Με εισήγησή του δημοτικού συμβούλου, επικεφαλής της ΛΑΣ Δήμου Χίου, που θα συζητηθεί στη σημερινή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Χίου, ζητείται από το Σώμα να καταψηφίσει το σχεδιασμό ΑΔΜΗΕ για τη διασύνδεση των νησιών του Βορειανατολικού Αιγαίου και των σχετικών επενδύσεων (βιομηχανικών ανεμογεννητριών κ.α.) διαφόρων επιχειρηματικών ομίλων.
Ακολουθεί αναλυτικά η εισήγηση του Μάρκου Σκούφαλου:
«Η ενεργειακή διασύνδεση των νησιών μας με την ηπειρωτική χώρα ακούγεται εύηχη και σημαντική και θα μπορούσε φυσικά να είναι, αλλά στο σύστημα του κέρδους –οφέλους, του καπιταλισμού λέμε εμείς, η στόχευση της διασύνδεσης είναι τελείως διαφορετική.
Ουσιαστικά αποτελεί προϋπόθεση και προπομπό της σχεδιαζόμενης εγκατάστασης βιομηχανικών ΑΠΕ στα νησιά του βορείου Αιγαίου (153 ανεμογεννήτριες στη δυτική Λέσβο, 125 στη Λήμνο και 75 στη Χίο), με σκοπό την παραγωγή εξαγώγιμης ενέργειας που από το ηπειρωτικό δίκτυο μέσω της διασύνδεσης, θα οδεύει στο εξωτερικό.
Με λίγα λόγια διασύνδεση και εγκατάσταση βιομηχανικών ΑΠΕ, είναι νύχι με κρέας. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα κατέγραψε ιστορικό ρεκόρ εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας στο πρώτο εξάμηνο του 2025, με το εξαγωγικό ισοζύγιο να εκτοξεύεται από 22 GWh το 2024 σε 571 GWh για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2025, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ. (https://www.dnews.gr/eidhseis/business-news/550232/admie-istoriko-rekor-...)
Εδώ και πολλά χρόνια, με αφορμή την κλιματική κρίση, ακούμε συνεχώς για την «πράσινη» ενέργεια και «ενεργειακή μετάβαση», πράσινες μπίζνες λέμε εμείς, σπέρνοντας παντού τις πανάκριβες και ενεργοβόρες ανεμογεννήτριες , φωτοβολταϊκά κλπ , με το πρόσχημα της μείωσης των ρύπων του διοξειδίου του άνθρακα. CO2.
Αξίζει να δούμε τα δεδομένα της «πράσινης» μετάβασης στην Ελλάδα συνολικά:
Ενώ η εθνική ετήσια ζήτηση για ενέργεια μετά βίας αγγίζει τα 9 με 10GW (Gigawatt) σε ακραίες συνθήκες (καύσωνα), και ενώ ο ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) σχεδιάζει η χωρητικότητα του Δικτύου στην Ελλάδα να φτάσει τα 28-30GW το 2030, τα έργα ΑΠΕ που ήδη λειτουργούν, μαζί με όσα κατασκευάζονται ή θα κατασκευαστούν σύντομα, ξεπερνούν τα 32GW.
Έχουμε δηλαδή εξασφαλισμένη πολύ περισσότερη «πράσινη» ενέργεια απ’ όση χρειαζόμαστε, υπερκαλύπτοντας ήδη κατά πολύ τους ευρωπαϊκούς, αλλά και τους εθνικούς στόχους. Στην ουρά του ΑΔΜΗΕ περιμένουν άλλα 47GW ΑΠΕ, ενώ νέες αιτήσεις για έργα ΑΠΕ συνεχίζουν να εγκρίνονται σωρηδόν.
Όταν κατασκευαστούν όλα τα έργα ΑΠΕ, θα φτάσουμε στα 70GW (!!) ΑΠΕ, ξεπερνώντας τους στόχους ακόμη και του 2050, και 2,5 φορές τις ανάγκες του συστήματος και όσα προβλέπει το ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) για το 2030. Έτσι, οδηγούμαστε σε μία μόνιμη υπερσυσσώρευση ενέργειας, που όσο κι αν γίνεται κουβέντα για συστήματα αποθήκευσης με πανάκριβες επίσης μπαταρίες και αντίστοιχη επιβάρυνση του περιβάλλοντος, δεν μπορεί αυτό να γίνει.
Επομένως γίνεται καθαρός ο στόχος της εξαγωγής της ενέργειας αφενός, αφού δεν μπορεί να διοχετευτεί στο δίκτυο, για να μην προκληθεί μπλακ-άουτ και αφετέρου οι συνεχείς περικοπές ή η σπατάλη, το βλέπουμε στη Χίο με τα φώτα να ανάβουν μέχρι τις 11 το πρωί. περικοπές δηλαδή ενέργειας που «πετιέται», εκτός των άλλων, για να μην πέσουν και οι τιμές.
Η διαχείριση αυτή, παράλληλα με την επέλαση των «επενδύσεων» και τη μη απορρόφηση της ενέργειας από το δίκτυο, το χρηματιστήριο ενέργειας , τις πολιτικές της ΕΕ, ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία, έχουν συμβάλει στην εκτόξευση των τιμών του ρεύματος, με ασφυκτική οικονομική πίεση στους πολίτες και υπερκέρδη στις εταιρείες.
Βάσει στοιχείων από τον ΑΔΜΗΕ, το 2023 χάθηκαν 228 GWh, το 2024 φτάσαμε τα 900 GWh, ενώ μόνο το πρώτο πεντάμηνο του 2025 καταμετρήθηκαν 975 GWh περικοπών, με εκτίμηση ότι θα ξεπεράσουν το 1,8–2 ΤWh – δηλαδή πάνω από το 10 % της συνολικής παραγωγής ΑΠΕ.( https://thegreentank.gr/2025/06/27/res-energy-storage-greek-parliament-el/)
Το 2012, η ΡΟΚΑΣ/Iberdrola, είχε λάβει άδεια ανεμογεννήτριες στη Λήμνο, δυτική Λέσβο και Χίο, συνολικής ισχύος 706MW. Το έργο «πάγωσε», λόγω του κόστους (900 εκατ. ευρώ τότε) της υποθαλάσσιας διασύνδεσης με το ηπειρωτικό δίκτυο, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα και βασική προϋπόθεση υλοποίησης του συγκεκριμένου έργου, διότι η ενέργεια που θα παραγόταν χωρίς διασύνδεση δεν μπορούσε να απορροφηθεί, γιατί δεν είχε καμιά σχέση με τις ενεργειακές ανάγκες των νησιών, που για τη Χίο δεν ξεπερνούν τα 60MW και η παραγωγή με τις ΑΠΕ Ρόκας 150 MW , δηλαδή η Χίος και τα άλλα νησιά θα είναι οι μπαταρίες για τις μπίζνες των επιχειρηματικών ομίλων της Ελλάδας και της ΕΕ.
Κύριος σκοπός τού φαραωνικού αυτού έργου, λοιπόν, θα είναι η εξαγωγή ενέργειας στο ηπειρωτικό δίκτυο μέσω της διασύνδεσης, και από εκεί στο εξωτερικό, όπως αποδεικνύεται και από τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης και όλων των κυβερνήσεων, που ορκίζονται στα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων.
Ρητορικό το ερώτημα: Εμείς ως νησί τι θα κερδίσουμε; Ως κάτοικοι στην εσχατιά της χώρας μας σε τι θα ωφεληθούμε;
Θα φτιαχτούν, σχολεία, θα καλυφθούν τα κενά στο νοσοκομείο, βρεφονηπιακοί σταθμοί, θα ενισχυθεί η ανύπαρκτη αντιπυρική και αντιπλημμυρική προστασία, θα αποκτήσουμε σύγχρονες και φτηνές συγκοινωνίες; Έστω, θα φτηνύνει το ηλεκτρικό ρεύμα;
Την απάντηση σε όλα αυτά τη ζούμε στο πετσί μας και στην τσέπη μας , στις οικογένειές μας και στην αγωνία μας να βγάλουμε το μήνα.
Εξίσου σημαντικό είναι ότι η υποθαλάσσια διασύνδεση θα έχει πρωτίστως εξαγωγικό χαρακτήρα, και το κόστος της (1.246 δις) θα καλυφθεί ως επί το πλείστον από δημόσιους πόρους, δηλαδή από τους φόρους μας της πλάτης μας .
Δεν φτάνει όμως αυτό, κινδυνεύουμε να κληθούμε να σώσουμε για πολλοστή φορά κυρίως τις συστημικές τράπεζες.
Κι αυτό γιατί η υπερπαραγωγή ρεύματος, από τις ελληνικές ΑΠΕ, μπορεί να αποτελέσει και δομική απειλή για τις τράπεζες. Ο κ. Εξάρχου, CEO του Ομίλου ΑΚΤΩΡ, σχολίασε πως αρκετά από τα έργα πράσινης ενέργειας που έχουν γίνει πριν από μία τριετία, στηρίζονται εκτός από την ίδια χρηματοδότηση και σε τραπεζικό δανεισμό, που ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 20% της αξίας του έργου.
Επομένως, εάν ζητηθεί η μείωση της παραγωγής ενέργειας για παράδειγμα κατά 15%, ώστε να μην καταρρεύσει το ελληνικό δίκτυο, τότε οι κατασκευαστές των ΑΠΕ θα έχουν σημαντικό πρόβλημα στην αποπληρωμή των δόσεων και των τόκων προς τις τράπεζες. Με αποτέλεσμα να δημιουργείται συστημικός κίνδυνος και για το τραπεζικό σύστημα , το οποίο φυσικά πρόβλημα το επωμίζονται τα συνήθη υποζύγια που φορτώθηκαν και τα τρία μνημόνια από όλες τις κυβερνήσεις των ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και τούμπαλιν.(https://news.b2green.gr/61795/%CE%B3%CE%B9%CE%B1%CF%84%CE%AF-%CE%B7-%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%AC%CE%B5%CE%B9-%CF%87%CE%B1%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B9)
Στη Χίο κυρίως η χωροθέτηση του έργου αφορά στις κεντρικές περιοχές, Αναβάτου , Αυγωνύμων και εκτείνεται περίπου προς το 18ο χλμ, συν άλλες δυο αδειοδοτήσεις στην πολύπαθη περιοχή των χωριών της Αμανής. Να όλα αυτά , πώς δένονται με το clear way που δημιουργούν οι πυρκαγιές , να πώς πάνε περίπατο και τα όνειρα για περιπατητικούς τουρισμούς, για οικοτουρισμό, γεωπάρκα, παλαιολιθικούς οικισμούς, «εκμετάλλευση» των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του νησιού και του παρθένου τοπίου του και αντικαθίσταται με τόνους μπετόν, χιλιόμετρα δρόμων μέσα στο δάσος και στα βουνά και θρυαλλίδες νέων πυρκαγιών όπως μας δίδαξε η φωτιά στην Αμανή, που αλίμονο ακόμα ψάχνουμε το πώς μπήκε.
Ουσιαστικά, η κατακαμένη και ρημαγμένη Χίος, θα αλλάξει φυσιογνωμία και θα μετατραπεί σε βιομηχανική ζώνη, με συνεπακόλουθες σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την τοπική οικονομία (κτηνοτροφία, γεωργία, μελισσοκομία, τουρισμό κ.ά.).
Επιπροσθέτως, μεγάλοι αιολικοί σταθμοί όπως ο σχεδιαζόμενος, επηρεάζουν το μικροκλίμα της περιοχής, ευνοούν φαινόμενα διάβρωσης και πλημμυρών, μειώνουν τις τοπικές βροχοπτώσεις και την εδαφική υγρασία, θέτοντας σε κίνδυνο τα υδάτινα αποθέματα, γεγονός που θα εντείνει την τάση μείωσης των βροχοπτώσεων που όλοι παρατηρούμε στο νησί.
Ταυτόχρονα, ο υφιστάμενος σταθμός ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ στη Χίο δεν θα κλείσει, όπως δεν θα κλείσει και πουθενά στα νησιά μας . Ήδη, ανακοινώθηκε από τη ΔΕΗ η αντικατάσταση των υφιστάμενων μονάδων βαρέως πετρελαίου από μονάδες ντίζελ. Το εργοστάσιό της θα παραμείνει λειτουργικό, αφενός για λόγους ενεργειακής ασφάλειας -ανεξάρτητα από τη διασύνδεση με το ηπειρωτικό δίκτυο- αλλά και διότι το απαιτεί η έντονη εναλλαγή στην παραγωγή ενέργειας που συνεπάγεται η λειτουργία των αιολικών από τη φύση της.
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις θα είναι μόνιμες, δεδομένου ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία αποκατάσταση του τοπίου μετά το πέρας του χρόνου ζωής των Α/Γ (20-25 χρόνια). Όταν οι Α/Γ παύουν να συντηρούνται, η ρύπανση γίνεται ανεξέλεγκτη: Ορυκτέλαια διαρρέουν, τα πτερύγια διαλύονται, μικροπλαστικά καταλήγουν στο έδαφος και τον υδροφόρο ορίζοντα και ο αιολικός σταθμός γίνεται μια μόνιμη πηγή κινδύνου ατυχημάτων, με τις εταιρείες να μην αναλαμβάνουν την υποχρέωση της αφαίρεση των «κουφαριών» τους.
Τούτων δοθέντων ως Λαϊκή Συσπείρωση εναντιωνόμαστε στη μετατροπή της Χίου σε ένα εργοστάσιο ενέργειας, ήδη εκκρεμούν τεράστια σχέδια φωτοβολταϊκων , που οδηγούν όλα μαζί στον εκτοπισμό των κατοίκων, στη χαριστική βολή στην τοπική οικονομία και τον πρωτογενή τομέα παραγωγής, καθώς και στην καταστροφή του μοναδικού φυσικού πλούτου της περιοχής.
Κανένα αιολικό «πάρκο», χερσαίο ή υπεράκτιο, καμία διασύνδεση δε γίνεται για την αναχαίτιση της κλιματικής κρίσης, αλλά για το καπιταλιστικό υπερκέρδος. Κανένα εργοστάσιο μαζούτ δε θα κλείσει, ακόμα κι αν γίνουν αυτές οι «επενδύσεις».
Μέτρα όπως η αξιοποίηση της γεωθερμίας, ενσωμάτωση των ΑΠΕ στις αστικές περιοχές και ήπια αξιοποίησή τους προς όφελος των πολιτών και όχι των εταιρειών (π.χ. φωτοβολταϊκά στις στέγες, δημόσια κτίρια), αποδοτική μόνωση κτιρίων, συντήρηση και υπογείωση δικτύων και βελτιστοποίηση υποδομών, εξοπλισμός του εργοστασίου της ΔΕΗ με σύγχρονες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες και συστήματα δέσμευσης άνθρακα κ.ά., μπορούν να συμβάλουν στο ενεργειακό μίγμα και τη μείωση των ρύπων χωρίς καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και εναρμόνιση με τη φύση.
Την αντίθεσή τους στην εγκατάσταση βιομηχανικών αιολικών σταθμών και στο υβριδικό έργο της Ερεσού, εξέφρασαν 6 εργαστήρια του πανεπιστημίου Αιγαίου, ο δήμος δυτικής Λέσβου και ο δήμος Λήμνου, το ίδιο και ο δήμος Ικαρίας, καταψήφισαν το συγκεκριμένο έργο, ενώ επιφυλάξεις έχει καταθέσει και το ΤΕΕ β. Αιγαίου. (Ανακοίνωση από την «Κίνηση για Ελεύθερα Βουνά στη Λέσβο»)
Η διασύνδεση με το ηπειρωτικό δίκτυο είναι έργο που θα μπορούσε υπό άλλες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες να βοηθήσει τα νησιά μας με την προϋπόθεση τα κλειδιά της οικονομίας να βρίσκονται στα χέρια όσων παράγουν τον πλούτο και όχι στα χέρια της ολιγαρχίας του πλούτου που μας εκμεταλλεύεται.. Γι αυτό και εργαλειοποιείται , για τη μετατροπή της Λέσβου, της Λήμνου και της Χίου σε εργοστάσια παραγωγής ενέργειας προς εξαγωγή που τα κέρδη της θα καρπώνονται οι όμιλοι, οδηγώντας έτσι σε μόνιμη υποβάθμισή των νησιών μας.
Επομένως η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου της Χίου πρέπει να είναι:
- Το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Χίου απορρίπτει κατηγορηματικά τα σχέδια που αφορούν στο νησί για την κατασκευή 75 Βιομηχανικών ΑΠΕ της εταιρείας Ρόκας Ibertrola μέχρι το 2028, τη στιγμή μάλιστα που το νησί ακόμα μετρά τις πληγές του από τις πρόσφατες πυρκαγιές, όπως και κάθε παρόμοιο φαραωνικό έργο φωτοβολταϊκών που λειτουργεί στην ‘ίδια κατεύθυνση.
- Το συγκεκριμένο έργο δεν έχει καμία σχέση με τις πραγματικές ανάγκες του νησιού μας, με την αναβάθμιση των υποδομών του, με την παροχή φθηνής ενέργειας , αλλά σχετίζεται μόνο με τις εξαγωγικές ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων, αλλάζοντας την όψη του και καταστρέφοντας τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα.
- Το δημοτικό συμβούλιο απαιτεί να χρηματοδοτηθούν έργα που αφορούν στην προστασία του από φωτιές , πλημμύρες, σεισμούς, αποζημιώσεις από τις πρόσφατες καταστροφές, αναβάθμισης των υποδομών υγείας και εκπαίδευσης.
- Τέλος θεωρεί ότι η όποια ενεργειακή διασύνδεση των νησιών μας με την ηπειρωτική Ελλάδα , δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποτελεί το όχημα για μπίζνες με καταστροφικές συνέπειες για τα νησιά και τους ανθρώπους τους.
ΜΑΡΚΟΣ ΣΚΟΥΦΑΛΟΣ
ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΛΑΣ
ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
Για το σχεδιασμό ΑΔΜΗΕ βλέπε και: (https://energyworld.gr/%CF%83%CE%B5-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CF%8C%CF%83%CE%B9%CE%B1-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B2%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%B1-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%AD/)»
