Το μανταρίνι όχι μόνο έχει χαρακτηριστεί ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης από το 2012 αλλά πρόσφατα κινήθηκαν και οι απαιτούμενες διαδικασίες από Χιώτη παραγωγό προκειμένου να τύχει πιστοποίησης. Μέχρι σήμερα η Χίος έχει στη λίστα των ΠΟΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη μαστίχα, το μαστιχέλαιο και την τσίχλα (από το 1997), καθώς και τη θρούμπα (από το 1996), ενώ στη λίστα των ΠΓΕ περιλαμβάνονται το μανταρίνι και ο Χιώτικος οίνος.
Διευκρινίσεις για τα επώνυμα προϊόντα έδωσε σήμερα μέσω του Ράδιο «Α» ο Γεωπόνος της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας της Π.Ε. Χίου, Σίμος Καραολάνης ο οποίος μάλιστα συμμετέχει, με δύο ακόμη στελέχη του ο Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «ΔΗΜΗΤΡΑ» (AGROCERT), στην επιτροπή που εξετάζει τα αιτήματα πιστοποίησης των συγκεκριμένων προϊόντων.
Αφορμή για την παρέμβασή του τα ερωτηματικά που εγέρθηκαν αναφορικά με την αναγνώριση ως Προϊόντος ονομασίας προέλευσης του μανταρινιού, με τον ίδιο να απαντά ότι από τη στιγμή που έχει αναγνωριστεί από το 2012 ως προϊόν γεωγραφικής ένδειξης μπορεί να αναπτύξει – αν υπάρχει ενδιαφέρον από παραγωγούς- δυναμική προώθησης εκτός Χίου, λόγω της «ταυτότητάς» του.
Το ενδιαφέρον αυτό κινήθηκε – είπε- πρόσφατα από τον παραγωγό Μιχάλη Κλούβα και πριν από μια εβδομάδα ήρθαν στη Χό υπάλληλοι του οργανισμού «Δήμητρα» για τον έλεγχο πιστοποίησης.
Πρόκειται για μια «ταυτότητα» που αναδεικνύει τα ποιοτικά στοιχεία των προϊόντων, με τον κο Καραολάνη να επισημαίνει ότι τοπικά καταβάλλουν προσπάθεια για την αναγνώριση και άλλων προϊόντων της χιώτικης φύσης, όπως είναι τα αρωματικά φυτά, έχοντας προωθήσει προ τριετίας σχετικό αίτημα στην Περιφέρεια Β. Αιγαίου.
Βέβαια δεν αρκεί απλά και μόνο η ένταξη ενός προϊόντος στην λίστα των «Ονομασίας Προέλευσης» , «Γεωγραφικής Ένδειξης» ή στα «Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα», αλλά πρέπει όπως προαναφέρθηκε να υπάρχει και ενδιαφέρον παραγωγών.
Το παράδειγμα της δυναμικής που έχουν αναπτύξει η μαστίχα, το μαστιχέλαιο και η τσίχλα με τις ενέργειες της ΕΜΧ είναι το κορυφαίο. Δυστυχώς η θρούμπα, που εντάχθηκε κι αυτή στα ΠΟΠ προϊόντα από την ΕΜΧ, ελλείψει ενδιαφέροντος από παραγωγούς έχει μείνει στο... ράφι, χωρίς πιστοποίηση και είναι απορίας άξιο πως δεν έχει απενταχθεί και από τα ΠΟΠ προϊόντα, μιας και έχουν μεσολαβήσει 25 χρόνια από την αναγνώρισή της.
Όπως εξηγεί πάντως ο κος Καραολάνης η μοναδική διαφορά ανάμεσα στα ΠΟΠ και τα ΠΓΕ είναι ότι μπορεί ένα προϊόν ΠΓΕ π.χ. το μανταρίνι, να παραχθεί εδώ αλλά η μεταποίηση και η συσκευασία να γίνει σε άλλη περιοχή, κάτι που δεν ισχύε για τα ονομασίας προέλευσης.
Ακολουθούν αναλυτικά οι προϋποθέσεις που αφορούν κατά κατηγορία τα ΠΟΠ, ΠΓΕ και Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα:
ΠΟΠ
«Ονομασία προέλευσης» νοείται η ονομασία που ταυτοποιεί ένα προϊόν:
α) το οποίο κατάγεται από συγκεκριμένο τόπο, περιοχή ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, χώρα.
β) του οποίου η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον που συμπεριλαμβάνει τους εγγενείς φυσικούς και ανθρώπινους παράγοντες.
γ) του οποίου όλα τα στάδια της παραγωγής εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.
Γεωγραφική Ένδειξη
Ως «γεωγραφική ένδειξη» νοείται η ονομασία που ταυτοποιεί ένα προϊόν:
α) το οποίο κατάγεται από συγκεκριμένο τόπο, περιοχή ή χώρα·
β) του οποίου ένα συγκεκριμένο ποιοτικό χαρακτηριστικό, η φήμη ή άλλο χαρακτηριστικό μπορεί να αποδοθεί κυρίως στη γεωγραφική του προέλευση· και
γ) του οποίου ένα τουλάχιστον από τα στάδια της παραγωγής εκτελείται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.
Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα
Ως εγγυημένο παραδοσιακό ιδιότυπο προϊόν νοείται ένα ιδιότυπο προϊόν ή τρόφιμο το οποίο:
α) παρασκευάζεται με τρόπο παραγωγής, μεταποίησης ή σύνθεσης που αντιστοιχεί στην παραδοσιακή πρακτική για το εν λόγω προϊόν ή τρόφιμο· ή
β) παράγεται από πρώτες ύλες ή συστατικά που είναι τα χρησιμοποιούμενα παραδοσιακά.
Για να μπορεί να καταχωρηθεί μια ονομασία ως ονομασία εγγυημένου παραδοσιακού ιδιότυπου προϊόντος, πρέπει:
α) να χρησιμοποιείται κατά παράδοση για την περιγραφή του ιδιότυπου προϊόντος· ή
β) να προσδιορίζει τον παραδοσιακό χαρακτήρα ή τον ιδιότυπο χαρακτήρα του προϊόντος.
Για τη χώρα μας ο Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός «ΔΗΜΗΤΡΑ» (AGROCERT), είναι αρμόδιος για την έγκριση των υποβαλλόμενων από τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις αιτημάτων ένταξης στο σύστημα ελέγχου, την πραγματοποίηση ελέγχων σε συνεργασία με τις Δ/νσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Π.Ε., τη διασφάλιση της τήρησης των προδιαγραφών , την πιστοποίηση των εν λόγω προϊόντων και την τήρηση Μητρώου Εγκεκριμένων επιχειρήσεων και Μητρώου δικαιούχων χρήσης των ενδείξεων ΠΟΠ και ΠΓΕ.
