Τριάντα χρόνια συμπληρώνει του χρόνου η εκπομπή «Ανθρώπινες Διαδρομές» που βρήκε φιλόξενη στέγη στην τηλεόραση της «Αλήθειας». Είκοσι εννέα εφέτος με εκατοντάδες συμπατριώτες μας και όχι μόνο που κατάθεσαν τα διαπιστευτήριά τους. Τα οποία αφορούσαν κυρίως ιστορικά στοιχεία του τόπου αλλά και προσωπικά οδοιπορικά που είχαν το δικό τους ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Ήταν μια αρχή που σκέφτηκα να γίνει στο ραδιόφωνο του «Χιακού Λαού» το 1989 με στόχο και σκοπό να δημιουργηθεί ένα πανόραμα ανθρώπων της διπλανής πόρτας. Ένα πανόραμα που θα έμενε στην ιστορία του νησιού και θα περιλαμβανόταν όχι μόνο το οδοιπορικό τους αλλά κυρίως η περιγραφή της περιρρέουσας ατμόσφαιρας της ζωής της Χίου. Η αρχική ιδέα δεν υλοποιήθηκε γιατί πρώτος καλεσμένος μου ήταν ο τότε δήμαρχος Χίου, Γιάννης Μπουμπάρης, που ήταν όμως «στα μαχαίρια» με τους ιδιοκτήτες του σταθμού. Και έτσι μου απαγόρευσαν τη συνέντευξη…
Πηγαίνοντας στην Αλήθεια πραγματοποιείται η σκέψη μου με έντυπη μορφή στο σαλόνι της εφημερίδας, καθώς ο Τζούμας και τότε και τώρα μόνο λογοκριτής δεν είναι. «Ανφάς και προφίλ» ο τίτλος της, με τον ίδιο προσανατολισμό και στην οποία φιλοξενήθηκαν πάνω από 100.
Και μετά ήρθε η σειρά της τηλεόρασης από το 1994… Άλλο το ραδιοφωνικό κι άλλο το τηλεοπτικό αφού θα κρατιούνταν «ζωντανοί» όλοι οι φιλοξενούμενοι. Έτσι ξεκίνησα και τηλεοπτικά με έναν δήμαρχο, τον Γιώργη Βαρκάρη και είχαμε και την ανάλογη συνέχεια. Έχω χάσει το λογαριασμό πόσοι έχουν φιλοξενηθεί. Σίγουρα είναι 1000 και ίσως και περισσότεροι γιατί και κάποιες κασέτες καταστράφηκαν. Άνθρωποι που κατέθεσαν ο καθένας τη δική τους μαρτυρία για όλα όσα έχουν σχέση με το νησί. Στην πολιτική, κοινωνική, καλλιτεχνική, εμπορική, αθλητική αλλά κυρίως στην ιστορική πραγματικότητα.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε ο 4ος τόμος με «Ανθρώπινες Διαδρομές» από τις εκδόσεις άλφα πι στον οποίο περιλαμβάνονται τα οδοιπορικά 16 συμπατριωτών μας. Μεταξύ αυτών η Ειρήνη Αθηναίου - Πιπίδη που πρωταγωνίστησε στην ιστορική φουντάνα με το παράνομο τυπογραφείο και λέει την εμπειρία της από τη δίκη της στο Στρατοδικείο. Ο λόγιος διανοούμενος Γιάννης Καράλης. Ο Σταμάτης Καρατζάς που ανέδειξε τον Καρφά. Ο εμβληματικός πρόεδρος του Επιμελητηρίου, Ηλίας Μιχαλάκης. Ο Κώστας Πλακωτάρης με 17 χρόνια εξορίες και φυλακές που περιγράφει τι τράβηξε στα κολαστήρια της Γυάρου και στις άλλες φυλακές. Ο πρωτοπόρος εφευρέτης και πολιτικός Γιάννης Σόδης και δυο θρυλικές αθλητικές δόξες, ο Γιάννης Σαρέλης και ο Γιάννης Σιδεράτος. Ακόμα Γιάννης Βίος, Τζίμης Ζαφείρης, Κώστας Καλαμπόκας, Στέλιος Μαμαλής, Γεώργιος Νικολούδης, Φώτης Παπαδόπουλος, Μίμης Συρρής, Ηλίας Ψαρρός.
16 ακόμα Χιώτες που έγραψαν ιστορία.
Του Δημήτρη Φρεζούλη
