Κάθε νησί του Αιγαίου διέθετε στους εθνικούς αγώνες ένα Σύνταγμα. Τα Συντάγματα αυτά σχημάτιζαν μια Μεραρχία με την ονομασία Μεραρχία Αρχιπελάγους, που διακρίθηκε στους Βαλκανικούς πολέμους, στα μέτωπα της Μικράς Ασίας και στην Ιταλική και στην συνέχεια Γερμανική εισβολή στη χώρα μας στην διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
Ο Δήμος Χίου αφιέρωσε στο όνομα της μια μεγάλη οδό που αρχίζει από τον Φραγκομαχαλά στην ουσία και φτάνει στον Κοφινά. Για πρακτικούς λόγους χωρίσαμε την περιήγηση μας σε δύο μέρη, αρχίζοντας από την Εκκλησία του Αγίου Ματθαίου και ανεβαίνοντας την Μεραρχίας Αρχιπελάγους, η πινακίδα της οποίας μόλις διακρίνεται στο βάθος.
Ένα πέτρινο τοιχίο με μεγάλο δένδρο στην αυλή του, ένα άλλο σε κίτρινο χρώμα με μια υπερυψωμένη αυλή με 24 περιποιημένες γλάστρες στο πρόσωπο, απέναντι ένας κίτρινος ρεμπαγός, αφού τα σπίτια εδώ βρίσκονται σε δύο επίπεδα, ένα διώροφο στο ρόζ χρώμα, μια γκαραζόπορτα απέναντι με τα στοιχεία Μ.Κ. δυό μεγάλες αροκάριες, μια πάροδος, μια πινακίδα της οδού, άλλη μια πάροδος, ξανά οικίες μια με βαμμένο κίτρινο κάγκελο, ένα τριώροφο με ωραίο κήπο, ο ρεμπαγός που συνεχίζεται στην σκιά πολλών θαμνοειδών και απέναντι μια περίτεχνη εξωτερική πόρτα δίπλα σε έναν κάκτο.
Ένα διώροφο στη συνέχεια με γκαράζ στο ισόγειο, παντού πρασινάδες, μια πάροδος αυτή τη φορά ανηφορική, ένα σήμα, που μάλλον ξεχάστηκε από την εποχή που ο δρόμος γειτνίαζε με το Νηπιαγωγείο «Τα χελιδόνια» με θέα τον απέναντι Κοφινά, πριν το Λατόμι, τρείς οικίες για την συνέχεια και απέναντι ένα οικόπεδο υπό διαμόρφωση.
Άλλη μια πινακίδα της οδού, μια παλιά οικία, που εδώ είναι εμφανές ότι ο δρόμος αυτός κάποια στιγμή υπερυψώθηκε κάνοντας τα μονώροφα σπίτια ισόγεια, ένα κυπαρίσσι στο βάθος, μια περίτεχνη είσοδος στο ισόγειο ενός σπιτιού, με επίκεντρο μια στάμνα και εδώ ο δρόμος στρίβει μέσα σε πρασινάδες σε αυλές σπιτιών, με γιασεμιά και βουκαμβίλιες, μια παλιά οικία απέναντι με ένα αμπέλι που μάλλον τα σταφύλια του τρυγούν τα πουλιά, ενώ αριστερά μας απλώνεται μια σειρά χωραφιών δίπλα στο ρέμα, που έχουν μετατραπεί σε πράσινη όαση.
Δεξιά μας ένας ευκάλυπτος με μια τσικουδιά και στο σημείο αυτό στρίβουμε αριστερά, με ένα νεόκτιστο στην γωνία, νεόκτιστα επίσης σπίτια σε διάφορα χρώματα στον απέναντι λόφο και η Αρχιπελάγους εδώ αποκτά μόνο αγροτικό χαρακτήρα, με χωράφια εκατέρωθεν, ένα τούβλινο σπίτι, μια είσοδο σπιτιού με ωραία σκιά, ένα άλλο σπίτι με μια βουκαμβίλια και ένα δένδρο στην είσοδο, μια σειρά από οικίες και ένας μικρός μεν αλλά ευεργετικός χώρος στάθμευσης Ι.Χ.
Αριστερά μας σε άλλο επίπεδο πάλι διακρίνουμε μια αυλή με σύνθεση από βότσαλα και ξύλινες παλέτες και εδώ η οδός κάνει ένα δίχαλο, που η μια πλευρά του οδηγεί στην οδό Πέρρου και η άλλη συνεχίζεται με σπίτια από την μία πλευρά και μια σειρά δενδροστοιχία του Δήμου από την άλλη.
Μια μηχανή στη σκιά και ένας περίτεχνος κήπος σπιτιού είναι το τέλος της περιήγησης μας στην μισή οδό Μεραρχίας Αρχιπελάγους αφού από τον Άγιο Ματθαίο Κοφινά ξεκινήσαμε και στην μέση της Μεραρχίας «Φτου» και σταματήσαμε.
Ρεπορτάζ Γιάννης Τζούμας, εικονοληψία – φωτογραφίες Κωστής Αναγνώστου, επεξεργασία εικόνας Νέλο Μέσι.
