καμβάς πάνω στον οποίο μπήκε ο σοβάς και ο ασβέστης και χαράχτηκε με ακρίβεια. Με  υπομονή και προσήλωση ο Πυργούσης Καλλιτέχνης έδωσε λεπτομερείς λεκτικές οδηγίες και οι μικροί μαθητές  ακολούθησαν τις οδηγίες του τεχνίτη και δημιούργησαν ένα  ξυστό, ενσωματώνοντας ευφάνταστα  στην πρακτική τους στοιχεία  γεωμετρίας από την τυπική εκπαίδευση. Με τη δημιουργία ενός συλλογικού έργου, οι μαθητές έγιναν τεχνίτες αλλά και κοινωνοί της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου -επίκαιρη καθώς γιορτάζουμε  την επέτειο από την καθιέρωση της Παγκόσμιας  Ημέρας Πολιτιστικής Κληρονομιάς- σε μια δράση που ίσως θα θυμόμαστε για πολλά χρόνια!

Η μνήμη και η δημόσια επιτελεστικότητά της είναι στο επίκεντρο αυτού του θαυμάσιου καλλιτέχνη από τα Μαστιχοχώρια, είτε εμπνεόμενος στην πρώτη του έκθεση από τη μνημειακή ζωγραφική του Αιγυπτιακού Φαγιούμ (έχω στην κατοχή μου  ένα   πίνακά του-αντίγραφο αυτής της βαθιά ελληνικής, επικούρειας, υπόμνησης της θνητότητας) είτε αρθρογραφώντας έξοχα για το Μοναστηράκι του Αϊ Γιώργη και τα Πυργούσικα τοπόσημα στο περιοδικό Πελλιναίο, είτε προπορευόμενος στις λιτανείες των εκκλησιαστικών πανηγύρεων, κρατώντας την ελληνική σημαία, τον Σταυρό ή το λάβαρο.

Θερμές ευχαριστίες πρέπει να εκφραστούν στην τοπική διαχειρίστρια του Μουσείου Μαστίχας Χίου κ. Ελένη Παϊδούση για την οργάνωση και την ακούραστη παραμονή της κοντά στα παιδιά και στον Δάσκαλο, όπως αποδείχτηκε πια κατά τη διάρκεια της δράσης  Κωστή Παντελάκη που με τόση αγάπη μοιράστηκε μαζί με τους μαθητές  τη γνώση και το χρόνο του!

Kώστας Προμπονάς

Σχετικά Άρθρα