Τι θυμόμαστε όμως ρίχνοντας έστω και μια κλεφτή ματιά στο παρελθόν, όχι το πολύ μακρινό αλλά στο πιο πρόσφατο…; Οι στήλες που αναφέρονται σε αυτό κάτι έχουν να μας θυμίσουν από εποχές δύσκολες για κάποιους ανθρώπους. Γι΄ αυτό εδώ και πολλά χρόνια τώρα ψάχνω τις παλιές εφημερίδες, αλλά και διαβάζω μια παρόμοια στήλη που υπάρχει στην «Καθημερινή» στην οποία αποτυπώνονται τα γεγονότα που προηγήθηκαν…
Διάβαζα προχτές σε κάποια παλιά εφημερίδα που ξέπεσε στα χέρια μου, για τους εξόριστους κομμουνιστές του Άι Στράτη, στον οποίο είχαν «φιλοξενηθεί» και πολλοί Χιώτες. Τα πέτρινα μετεμφυλιακά χρόνια. Όπου, αν δεν υπέγραφες τη γνωστή δήλωση αποκήρυξης των ιδεών σου, δεν υπήρχε περίπτωση να ξαναγυρίσεις στο σπίτι σου. Και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που υπέγραψαν με βαριά καρδιά γιατί είχαν και οικογένειες να θρέψουν. Υπήρχαν φυσικά και εκείνοι που δεν το έβαζαν κάτω και δεν έκαναν το χατίρι στο τότε υπουργείο Ασφάλειας. Γιατί υπήρχε και τέτοιο…
Θυμάμαι χαρακτηριστικά, αν και ήμουν παιδάκι, σε πόσο μεγάλη υπόληψη είχαν όσους δεν υπέγραφαν και το «κουβέντιαζαν». Έδειχναν όμως και κατανόηση για τους δηλωσίες. Και θυμάμαι ακόμα ότι στο χωριό μου υπήρχε ένα ζευγάρι, συχωρεμένοι και οι δύο τώρα πια, Παράσχος (το Παρασσό τον λέγανε) και η Μαριόγκα Φιλιππίδη, γονείς της συγχωρεμένης συμμαθήτριάς μας της Φωτώς, που, όπως άκουγα, έκαναν έρανο για να βοηθήσουν τις οικογένειες όσων αρνούνταν να υπογράψουν. Και υπήρχαν και πολλοί άλλοι που, στα πλαίσια της αλληλεγγύης, έκαναν τις γεωργικές δουλειές των εξορίστων και φυλακισμένων…
Κι αυτοί όμως που απολύονταν, όχι μόνο τους υποχρέωναν να υπογράψουν τη «δήλωση», αλλά και να παρουσιάζονται καθημερινά (!) στην Αστυνομία και να δίνουν το «παρών»… Και ακόμα να μπαίνει και στις εφημερίδες ένα κατάπτυστο κείμενο που συνέτασσαν στην Ασφάλεια και έμπαινε η υπογραφή του «μετανοημένου» από κάτω. Ο οποίος «απεκήρυσσε μετά βδελυγμίας το ΚΚΕ και τις παραφυάδες του»…
Σκέτο ξεφτιλίκι, με λίγα λόγια, αλλά τι να έκαναν οι άνθρωποι;
