Ενημερώνουμε όλα μας τα μέλη, τις οικογένειές μας, για το νέο κρατικό προϋπολογισμό του 2026, ειδικά για την Υγεία. Έχουμε τονίσει, πως ό,τι έχουμε ανάγκη, ειδικά στα νησιά θα πρέπει να είναι ευθύνη της οργανωμένης κοινωνίας και του κράτους, με υψηλού επιπέδου δωρεάν υπηρεσίες υγείας, στην έγκαιρη διάγνωση, τη νοσηλεία, τη θεραπεία, την αποκατάσταση, όπως χρόνια διεκδικούμε για τα ΑμεΑ, τις οικογένειές μας.
Δυστυχώς και ο νέος προϋπολογισμός κινείται στη διαχρονική λογική όλων των κυβερνήσεων, της “Υγεία – κόστος”, με ακόμα πιο χαμηλή χρηματοδότηση, που θα σημάνει ακόμα περισσότερο “υγεία-ατομική ευθύνη”, επιπλέον πληρωμές στον ιδιωτικό τομέα ενώ πιο ανταποδοτικά θα λειτουργεί και ο Δημόσιος τομέας, που “προσαρμόζεται” στους κανόνες της επιχειρηματικότητας, που ονομάζουν “βιωσιμότητα”. Την ίδια στιγμή δίνονται δις για πολεμικές δαπάνες. Από τα προηγούμενα στοιχεία η κατανομή δαπάνης για την Υγεία είναι χαμηλότερη για το κράτος (5,4 εκ.€) και υψηλότερη απ[ό ιδιωτικές πληρωμές (7,3 εκ.€), που αναλαμβάνουν οι ασθενείς, η πλειοψηφία του λαού μας (2022 - 2023, ΕΛΣΤΑΤ).
Ειδικότερα, ορισμένα στοιχεία για το 2026, είναι αποκαλυπτικά:
1. Η χρηματοδότηση για το Υπ. Υγείας είναι 6,9 δις και από αυτά τα 912 εκατ. είναι η επιχορήγηση του ΕΟΠΥΥ για τη χρηματοδότηση των Νοσοκομείων. Πρόκειται για αποζημίωση του ελάχιστου-μέσου “κόστους νοσηλείας” στο οποίο θα πρέπει να προσαρμοστούν και αν ξεπεραστεί, τη διαφορά θα καλύπτει ο ασθενής, όπως συμβαίνει και στο Φάρμακο. Σαν συνέπεια θα ενταθεί η πίεση στα νοσοκομεία για περικοπές, για μείωση του χρόνου νοσηλείας ή άλλων ιατρικών πράξεων, η ανάγκη για “αυτοχρηματοδότηση”, αύξηση εσόδων όπως και η πίεση για “πρόσθετη ασφάλιση” (βλ. ιδιωτική), που για τα ΑμεΑ και τις οικογένειές μας είναι “απαγορευτικό” έξοδο.
2. Νοσοκομεία - Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: Αντί να ενισχυθούν μειώνεται η μισθοδοσία κατά 180 εκατ€ για το 2026 (2,18 δισ. ευρώ από 2,36 δισ. € το 2025), γεγονός που προαναγγέλλει συνέχιση της υποβάθμισης και υποστελέχωσης στη λογική των προηγούμενων χρόνων όπου σε όλη τη χώρα είχαμε συγχωνεύσεις, καταργήσεις κλινών, κλινικών, Τμημάτων, ακόμα και ολόκληρων νοσοκομείων.
3. Η χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και το Ταμείο Ανάκαμψης, αυξημένη κατά 327 εκατ. σε σχέση με το 2025 (από 569 εκ. € σε 896εκ. €) αφορά αποσπασματικά και ληξιπρόθεσμα προγράμματα, όπως δράσεις «προληπτικού ελέγχου», που σταματούν σε διαγνώσεις χωρίς να εξασφαλίζουν θεραπεία που είναι και πάλι στην ατομική ευθύνη των ασθενών. Επίσης, ενεργειακές αναβαθμίσεις και κτιριακές παρεμβάσεις, που ακόμη αναζητούνται και δεν φθάνουν... αλλά και το πρόγραμμα των «δωρεάν» απογευματινών χειρουργείων, που οδηγούνται στον ιδιωτικό τομέα, ανοίγοντας το δρόμο να γίνει “κανονικότητα” η επί πληρωμή απογευματινών χειρουργείων στα δημόσια νοσοκομεία.
4. Στελέχωση νοσοκομεία: 4.337 λιγότεροι μόνιμοι – 22% λιγότεροι ορισμένου χρόνου
1.922 η έλλειψη σε άτομα μόνιμου προσωπικού καταγράφεται από 2024 έως το 2026, που προστίθενται στους προϋπολογισμούς 2021 -2023 που καταγράφονταν μείωση μόνιμων κατά 6.259 άτομα και προσωπικού ορισμένου χρόνου εργασίας κατά 22%. Σήμερα, υπάρχει και παραμένει μείωση κατά 4.337 μόνιμους, όπως και μείωση των εργαζομένων ορισμένου χρόνου κατά 22%.
Η μείωση αυτή σημαίνει κλειστά δημόσια χειρουργικά κρεβάτια, αστελέχωτες ή κλειστές ΜΕΘ, υπερεργασία νοσηλευτών, παραβίαση των αρμοδιοτήτων στη νοσηλεία λόγω έλλειψης προσωπικού, ελλείψεις σε βασικές ειδικότητες γιατρών ή οι μονήρεις ειδικότητες στο Νοσοκομείο ή σε Κέντρα Υγείας όπως επανειλημμένα καταγγέλλουμε.
5. Φάρμακο: Συνεχίζεται η ακρίβεια και η υποχρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ
Το όριο παντός είδους φαρμακευτικής δαπάνης είναι αυξημένο (2,37% σε σχέση με το 2025). Όμως από την ελάχιστη αύξηση οι ασθενείς δεν έχουν να ωφεληθούν αφού:
Έχει αυξηθεί η τιμή εκατοντάδων φαρμάκων, ισχύουν όλα τα μέτρα που πάρθηκαν όπως η καθιέρωση της ασφαλιστικής τιμής, το 1€ ανά συνταγή, η λεγόμενη «αρνητική λίστα» των φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ) που δεν συνταγογραφούνται και είναι πολύ σημαντικά για ΑμεΑ και χρονίως πάσχοντες, των ΓΕΔΙΦΑ (που πωλούνται εκτός φαρμακείων), κατηγορίες που δεν αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ.
Η θεσμοθετημένη συμμετοχή των ασθενών (0% - 10% - 25%), δείχνει ότι το 2023 μόνο, πλήρωσαν 740 εκατ. Ευρώ ή το 26,4% της συνολικής δημόσιας εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης.
Μόνο από τα παραπάνω, φαίνεται ότι εκατομμύρια ΔΕΝ αποδίδονται στον ΕΟΠΥΥ, “εξοικονομούνται” για τη φαρμακοβιομηχανία. Η απώλεια αυτών καλύπτεται από τη φορολογία των πολλών που μεγαλώνει όπως με τα 150 εκ.€ αύξηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, ίση μείωση του λεγόμενου clawback της φαρμακοβιομηχανίας (2025).
Είναι επίκαιρο όσο ποτέ το σύνθημα: Ή τα κέρδη τους – ή οι ζωές μας!
Όσο η υγεία είναι εμπόρευμα, η θέση μας θα χειροτερεύει όπως άλλωστε φαίνεται στην πράξη τόσα χρόνια. Οι προϋπολογισμοί, ο ένας μετά τον άλλο δείχνουν ότι όσοι “τάζουν” διάφορες παροχές στα ΑμεΑ, χωρίς να αμφισβητούν αυτή τη λογική, λένε κούφια λόγια. Μόνος δρόμος για την όποια κατάκτηση είναι ο αγώνας των φορέων, των Σωματείων, των συλλόγων μας με όλο το λαό, όπως φαίνεται και από τον αγώνα των αγροτών που αναγκάζει την κυβέρνηση να πιεστεί και ενδεχομένως κάτι να παραχωρήσει αλλά και η συνέχιση των αγώνων για να έχουμε ότι δικαιούμαστε στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης: ένα σύστημα σύγχρονης, δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, με βάση τις ανάγκες όλων.
*Νέστορας Ξυλάς
Γραμματέας Περ. Ομοσπονδίας Β. Αιγαίου ΑμεΑ