Η Χίος μετατράπηκε για δώδεκα ημέρες σε ανοιχτό θέατρο Πολιτισμού και Σύγχρονης Δημιουργίας. Στο πλαίσιο του 4ου THE CHIOS FESTIVAL, κορυφαίοι ακαδημαϊκοί, καλλιτέχνες και δημιουργοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό συναντήθηκαν σε εμβληματικά σημεία του νησιού — από τον Εμπορειό και τη Νέα Μονή (UNESCO) έως το Castelli, το Κάστρο της Χίου, το Πετροκάραβο και τον Ανάβατο — ενώνοντας ιδέες, αξίες και εποχές από την αρχαιότητα έως την αιχμή της Τεχνητής Νοημοσύνης.
• Εμπορειός: ομιλίες των Β. Λαμπρινουδάκη και Rebecca Sweetman — χορωδία Lyrica (παρουσίαση: Γ. Τζούμας, χαιρετισμός Sir R. Beaton).
• Νέα Μονή & Αυγώνυμα: Teresa Shawcross και Ιόλη Καλαβρέζου για την τέχνη/ιστορία· Θ. Οικονόμου: “Κύριε, Εκέκραξα”.
• Castelli: AI & κοινωνία, Περιβάλλον & Τέχνη, Βιοτεχνολογία & Καινοτομία (Roilos, Marinoff, Ding, Pappas, Tavernarakis, Pollalis, Filis, κ.ά.).
• Κάστρο Χίου: ιταλική βραδιά με τους Filippo Gamba & G.B. Fabris (Teatro Carlo Felice) και χορούς Κάτω Ιταλίας (Agriko).
• Βροντάδος/Πετροκάραβο: Μπαλέτο ΕΛΣ «Return of the Summer» (χορογρ.: Κ. Ρήγος / Γ. Μανταφούνης).
• Ανάβατος: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη — «Μήδεια», στο πιάνο ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος.
Θεσμικές υποστηρίξεις: Υπό την Αιγίδα της UNESCO Greece· με την υποστήριξη της Ιταλικής και της Ελβετικής Πρεσβείας.
Σχόλιο & Οπτική
Παρότι πρόκειται για έναν σχετικά νέο θεσμό, το Φεστιβάλ Χίου έχει καταφέρει μέσα σε μόλις τέσσερα χρόνια να χαράξει ισχυρή ταυτότητα. Το πολυσυλλεκτικό του πρόγραμμα, που ισορροπεί ανάμεσα σε τέχνες, επιστήμη και παράδοση, το τοποθετεί ήδη ανάμεσα στις πιο ενδιαφέρουσες πολιτιστικές διοργανώσεις της χώρας. Έχοντας παρακολουθήσει από κοντά τα τρία τελευταία φεστιβάλ, μπορώ να πω με βεβαιότητα πως κάθε χρόνο ο πήχης ανεβαίνει: οι επιλογές γίνονται πιο τολμηρές, οι συνεργασίες πιο ουσιαστικές, ενώ το ίδιο το νησί αναδεικνύεται σε πρωταγωνιστή.
Σύμφωνα με την καλλιτεχνική διευθύντρια και ψυχή του φεστιβάλ, Δήμητρα Μουτζούρη, “Το φεστιβάλ ξεκίνησε ως μια τολμηρή ιδέα, βασισμένη στην αγάπη και τον θαυμασμό μας για τον τόπο, τον Πολιτισμό και την παράδοση της Χίου, μια αποστολή κι ένα όραμα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου να αναδείξει τα νησιά της, την ιστορία και τις ομορφιές τους στον παγκόσμιο χάρτη. Ξεκινήσαμε με την Παράδοση και συνεχίζουμε με την Καινοτομία που διαμορφώνει το μέλλον. Δίνουμε βήμα στην Ιστορία και ταυτόχρονα φέρνουμε στο προσκήνιο τις σύγχρονες προκλήσεις”.
Δήμητρα Μουτζούρη — Καλλιτεχνική Διευθύντρια Φεστιβάλ Χίου. Φωτ.: © Studio Panoulis
Αφιέρωμα — Φωτογραφικό review
Ένα επιμελημένο φωτογραφικό review του φεστιβάλ.
Το Castelli γίνεται σκηνικό μιας ιδιαίτερης βραδιάς όπου το κοινό συμμετέχει ενεργά στη συζήτηση για την τέχνη, τη βιοηθική και τις τεχνολογικές προκλήσεις. Με τον κήπο και την αρχιτεκτονική ατμόσφαιρα να δημιουργούν οικειότητα, οι ομιλητές ξεκινούν έναν διάλογο που γεφυρώνει επιστημονική σκέψη και πολιτισμό. Η συνάντηση αυτή δείχνει πώς οι δημόσιοι χώροι της Χίου μετατρέπονται σε ζωντανά εργαστήρια ιδεών, διαδραστικά για το κοινό και φιλόξενα για επιμελημένες παρουσιάσεις.
Castelli — Άποψη κοινού και χώρου. Φωτογραφία: © Studio Panoulis
Στον Εμπορειό, με φόντο το αρχαιολογικό τοπίο και το Αιγαίο, οι ομιλίες για την ιστορία και τις ανασκαφές αποκαλύπτουν το βάθος της πολιτιστικής συνέχειας. Η προσέγγιση των επιστημόνων συνδυάζει τεκμηρίωση και αφήγηση, κάνοντας την αρχαιολογία προσιτή στο ευρύ κοινό. Η βραδιά ολοκληρώνεται μουσικά, επιβεβαιώνοντας ότι η γνώση αποκτά άλλη δυναμική όταν συναντά ζωντανά τη συλλογική εμπειρία.
Η Νέα Μονή, μνημείο UNESCO, αποτέλεσε εστία για την κατανόηση της βυζαντινής τέχνης και της ιστορικής της διάστασης. Η προσέγγιση των ομιλητών έδωσε στο κοινό πλαίσιο και εργαλεία για να «διαβάσει» τον χώρο, από την αρχιτεκτονική έως τις εικόνες. Η αίσθηση του ιερού και η ιστορική μνήμη μεταφράστηκαν σε σύγχρονο διάλογο, αναδεικνύοντας το μνημείο ως ζωντανό σημείο αναφοράς.
Νέα Μονή (UNESCO) — Prof. Teresa Shawcross. Φωτ.: © Studio Panoulis
Με δεύτερη προσέγγιση στη Νέα Μονή, η εστίαση μετακινήθηκε στη λεπτομέρεια του υλικού πολιτισμού: τεχνοτροπία, μικροϊστορίες αντικειμένων, συνδέσεις με την κοινωνία της εποχής. Η παρουσίαση έδωσε βάθος στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την τέχνη, πέρα από το αισθητικό της αποτέλεσμα, φωτίζοντας διαδικασίες, τεχνικές και δίκτυα που συνθέτουν το ιστορικό της πλαίσιο.
Νέα Μονή (UNESCO) — Ιόλη Καλαβρέζου. Φωτ.: © Studio Panoulis
Στο Castelli, το πάνελ έφερε σε διάλογο διοίκηση, ακαδημαϊκή έρευνα και πολιτιστική παραγωγή. Με πρακτικά παραδείγματα και σαφείς θέσεις, οι ομιλητές ανέδειξαν τα οφέλη της διασύνδεσης επιστήμης, τεχνολογίας και τέχνης για την κοινωνία και την εκπαίδευση. Το κοινό συμμετείχε με ερωτήσεις, καθιστώντας τη συζήτηση γόνιμη και προσανατολισμένη σε λύσεις.
Castelli — Νίκος Βαφειάς, Κωνσταντίνος Μουτζούρης, Σπύρος Πολλάλης. Φωτ.: © Studio Panoulis
Στο Κάστρο της Χίου, η ιταλική βραδιά συνδύασε κλασικό ρεπερτόριο με ξεχωριστές ερμηνείες, μετατρέποντας την ιστορική πλατεία σε συναυλιακό χώρο. Η μουσική του Beethoven και του Paganini αντήχησε στα τείχη, αναδεικνύοντας την ακουστική και τη δυναμική του χώρου. Η σύμπραξη καλλιτεχνών από τη Γένοβα πρόσθεσε διαπολιτισμικό τόνο στη βραδιά.
Το κοινό γέμισε την πλατεία του Κάστρου, δημιουργώντας μια ζωντανή σκηνή με ατμόσφαιρα γιορτής. Οι εικόνες της βραδιάς αποτυπώνουν τη συμμετοχή και τον παλμό της πόλης, αποδεικνύοντας ότι οι δημόσιοι χώροι μπορούν να φιλοξενήσουν εκδηλώσεις υψηλού επιπέδου. Η σύμπραξη πολιτισμού και τόπου ενισχύει την ταυτότητα της Χίου.
Κάστρο Χίου — Άποψη κοινού στην πλατεία κατά την ιταλική βραδιά. Φωτ.: © Studio Panoulis
Στο Πετροκάραβο, με το ηλιοβασίλεμα να ζωγραφίζει τον ορίζοντα, το Μπαλέτο της ΕΛΣ παρουσίασε ένα δίπτυχο που συνδύαζε κινησιολογική ακρίβεια και ποιητική ατμόσφαιρα. Η χορογραφία «Return of the Summer» αξιοποίησε το φυσικό τοπίο ως σκηνικό, προσφέροντας στο κοινό μια εμπειρία υψηλής αισθητικής και συγκίνησης.
Βροντάδος/Πετροκάραβο — Μπαλέτο ΕΛΣ «Return of the Summer». Φωτ.: © Studio Panoulis
Στον Ανάβατο, το «Μυστρά της Χίου», η συνάντηση δημιουργών και θεσμικών έκλεισε το φεστιβάλ με ισχυρό συμβολισμό. Η παρουσία καλλιτεχνικής διεύθυνσης και εκπροσώπων της Περιφέρειας ανέδειξε τη συνεργασία πίσω από την προσπάθεια. Η βραδιά υπογράμμισε τη σχέση μνήμης και σύγχρονης δημιουργίας, αποτυπώνοντας το όραμα για τη συνέχεια.
Η Δήμητρα Μουτζούρη καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Χίου, ο Κωνσταντίνος Ρήγος καλλιτεχνικός διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ, η ηθοποιός Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και ο Κωνσταντίνος Μουτζούρης Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου — Στιγμιότυπα από το Chios Festival 2025. Φωτ.: © Studio Panoulis
Ημερίδα «Με το βλέμμα στο Μέλλον: Καινοτομία, Επιχειρηματικότητα
Στο Κέντρο Έρευνας Μαστίχας (Καλλιμασιά), την Πέμπτη 4/9 (18:00), το Φεστιβάλ παρουσίασε μια υψηλού επιπέδου ημερίδα για το βιώσιμο μέλλον του Βορείου Αιγαίου, την πράσινη ενέργεια και την καινοτομία. Στο πάνελ συμμετείχαν μεταξύ άλλων ο Πρέσβης Selim Yenel (Global Relations Forum), ο Prof. Dr. Hakan Ürey (Koç University), ο Απόστολος Βαλτάς (Π.Φ.Σ.), ο Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος («Το Χαμόγελο του Παιδιού»), ο ποινικολόγος Μιχάλης Δημητρακόπουλος, η Μαρία Λοϊζίδου (WtERT‑Ελλάς), η Αντιγόνη Λυμπεροπούλου (ΕΑΤΕ/HDBI), ο Διονύσης Μαντέλης (Ίδρυμα Μπότση), ο Καθ. Δημήτρης Μπουραντάς (ΟΠΑ/NY College), ο επιχειρηματίας Αλέξανδρος Σαρακάκης, ο Στράτος Σιμόπουλος (Πρόεδρος Επιτροπής Έρευνας & Τεχνολογίας της Βουλής), η Άντζελα Στάθη (Brazil Tech Connect) και η Ηρώ Χατζηγεωργίου (ΕΤΑΔ). Συντονισμός: Κορίνα Γεωργίου.
Καλλιμασιά — Κέντρο Έρευνας Μαστίχας: στιγμιότυπο από την ημερίδα «Με το βλέμμα στο Μέλλον». Φωτ.: Ευγενική παραχώρηση The Chios Festival
