Θεωρώ πως ένα από τα ωραιότερα τροπάρια της Μ. Βδομάδας είναι το “τροπάριο της Κασσιανής” το οποίο ψάλλεται τη Μ. Τρίτη το βράδυ‧ αποτελεί δε ένα από τα ωραιότερα κείμενα - ύμνο της εκκλησιαστικής μας μουσικής, όχι τόσο πολύ για τον ήχο (πλ. Δ´), αλλά για τα λόγια και την δύναμη των λόγων αυτών που εκφράζονται μέσα από την ποίηση τής πάλαι φαύλης γυναικός Κασσιανής, η οποία είχε την δύναμη να ζητήσει ως σύζυγό της τον αυτοκράτορα Θεόφιλο! Αυτός όμως απέρριψε την ομορφιά και τη γοητεία τής “φαύλης γυναικός”πιστεύοντας ότι “δια γυναικός ερρύη τα φαύλα” δηλ. ότι από τη γυναίκα ξεκινούν τα κακά πράγματα, αλλά παράλληλα, ότι απ’ αυτήν “πηγάζει τα κρείττω” δηλ. τα καλύτερα και ευγενέστερα... Αυτό τον οδήγησε στο να την απορρίψει για σύζυγό του και να νυμφευτεί την “σεμνή Θεοδώρα”.
Η αυτοκρατορική άρνησή την έκανε να μετανοήσει, να γίνει μοναχή, και να υμνήσει τον Χριστό με τον απαράμιλλο ύμνο που έμεινε γνωστός ως “τροπάριο της Κασσιανής”.
Εκτός όμως από το ιστορικό μέρος της “μοιχαλίδος Κασσιανής”, θεωρώ άριστο και αναγκαίο όχι μόνο για να καταλαβαίνουμε, αλλά να εννοούμε τί λέει το αριστουργηματικό αυτό λυρικό και μοναδικό εκκλησιαστικό κείμενο, όπως και ολόκληρη η υμνολογία τής Μεγάλης βδομάδας.
Κύριε ἡ ἐν πολλαῑς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή (αυτονόητο)*
τήν σήν αἰσθομένη θεότητα μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν
δηλ. σαν ένοιωσα τη θεϊκή προέλευση του Ιησού έγινα μυροφόρα
.....................................................................................................................
Οἴμοι! Λέγουσα, ὅτι νύξ μοι ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας
αλίμονο σε μένα, γιατί μέσα μου υπάρχει νύχτα κατασκότεινη μανία αισχρότητας
ζοφώδης τε καί ἀσέληνος ἔρως τῆς ἁμαρτίας
και σε σκοτάδι δίχως φως με οδηγεί η παράφορη αγάπη (ως μανία) για την αμαρτία
........................................................................................................................
Ὁ νεφέλαις διάγων τῆς θαλάσσης το ὓδωρ
Εσύ που φτιάχνεις τα σύννεφα με το νερό της θάλασσας
Κάμφθητί μοι πρός τούς στεναγμούς τῆς καρδίας
λύγισε (μπροστά) στους στεναγμούς της καρδιά μου
Ὁ κλείνας τούς οὐρανούς τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει
Εσύ που έγειρες τον ουρανό και κατέβηκες στη γη
..........................................................................................
ἀποσμήξω τούτους δέ πάλιν τοῑς τῆς κεφαλής μου βοστρύχοις
θα σφουγγίσω ξανά τα πόδια σου με τις κοτσίδες του κεφαλιού μου
ὧν ἐν τῷ παραδείσω Εὔα τό δειλινόν
αυτά τα πόδια που σαν την Εύα στον παράδεισο
κρότον τοῑς ὠσίν ἠχηθεῑσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη
όταν τα άκουσε να περπατάνε, κρύφτηκε από το φόβο της.
........................................................................................................
Ἁμαρτιῶν μου τά πλήθη καί κριμάτων σου ἀβύσσους
των αμαρτιών μου τα πλήθη και των αμαρτιών μου την άβυσσο (το μεγάλο βάθος)
.......................................................................................................
Μή μέ τήν σήν δούλην παρίδης ὁ ἀμέτρητον ἔχων τό ἔλεος
Μην παραβλέψεις- καταφρονέσεις τη δούλη σου, εσύ που έχεις αμέτρητο (πολύ μεγάλο) έλεος (φιλανθρωπία).
Σημείωση: Οι στίχοι που παραλείπονται είναι αυτονόητοι και δεν χρειάζονται εξήγηση