Σταγόνες δροσιάς. Να μην ξεδιψάς και να θέλεις να διαβάσεις κι άλλο… Σταγόνες σαν ελάχιστα… ml φαρμάκου. Για την πληγή της αμνησίας στην τοπική μας Ιστορία… Σταγόνες σαν αυτές που πέφτουν στα φύλλα των πορτοκαλόδενδρων του Κάμπου. Στον απέραντο κάμπο της μικρής μας χιακής ανθρωπότητας…
Σταγόνες και αγώνες Ιστορίας!
Άλλοτε ηδύποτες, άλλοτε γλυκόπικρες. Καταπώς συντίθεται η πραγματικότητα: Με τα μαύρα, τα λευκά και γκρίζα των καταστάσεων, των αντιλήψεων και των ιδεών του περασμένου αιώνα της τοπικής μας ιστορικότητας. Με την ευθυτενή λογική των ανθρώπων, μα και την εκρηκτικότητα των συναισθημάτων.
Μιλώ για το βιβλίο του αγωνιστή της δημοσιογραφικής του «Αλήθειας», Γιάννη Τζούμα, «Μια σταγόνα ιστορίας της Χίου, 1911-1934», από τις εκδόσεις - κοσμήματα άλφα πι, που κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες.
Κινηματογραφική ροή. Χιούμορ - πότε έκδηλο και πότε υπόρρητο. Εναλλαγή τριτοπρόσωπης εξιστόρησης με παράθεση δημοσιευμάτων και επεξηγήσεις για τον επί μηδενικής βάσεως νέο αναγνώστη.
Με γραφή - προβολέα. Και -όταν πρέπει- με φακό. Ο συγγραφέας Γιάννης Τζούμας φωτίζει τους επώνυμους και ανώνυμους Χιώτες και ξένους αξιωματούχους του νησιού, ανασταίνοντάς τους από τους πολύτιμους τόμους-κοιμητήρια μικρών και μεγάλων συμβάντων που ενδιαιτώνται στη βιβλιοθήκη Κοραή. Παραθέτοντας τα στοιχεία του τοπικού και αθηναϊκού πολιτικού γίγνεσθαι, αλλά και των διεθνών γεγονότων που επηρέασαν άμεσα ή έμμεσα τη μοίρα του νησιού με τη στρατηγική θέση στο μεταίχμιο Ευρώπης - Ασίας. Διότι ως Τσεσμελής την καταγωγή, μετεωρίζεται δημιουργικά μεταξύ Δύσης - Ανατολής.
Μετουσιώνοντας τις δημοσιογραφικές ειδήσεις, τις διαφημίσεις και τις ανακοινώσεις σε ζώσα Ιστορία. Σε ιστόρημα.
Από τις κλοπές προβάτων και συλλήψεις μεθυσμένων, μέχρι τον εορτασμό των γενεθλίων της Αυτού Μεγαλειότητος του φιλολάου και συνταγματικού ημών Άνακτος Μεχμέτ Ρεζά του Ε΄, υπέρ της υγείας και μακροημερεύσης του οποίου αναπέμπουν ευχάς ο μουφτής Χίου και ο Μητροπολίτης! Από τον αιματηρό διχασμό των διεκδικούντων τη δημαρχία Καναλικών - Κουβελικών, μέχρι τη μαζική άφιξη στερούμενων τροφής και σκηνών προσφύγων το 1914 και την αισχροκέρδεια ορισμένων καταστηματαρχών. Από τη γνωστοποίηση του ζαχαροπλαστείου «Μέλισσα» ότι πωλεί Δανικά βούτυρα, τέια εις κυτία και μπισκουί Αγγλικά γεμιστά, μέχρι την αυτοκτονία του ταγματάρχη Κωνσταντίνου Μουτσούλα, στρατιωτικού διοικητή της Μικρασιατικής Φιλαδέλφειας, ο οποίος από το πλοίο που τον μετέφερε από την εγκαταλελειμμένη στις ορέξεις του Κεμάλ Σμύρνη αντικρίζει στην προκυμαία τους ρακένδυτους πρώην ευημερούντες Ίωνες, πατάει τη σκανδάλη και αυτοκτονεί!
Βιβλίο - ριμέικ του φιλμ της ιδιαίτερης πατρίδας μας. Με πρωταγωνιστές και δευτεραγωνιστές του φοβερού 20ου αιώνα μιας αγροτικής και ναυτικής κοινωνίας.
Η επιτυχία του βιβλίου έγκειται σε ένα απλό και παράλληλα δύσκολο δεδομένο: Την μετουσίωση των ρεπορτάζ σε ντοκιμαντερίστικη γραφή. Ταλέντο που είτε το έχεις – είτε δεν το έχεις.
Και ο Γιάννης Τζούμας αποδεικνύει ότι διαθέτει την ικανότητα να διηγηθεί χωρίς το βλοσυρό ύφος που διέπει συνήθως τέτοια κείμενα. Να αφηγηθεί με ένα μετρημένο χαρίεν στυλ –όπως το χαμογελαστό μουστάκι του– και να κερδίζει τον αναγνώστη. Αξιοποιώντας συνδετικές λέξεις-κρίκους και υπερχρονικές συγκριτικές αναφορές με καταστάσεις του σήμερα. Έτσι που λες πως ορισμένες αντιλήψεις άλλαξαν, αλλά οι ίδιες μένουν.
Γιάννη!
Σ΄ ευχαριστούμε για το βιβλίο - «σούμα» σου!
Και περιμένουμε τα επόμενα κεράσματα Ιστορίας!
