Την ώρα που στη Χίο έχουμε επικεντρώσει στο προσφυγικό – μεταναστευτικό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα που χρήζει διαχείρισης, γύρω μας «πετούν» εκατομμύρια ευρώ και ευκαιρίες ο τόπος να ξεκολλήσει από τη μιζέρια και να αξιοποιήσει προς όφελός του συγκεκριμένα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία. Ένα από αυτά είναι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, της περιόδου 2016 – 2023, το οποίο εισέρχεται στην πιο κρίσιμη φάση του, με τη Χίο να προσδοκά την ένταξη έργων όπως το αντιπλημμυρικό του Καλοπλύτη, την ανάπλαση του κέντρου της πόλης, την ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων κ.ά., που προς το παρόν παραμένουν κολλημένα για διάφορους λόγους. Στο τρέχον ΕΣΠΑ, στο τέλος του 2020, θα προστεθεί και το νέο, οπότε μόνο στην περιφέρεια Β. Αιγαίου προς διάθεση θα υπάρχουν 400 με 500 εκατομμύρια ευρώ για έργα, όπως είπε σε συνέντευξή του στο «Ράδιο Αλήθεια» ο Γιώργος Πλακωτάρης που είναι ο άνθρωπος που κρατά τον... κουμπαρά.
Ο Χιώτης στην καταγωγή, Προϊστάμενος της Διαχειριστικής Αρχής μας μίλησε για την πορεία συγκεκριμένων έργων, όπως αυτά που προαναφέρθηκαν, επεσήμανε ότι Δήμος και Εφορία Αρχαιοτήτων οφείλουν να συνεργαστούν -εντός συγκεκριμένων προθεσμιών- για να ενταχθεί στο πρόγραμμα το σημαντικό έργο του Καλοπλύτη, τόνισε ότι η ανάπλαση του δημοτικού Κήπου μπορεί να μην έχει ενταχθεί ακόμα στο πρόγραμμα όμως η δημοτική αρχή πρέπει να ξέρει ότι το έργο δεν μπορεί να σχεδιαστεί εξ αρχής -πολύ απλά γιατί δεν υπάρχει χρόνος- και παράλληλα πρέπει να κλείσει ανοιχτά ζητήματα για να εξασφαλίσει ωριμότητα, μέχρι τον Ιούνη του 2020. Ο Γιώργος Πλακωτάρης προέτρεψε τους αιρετούς να τρέξουν τις διαδικασίες γιατί το 2020 θα γίνουν όλες οι εντάξεις έργων για το Ε.Π. 2016 – 2023, είπε ότι αναμένονται αρκετές προσκλήσεις μέσα στο χρόνο και για δημόσια και για ιδιωτικά έργα (αναφέρεται σ’ αυτά), οπότε είναι στο χέρι των φορέων και των πολιτών να αδράξουν την ευκαιρία, αλλιώς –όπως είπε χαρακτηριστικά- αν μείνουν αναπορρόφητοι πόροι «θα μας κρεμάσουν όλους στα μανταλάκια».
Μέχρι στιγμής η απορρόφηση πόρων στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου είναι πολύ χαμηλή, μόλις στο 22%, από το οποίο το 7% είναι για έργα γέφυρες (συνεχιζόμενα) κάτι που πλέον παύει να ισχύει από το επόμενο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα.
Τα πράγματα είναι απλά, κατά τον Γιώργο Πλακωτάρη: Οι Ευρωπαίοι ζητούν κανονικότητα και νομιμότητα, αν διασφαλιστούν αυτά στις προτάσεις έργων, δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην ενταχθούν.
Διαβάστε τη συνέντευξή του αναλυτικά, με την ελπίδα η ήρεμη, ρεαλιστική φωνή του να ακουστεί από εκείνους που έχουν την ευθύνη εκτέλεσης των έργων, είτε είναι πολιτικοί, είτε υπηρεσιακοί παράγοντες, για το καλό του τόπου μας.
Ερ.: Τι έγινε με τελικά με το αντιπλημμυρικό έργο του Καλοπλύτη; Είχε ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Β. Αιγαίου και απεντάχθηκε;
- Το αντιπλημμυρικό έργο του Καλοπλύτη υποβλήθηκε σε εμάς για να ενταχθεί κι εμείς εκδώσαμε απόφαση απόρριψης του έργου, άρα δεν εντάχθηκε ποτέ. Η ομάδα που έκανε την αξιολόγηση το απέρριψε και εισηγήθηκε σε εμένα, κι εγώ με την σειρά μου στον Περιφερειάρχη την απόρριψη, διότι στο συγκεκριμένο έργο από την Εφορία Αρχαιοτήτων είχαμε μια επιστολή προς το Δήμο Χίου που έλεγε ότι δεν δίνουμε άδεια για την εκτέλεσή του και παρέπεμπε το ζήτημα στο τοπικό συμβούλιο. Αυτό σημαίνει ότι εμείς δεν είχαμε την καθαρή εικόνα για το εάν θα μπορέσει να υλοποιηθεί το έργο, εφόσον το εντάσσαμε στο πρόγραμμα, διότι η Εφορία Αρχαιοτήτων –που η δουλειά της είναι να έχει στο νου της τα ζητήματα των αρχαιοτήτων- δεν έδωσε σύμφωνη γνώμη.
Ερ.: Από την εμπειρία που έχετε, αυτής της φύσεως έργα απαιτούν γνωμοδοτήσεις συμβουλίων αρχαιοτήτων ή μόνο τοπικών εφοριών;
- Προφανώς η Εφορία Αρχαιοτήτων έχει τον πρώτο λόγο εδώ, διότι είναι ένα έργο το οποίο είναι στην καρδιά της πόλης –και της παλιάς πόλης- οπότε θα εκτίμησε ότι θα έχει ευρήματα. Εμείς βάζουμε πάντα στον προϋπολογισμό τέτοιων έργων ένα ποσοστό που έχει να κάνει με τις υπηρεσίες που αφορούν στην επίβλεψη από την Αρχαιολογική Υπηρεσία του έργου.
Ερ.: Για τι ποσοστά μιλάμε;
- Καταρχήν για ένα 5%.
Ερ.: Το οποίο μπορεί να αυξηθεί;
- Το έχουμε κάνει πολλές φορές αυτό. Ξεκινάει ένα έργο κι αν απαιτηθούν παραπάνω χρήματα για την έρευνα εμείς ζητάμε τη σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου –προσωπικά δεν έχω δει ποτέ να απορρίπτει το αίτημα- οπότε μας υποδεικνύουν το επιπλέον ποσό που απαιτείται.
Ερ.: Είναι θέμα συντονισμού φορέων εκτέλεσης των έργων και εφοριών αρχαιοτήτων για να μπορέσουν να προχωρήσουν όλα αυτά μέσα σε συγκεκριμένες χρονικές προθεσμίες και ανάλογα με το πότε βγάζετε εσείς τις προσκλήσεις για τη χρηματοδότηση τέτοιων έργων;
- Το αντιπλημμυρικό έργο του Καλοπλύτη είναι πραγματικά πολύ σοβαρό. Άρα εδώ πολύ σοβαρά πρέπει να το αντιμετωπίσει ο Δήμος Χίου και η Εφορία, να συνεργαστούν με έναν καλό τρόπο μεταξύ τους, να δουν τι χρειάζεται προκειμένου το έργο να μπει σε σωστές ράγες. Εγώ προσωπικά, ξέροντας την Εφορία Αρχαιοτήτων της Χίου, γνωρίζω ότι όντως βλέπει τα πράγματα με σοβαρότητα, άρα εκεί πρέπει ο Δήμος να μιλήσει μαζί τους και εάν χρειάζονται παραπάνω χρήματα εμείς προτιθέμεθα να τα βάλουμε από το πρόγραμμά μας προκειμένου να γίνει το έργο. Από τη δική της πλευρά η Εφορία πρέπει να κάνει τη δική της προσέγγιση στο πρότζεκτ –είναι ένα μεγάλο έργο, 2.400.000 ευρώ- ώστε να πει με ποιους όρους μπορεί να κατασκευαστεί. Η Ελλάδα άλλωστε έχει παντού αρχαία.
Ερ.: Επειδή έχετε συνολική εικόνα των έργων στα νησιά της Περιφέρειας, υπάρχει π.χ. συνεργασία μεταξύ Δήμου - Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στη Μυτιλήνη, όπου επίσης εκτελείται ένα αντίστοιχο αντιπλημμυρικό έργο στην πόλη, παρουσιάζονται ανάλογα προβλήματα, όπως εδώ;
- Όλες οι Εφορίες συνεργάζονται καλά με τους δικαιούχους κι αυτό δεν είναι μομφή για την Εφορία της Χίου. Κι εγώ έχω συνεργαστεί μαζί τους σε έργα που τους δίνουμε απ’ ευθείας και δουλεύουμε καλά. Προφανώς το έργο αυτό είναι πολύ δύσκολο. Αλλά αυτό δεν λέει και τίποτα. Όταν ένα έργο είναι δύσκολο το αντιμετωπίζουμε, δεν το αφήνουμε. Νομίζω ότι σε δεύτερη φάση θα καθίσουν να συζητήσουν. Ίσως η Εφορία Αρχαιοτήτων να πήρε αργά τα στοιχεία και δεν μπόρεσε να βγάλει αποτέλεσμα. Ίσως το θέμα να είναι πολύ σοβαρό –εγώ δεν έχω την εμπειρία να το αξιολογήσω αυτό- και να είπε ότι δεν μπορώ να βγάλω εγώ απόφαση και καλύτερα να πάει στο τοπικό συμβούλιο στη Μυτιλήνη. Στο τέλος, όταν το έργο υποβλήθηκε σε εμάς, δεν είχε αυτό που λέμε την αναγκαία ωριμότητα, δηλ. το Ο.Κ. από την Εφορία.
Ερ.: Περιθώρια χρονικά για να μην χαθεί η δυνατότητα χρηματοδότησης του αντιπλημμυρικού του Καλοπλύτη από το Ε.Π. Βορείου Αιγαίου υπάρχουν;
- Εγώ θα σας πω τα περιθώρια που έχει και αυτό το έργο και όλα τα υπόλοιπα. Εμείς σκοπεύουμε να βγάλουμε μια πρόσκληση για αντιπλημμυρικά στο τέλος του Γενάρη. Θα δούμε πόσα εκατομμύρια θα είναι και θα περιμένουμε προτάσεις χρηματοδότησης. Αυτό το συγκεκριμένο έργο είναι υποψήφιο και είμαι σίγουρος ότι θα συνεργαστεί με την Εφορία Αρχαιοτήτων ο Δήμος και θα μας έρθει ένα καινούργιο χαρτί και το έργο θα μπει. Άρα Γενάρη προκηρύσσεται το μέτρο, αφήνουμε 3 μήνες να υποβληθεί πλήρης ο φάκελος και αυτού του έργου και όλων των άλλων, ας πούμε ότι τον 4ο του 2020 κλείνει η ημερομηνία, ακολουθεί ένα 3μηνο για την αξιολόγηση των προτάσεων, άρα το καλοκαίρι το έργο αυτό θα μπορέσει να τύχει ένταξης. Είναι σημαντικό ότι δεν έχει άλλες ελλείψεις, παρά μόνο την έγκριση της Εφορίας Αρχαιοτήτων. Ωστόσο αν δεν λυθεί αυτό το ζήτημα δεν κουνιέται το έργο! Δεν θα το εντάξουμε χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Εφορίας. Να το πω αλλιώς: Ακόμα κι αν αποφάσιζαν να έβρισκαν από άλλο φορέα χρηματοδότηση πάλι θα τους σταματούσε η Εφορία γιατί δεν έχουν αρμοδιότητα σε έναν αρχαιολογικό χώρο όπως είναι αυτός. Άρα πρέπει να τα βρουν. Διερωτώμαι γιατί έχει γίνει τόση φασαρία όπως είδα στα τοπικά μέσα. Είναι ένα κλασικό έργο όπως τόσα που έχουμε κάνει. Μπορεί να γίνει.
Ερ.: Με το αντιπλημμυρικό των Μεστών τι πρόβλημα παρουσιάστηκε και πώς μπορεί να λυθεί;
- Το δίκτυο περνούσε μέσα από ιδιοκτησίες για τις οποίες δεν είχαμε σύμφωνη γνώμη απ’ όλους τους ιδιοκτήτες. Απ’ ότ,ι έχω μάθει από υπηρεσιακούς συναδέλφους μας στη Χίο ψάχνουν να το λύσουν αυτό. Κι αυτό νομίζω ότι κατά τον Γενάρη, Φλεβάρη θα το έχουν αντιμετωπίσει και θα μας υποβληθεί κι αυτό το έργο.
Είναι δύο σημαντικά έργα, των 5 εκατομμύριων ευρώ για το νησί που είναι καθ’ όλα ώριμα. Βλέποντας το φάσμα των έργων που προετοιμάζει το νησί της Χίου με τους δικαιούχους του υπάρχουν έργα που θα ξεπεράσουν τα 15 με 20 εκατομμύρια ευρώ, τουλάχιστον για το 2020. Εγώ θα ήθελα να είναι κι άλλα αυτά που θα υποβληθούν. Δεν είμαστε στις εποχές που δεν έχουμε πόρους. Έχουμε πόρους. Θα μπορούσαν να ενταχθούν. Αυτό που θέλουμε στα έργα είναι τη νομιμότητα και την κανονικότητα γιατί είναι ευρωπαϊκοί πόροι και πρέπει να είμαστε πιο αυστηροί.
Ερ.: Υπάρχει μια διαδικασία που είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα μέχρι να φτάσουμε στο σημείο ένα έργο να συμβασιοποιηθεί. Επειδή μιλάμε για το τρέχον ΕΣΠΑ που έχει ημερομηνία λήξης, θεωρείτε ότι κάποια από αυτά τα έργα που ενδεχομένως να έχουν και καθυστερήσεις –όπως εκείνα στα οποία εμπλέκονται αρχαιολογικές υπηρεσίες- μπορούν να προχωρήσουν έτσι όπως θα έπρεπε μέσα στο χρόνο που απομένει για την ολοκλήρωση του προγράμματος;
- Με τους νέους κανονισμούς δεν είμαστε πλέον στις εποχές που βάζαμε ένα έργο και εάν δεν το κάναμε σ’ αυτήν την προγραμματική περίοδο θα το μεταφέραμε στην επόμενη. Δεν υπάρχουν πλέον τα έργα γέφυρες. Οι προϋπολογισμοί τους έχουν ξεπεράσει τα 10 εκατομμύρια ευρώ. Άρα ένα έργο όταν μας υποβάλλεται κοιτάμε τη νομιμότητα και την κανονικότητα, δίνουμε το Ο.Κ. και μετά βλέπουμε βασικά πράγματα όπως το χρονοδιάγραμμα. Αν π.χ. θέλει δύο χρόνια και με δεδομένο ότι το πρόγραμμά μας κλείνει το 2023 μπορούμε να το εντάξουμε, αν το δημοπρατήσουν οι φορείς μέχρι το τέλος του ’20 και θα έχουν 3 χρόνια υλοποίησης. Τα έργα θα γίνουν. Αν δεν γίνουν θα τα φορτωθεί αυτή τη φορά ο προϋπολογισμός του Δήμου ή της Περιφέρειας ή του Πανεπιστημίου, ή του όποιου φορέα. Επομένως το πρόβλημα ανήκει σ’ αυτόν που εμπιστευτήκαμε εμείς το έργο.
Ανάπλαση Κήπου: Κάντε αλλαγές, ωριμάστε το έργο μέχρι τον Ιούνη του ’20
Ερ.: Για το μεγάλο έργο ανάπλασης στο κέντρο της πόλης που έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε; Αναφέρομαι στο έργο στο δημοτικό Κήπο και περιμετρικά για το οποίο έχουμε και προσφυγή κατοίκων στο ΣτΕ.
- Να χρησιμοποιήσω τους σωστούς όρους για να μην έχουμε εντυπωσιασμούς. Ούτε αυτό το έργο έχει ενταχθεί. Ήταν στο φάσμα των έργων που ήθελε να κάνει ο Δήμος Χίου για την πόλη κι εμείς είπαμε, αν θέλεις να κάνεις ένα ολόκληρο επιχειρησιακό με παρεμβάσεις στην πόλη, εμείς συμφωνούμε να δώσουμε ενδεικτικά ένα ποσό. Ο Δήμος επομένως γνωρίζει ότι μπορεί να πάρει αυτό το ποσό για να κάνει τα έργα που έχει σκεφτεί. Το 2ο βήμα είναι να βγάλουμε εμείς προκήρυξη και να ελέγχουμε το κάθε έργο που θα μας έρθει εάν είναι ώριμο, εάν έχει όλες τις μελέτες, τις αδειοδοτήσεις, εάν έχει περάσει απ’ όλη τη βάσανο της νομιμότητας, έχει π.χ. εκφραστεί η Εφορία Αρχαιοτήτων για τον Κήπο; Αν θέλουμε να κάνουμε ένα έργο έχουμε φωτισμό; Η ΔΕΗ που βάζει ρεύμα ή ο ΟΤΕ που βάζει τις οπτικές ίνες έχει πει κι αυτός ότι θέλει χρήματα; Μας τα φέρνει λοιπόν όλα αυτά σε μια προκήρυξη που θα βγάλουμε, πάλι στις αρχές Γενάρη και θα την αφήσουμε 5-6 μήνες κι αν ο φάκελος είναι σούπερ θα ενταχθεί το έργο. Αν δεν είναι δεν θα ενταχθεί. Άρα το συγκεκριμένο έργο είναι ενταγμένο σε μια ευρύτερη λογική λειτουργίας της πόλης. Το συγκεκριμένο έργο στον Κήπο δεν το έχω δει καθόλου, δεν ξέρω αν είναι ώριμο ή δεν είναι, δεν έχει υποβληθεί ποτέ στην υπηρεσία, το δουλεύουν οι τεχνικές υπηρεσίες του δήμου, νομίζω –απ’ ό,τι κατάλαβα– με κάποιες προσαρμογές, γιατί έχει ζητήματα ωριμότητας (κάτι με τις οικοδομικές γραμμές, κάτι από εδώ κάτι από εκεί) αλλά όπως είπα φάκελο δεν έχω. Όταν μας το υποβάλει μέχρι 30/6/ 2020 θα το αξιολογήσουμε, για να το εντάξουμε και να δημοπρατηθεί κι αυτό μέχρι τέλος του ’20 , ώστε να αρχίσει να μπαίνει κανένας εργολάβος να κατασκευάζει έργα...
Να πω ότι αν ένα έργο είναι πολύ σημαντικό μπορούμε να συμφωνήσουμε με τον όποιο δικαιούχο, να βάλουμε πλάτη. Να τους δώσουμε 3 ή 6 μήνες ακόμα παράταση, αλλά να δεσμευτούν ότι το έργο δεν θα το κάνουν σε 3 χρόνια αλλά σε 2, γιατί και για τους δυο μας το πρόβλημα είναι η 31/12/23, άρα και οι δύο πρέπει να πιεστούμε. Είναι προφανές αυτό. Είμαστε σε μια φάση που δεν μπορούμε να παίζουμε πια με τους χρόνους.
Ερ.: Επειδή έχετε την εμπειρία από τον τρόπο λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, πού πιστεύετε ότι κολλάμε; Είναι θέμα έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού, είναι θέμα κακής προετοιμασίας;
- Είναι και τα δύο. Από τη μια οι τεχνικές υπηρεσίες όλων των φορέων έχουν αποδυναμωθεί, όπως και όλη η διοίκηση έχει αποδυναμωθεί τα τελευταία χρόνια, άρα λιγότεροι άνθρωποι κάνουν τα ίδια και περισσότερα πράγματα. Το δεύτερο είναι ότι μιλάνε πολλά κοκόρια κι αργεί να ξημερώσει. Εγώ διαπίστωσα από την κουβέντα που είχα με το Δήμο Χίου την περασμένη εβδομάδα που ήμασταν εκεί ότι έχουν προσεγγίσει οι τεχνικές υπηρεσίες του δήμου με τον Δήμαρχο και τον Αντιδήμαρχο αυτά τα ζητήματα. Μιλήσαμε πολύ καθαρά, όπως το κάνουμε και τώρα. Θέλουμε να τα κάνουμε τα έργα; Αυτοί είναι οι όροι. Θέλετε να ξεκινήσετε από το μηδέν; Αν ξεκινήσετε από το μηδέν τα χάσατε όλα, γιατί τα έργα για να ωριμάσουν θέλουν 2 με 3 χρόνια. Π.χ. αν θέλουν να κάνουν από την αρχή τον Κήπο θα πρέπει να ανατεθούν μελέτες, να περάσουν από διάφορες υπηρεσίες για έγκριση, περιβαλλοντικούς όρους κ.λπ., όλα αυτά καθυστερούν. Συνεπώς πρέπει να συγκεντρωθούν στο αντικείμενο, στο πρότζεκτ, να δουν τι τους κάνει και τι όχι και να έρθουν σύντομα να μας πουν τι θέλουν να κάνουν.
Ερ.: Με τις ενεργειακές αναβαθμίσεις των κτηρίων τι γίνεται;
- Για τα περισσότερα έχουμε δώσει εγκρίσεις, σε κάποια έχουν προχωρήσει οι διαγωνισμοί.
Ερ.: Το επιμελητήριο και το Εργατικό Κέντρο;
- Αυτά δεν υποβλήθηκαν ποτέ γιατί ήταν μέσα στο πρόγραμμα των αστικών παρεμβάσεων, στο ίδιο που ήταν και ο Κήπος, ως μια υποσχετική. Γι’ αυτά πρέπει να έρθει ξανά πλήρης ο φάκελος και να είναι ενεργειακά τα έργα. Συχνά διαπιστώνουμε το ζήτημα (το έχουμε συζητήσει με τις υπηρεσίες) ότι προκειμένου να φτιάξουν ένα κτήριο βλέπουν μια πρόσκληση για ενεργειακή αναβάθμιση κια θέλουν να αλλάξουν όλο το κτήριο. Δεν είναι έτσι. Μπορούμε να πληρώσουμε την επιλεξιμότητα σε κουφώματα, σε σκεπές, σε ενεργειακά μέσα (καλοριφέρ κ.λπ.). Αν θέλει να αλλάξει πατώματα, καρέκλες και να βάλει ηχητικά -αυτά είναι σε άλλη πρόσκληση- θα απορριφθεί. Αυτοί είναι παραμορφωτικοί φακοί που βλέπουν όλοι τις προκηρύξεις, ενώ είναι πολύ καθαρές και μετά παίρνουν μια αρνητική αξιολόγηση κι αρχίζουν οι κουβέντες του τύπου μας έκοψε η Περιφέρεια, αλλά τα πράγματα είναι απλά.
Ερ.: Ποιες άλλες προσκλήσεις θα πρέπει να περιμένουμε μέσα στο 2020, γιατί απ’ ό,τι φαίνεται από τα λεγόμενά σας αυτός θα είναι ο πιο καθοριστικής σημασίας χρόνος του προγράμματος για να μπορέσουν να προχωρήσουν και να μην χαθούν τελικά έργα και χρηματοδοτήσεις;
- Το δικό μας πρόγραμμα μπορεί να δεχτεί ακόμα έργα που ξεπερνούν τα 160 εκατομμύρια ευρώ, σε όλα τα νησιά. Ήδη βγάλαμε μια πρόσκληση στον αέρα για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων (ιδιωτικές επενδύσεις σε μεταποίηση, τουρισμό κ.ά.) με ποσοστό ενίσχυσης που φτάνει στο 70%, την οποία θα την αξιολογήσουμε κατά τον 4ο μήνα της επόμενης χρονιάς. Θα βγάλουμε ιδιωτικές επενδύσεις για ψηφιακές αναβαθμίσεις επιχειρήσεων, ενώ είναι ενεργή μια πρόσκληση, που λήγει τέλος του Γενάρη, για ιδιωτικές επιχειρήσεις για να κάνουν έρευνα και να προσαρμόσουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες σε νέες ερευνητικές δράσεις, νέα προϊόντα κ.λπ. Θα βγάλουμε e-government ηλεκτρονική διακυβέρνηση για τον πολίτη, θα επαναπροκηρυχθεί ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίων κτηρίων, έργα σε σχολεία, βρεφονηπιακούς – παιδικούς, νοσοκομεία, αντιπλημμυρικά, έργα πολιτικής προστασίας, προκηρύξεις για ολοκληρωμένες αστικές παρεμβάσεις, νερά, βιολογικούς καθαρισμούς και είναι επίσης ανοιχτή μια πρόσκληση για οδοποιίες, μέσα από την οποία περιμένουμε να υποβληθούν προτάσεις και από την Περιφέρεια στη Χίο. Όλο το πρόγραμμα θα βγει ξανά στον αέρα.
Λεφτά υπάρχουν... αν δεν απορροφηθούν θα μας κρεμάσουν στα μανταλάκια
Ερ.: Μέχρι τώρα στο σύνολο του προγράμματος σε ποιο ποσοστό απορρόφησης είστε;
- Αυτή τη στιγμή είναι μόνο στο 22%. Είναι πολύ χαμηλά. Το πρόγραμμα ξεκίνησε τέλος 2015 και λήγει το 2023. Έχουμε όμως άλλα 4 χρόνια μπροστά μας. Εγώ αυτό που βλέπω είναι ότι αυτή τη στιγμή μπορούμε να εντάξουμε έργα και όλο το 2020 να τα δημοπρατήσουμε το πολύ μέχρι 3ο του ’21 και μέσα στο ’21 να τα έχουμε συμβασιοποιήσει ή να είναι στο φουλ του διαγωνισμού τους όλα τα έργα, ώστε να έχουμε και δύο χρόνια υλοποίησης.
Ερ.: Αρα το 2020 είναι η χρονιά ένταξης ώριμων έργων;
- Εμείς το 2020 θα κλείσουμε το πρόγραμμά μας με εντάξεις. Δεν θα βάλουμε ούτε ένα καινούριο έργο το ’21, γιατί στις αρχές του ‘21 θα δούμε το ωραίο να προκηρύσσουμε έργα της καινούργιας περιόδου του ’21 – ’27, του νέου ΕΣΠΑ. Ήδη έχουμε στείλει το πρώτο κείμενο στις εθνικές αρχές. 17 Ιανουαρίου έχουμε το Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο για τη νέα προγραμματική περίοδο, μέχρι και τον 3ο του 2020 θα έχουμε το δικό μας αναπτυξιακό περιφερειακό συνέδριο και θα ξεκινήσουμε διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν για να εγκρίνουμε το πρόγραμμα μέχρι τέλος του 2020. Άρα μέσα στο ‘21 θα έχουμε και νέο ΕΣΠΑ. Για να έχουμε προκηρύξεις για το νέο ΕΣΠΑ δεν πρέπει να έχουμε για το παλιό, που σημαίνει ότι πρέπει να τα εντάξουμε όλα μέσα στο 2020.
Ερ.: Άρα λεφτά υπάρχουν για την ένταξη έργων…
- Χρειάζεται σοβαρότητα, προσέγγιση πολύ καθαρή και πολύ τεχνική, προχωράμε και κάνουμε το πρόγραμμα. Αν δεν κάνουμε το πρόγραμμα θα έχουμε όλοι μας συνευθύνη, από εμάς ως διαχειριστική αρχή, μέχρι και τους δικαιούχους, δεν θα απορροφηθούν χρήματα και θα μας κρεμάσουν στα μανταλάκια.
Ερ.: Το 22% των έργων όπου καταγράφεται η απορρόφηση, τι είδους είναι; Μιλάμε για έργα οδοποιίας ή και για άλλα που δίνουν μια προοπτική στα νησιά;
- Από το 22% απορρόφηση που έχουμε αυτή τη στιγμή το 7 με 8% ήταν έργα γέφυρας, δηλαδή ήταν έτοιμα έργα (π.χ. οι παρακάμψεις της πόλης της Χίου), άρα πραγματική απορρόφηση από τα καινούργια έργα που βάλαμε στο πρόγραμμα έχουμε ελάχιστη. Κι αυτό δεν αφορά μόνο το Βόρειο Αιγαίο αλλά όλο το ΕΣΠΑ. Πήγε μέχρι τώρα με τη δυναμική του προηγούμενου. Τώρα πρέπει να κάνουμε όλα τα έργα που είναι συμβασιοποιημένα, να εντάξουμε άλλα, να συμβασιοποιήσουμε κι άλλα, δηλαδή ο πήχης είναι εξαιρετικά υψηλός. Στο τέλος του 2020 θα έχουμε 400 με 500 εκατομμύρια ευρώ για υλοποίηση. Πρώτη φορά το Βόρειο Αιγαίο θα έχει τόσα χρήματα, θα έχει το παλιό και το καινούργιο ΕΣΠΑ να υλοποιήσει.