Απελευθέρωση της Χίου και πολιτικοί

Κυρ, 20/11/2022 - 22:05

"Η σχέση του Νικ. Πλαστήρα με τη Χίο είναι αναμφισβήτητη, κράτησε πολλά χρόνια και πέρασε από διάφορες φάσεις. Ωστόσο η συμμετοχή του στον απελευθερωτικό αγώνα της Χίου, το 1912 αποτελεί μια παρανόηση.

Όπως σημειώνει ο Ιωάννης Βαριαδάκης στο βιβλίο του «Χίος ελευθέρα» η σχετική πληροφορία που δημοσιεύτηκε και παλιότερα δεν είναι ακριβής. Αντίθετα πρόκειται για συνωνυμία.

Για την απελευθέρωση της Χίου πολέμησε ο λοχίας Νικ. Πλαστήρας. Δεν ήταν όμως ο μετέπειτα πρωθυπουργός.

Ο γνωστός Νικ. Πλαστήρας, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία των υπηρεσιακών του μεταβολών, ήταν ήδη από τον Ιούλιο του 1912 ανθυπολοχαγός και τοποθετήθηκε στο 5ο Σύνταγμα Πεζικού, με έδρα τα Τρίκαλα. 

Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους συμμετείχε στις  μάχες της Ελασσώνας, των Γιαννιτσών και του Λαχανά, στην οποία απέκτησε και την προσωνυμία «Μαύρος Καβαλλάρης».

Μετά τη συνθηκολόγηση της Βουλγαρίας  αποσπάστηκε, μαζί με το τάγμα του, στη Χίο. Κατά τη διάρκεια της θητείας του συνέταξε τον τοπογραφικό χάρτη της Χίου. Όταν μετά την εκδήλωση του Κινήματος Εθνικής Άμυνας,  σχηματίστηκε η κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης ο Πλαστήρας επανήλθε στη Χίο, με την ιδιότητα του Στρατιωτικού Διοικητή του νησιού. Διοικώντας το Σύνταγμα των Χιωτών και μετέχοντας στις πολεμικές επιχειρήσεις του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου κατάφερε την κατάληψη του οχυρού του Σκρα, το 1918.

Είναι γνωστά και τα άλλα γεγονότα που συνδέουν τον Πλαστήρα με τη Χίο, όπως η Επανάσταση του 1922, οι υψηλές εκλογικές του επιδόσεις στη Χίο, αλλά και η εκλογή του ως βουλευτή Χίου.

Αν όμως ο Νικόλαος Πλαστήρας δεν συμμετείχε στις πολεμικές επιχειρήσεις για την απελευθέρωση της Χίου, αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι 3 μετέπειτα πρωθυπουργοί της Ελλάδας πολέμησαν για την απελευθέρωση του νησιού μας. Γιατί εκτός από τους τότε βουλευτές Αλέξανδρο Παπαναστασίου και  Γεώργιο Καφαντάρη που πράγματι συμμετείχαν στον απελευθερωτικό αγώνα, το ίδιο έκανε και ο επίσης μετέπειτα πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, πατέρας του γνωστού στις νεώτερες γενιές Προέδρου της Βουλής Αθανάσιου Τσαλδάρη.

Ο Κωνσταντίνος Τσαλδάρης βρισκόταν στη Χίο το 1912 ως λοχίας, ενώ μετά την απελευθέρωση τοποθετήθηκε επικεφαλής της Στρατιωτικής Υποδιοίκησης Μαστιχοχώρων, με έδρα την Καλαμωτή. Μάλιστα ανακηρύχτηκε επίτιμος δημότης τόσο των Αρμολίων, όσο και της Ελάτας. 

Για την απελευθέρωση της Χίου πολέμησαν επίσης και άλλοι μετέπειτα υπουργοί: Ο Πέτρος Μαυρομιχάλης,  ο Γεώργιος Σεχιώτης, ο Κων. Τριανταφυλλόπουλος, ο Γεώργιος Μαριδάκης, ο Δευκαλίων Ρεδιάδης και πιθανότατα ο Γεώργιος Φιλάρετος.

Ο Πέτρος Μαυρομιχάλης ήταν γιος του πρωθυπουργού Κυριακούλη Μαυρομιχάλη (ήταν πρωθυπουργός με επιλογή του Στρατιωτικού Συνδέσμου από τον Αύγουστο του 1909 μέχρι τον Ιανουάριο του 1910). Ο Πέτρος Μαυρομιχάλης είχε εκλεγεί για πρώτη φορά βουλευτής Λακωνίας το 1910 και διετέλεσε αρκετές φορές υπουργός στη συνέχεια.

Ο Γεώργιος Σεχιώτης διετέλεσε βουλευτής  Αρκαδίας και υπουργός Εθνικής Οικονομίας στην κυβέρνηση Πάγκαλου. Ήταν θείος του Τάσου Σεχιώτη, υπουργού στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου.

Ο Ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Τριανταφυλλόπουλος ήταν νομικός και διετέλεσε υπουργός στις κυβερνήσεις Παπαναστασίου και Κονδύλη και Διοικητής της Εθνικής Τράπεζας.

Ο επίσης Ακαδημαϊκός Γεώργιος Μαριδάκης διετέλεσε υπουργός στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Κιουσόπουλου.

Ο Δευκαλίων Ρεδιάδης ήταν υπουργός στη δικτατορική κυβέρνηση Μεταξά.

Δεν γνωρίζουμε αν αληθεύει η πληροφορία για τη συμμετοχή και του Γεώργιου Φιλάρετου, τουλάχιστον στα πεδία των μαχών, γιατί το 1912 ήταν πια 64 ετών. Ο Φιλάρετος ήταν νομικός, δημοσιογράφος, υπουργός Δικαιοσύνης και Εξωτερικών (1892), συνεργάτης του Ρόκκου Χοϊδά, διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου της κυβέρνησης της Θεσσαλονίκης, υπήρξε ο πρώτος εκδότης του «Ριζοσπάστη» και πέθανε το 1929, ως αριστίνδην γερουσιαστής.

Στους παραπάνω θα πρέπει να προσθέσουμε και τον Δημ. Σκουζέ, ο οποίος διετέλεσε Δήμαρχος Αθηναίων.

Δεν θα αναφέρουμε (γιατί ήταν πολλοί) εκείνους που πολέμησαν για την απελευθέρωση της Χίου και εκλέχτηκαν στη συνέχεια βουλευτές Χίου, με πρώτο τον μετέπειτα υπουργό Ηλία Ασπιώτη, ο οποίος τραυματίστηκε στη μάχη της Γρηας.                                                                                                                                      

Άλλες απόψεις: Του Σωτήρη Παραδείση