Καμιά φορά που περνώ από τους δρόμους που πάνε στα δύο νεκροταφεία του χωριού μου βλέπω πολλές γυναίκες να κατευθύνονται σε αυτά. Γυναίκες που πηγαίνουν στο ένα από τα δύο νεκροταφεία μας, στον Άγιο Γιάννη ή στον Άγιο Δημήτρη, που και τα δύο είναι στα περίχωρα των Θυμιανών. Κρατώντας ένα σακουλάκι με λαδάκι στο ένα χέρι και στο άλλο δυο φρέσκα λουλούδια. Πηγαίνουν να εκπληρώσουν ένα χρέος, όπως το αντιλαμβάνονται οι ίδιες, στους δικούς τους ανθρώπους που έφυγαν οριστικά από τη ζωή. Και ναι μεν δεν είναι πια κοντά τους, αλλά δεν παύουν να τους αγαπούν και να τους σκέφτονται. Η καθεμία κουβαλώντας τη δική της πίκρα, το δικό της καημό, το δικό της πόνο…
Πηγαίνουν, τα «λένε» με τους δικούς τους ανθρώπους, ανάβουν τα καντηλάκια, περιποιούνται τα μνήματά τους και μετά παίρνουν το δρόμο της επιστροφής. Όπως κατάλαβα το δρομολόγιο αυτό είναι άνοιξη-καλοκαίρι και φθινόπωρο και κάποιες μάλιστα από αυτές τις επισκέψεις και καθημερινές. Τον χειμώνα περιορίζονται στα Σάββατα για όσες έχουν κι άλλες οικογενειακές υποχρεώσεις.
Τις βλέπω και τις συμπαθώ ακόμη περισσότερο μιας και αποδεικνύουν έμπρακτα την αγάπη και την αφοσίωση στους ανθρώπους τους που δεν βρίσκονται πια στη ζωή. Αυτές τις επισκέψεις τις θεωρούν χρέος και υποχρέωσή τους και έχω την αίσθηση ότι πρέπει να τις καμαρώνουμε κιόλας. Γι’ αυτές οι άνθρωποί τους δεν «έφυγαν» αλλά τις περιμένουν, κάπου εκεί, σε μία γωνιά του Νεκροταφείου. Και ακόμη έχω την εντύπωση, ότι κάποιοι άλλοι απελθόντες, δίπλα τους, θα είναι «παραπονεμένοι» που οι δικοί τους, τους ξέχασαν.
Και τι αλλάζει, θα μου πείτε. Τίποτα ασφαλώς, αφού όσοι έφυγαν τελείωσαν οριστικά και αμετάκλητα. Όμως η ψυχή των γυναικών αυτών, που νιώθουν αυτή την υποχρέωση, πιστεύω ότι «εισπράττει» κάποια «ευγνωμοσύνη» από τις ψυχές που έφυγαν.
Του Δημήτρη Φρεζούλη
