
Αγαπητή Αλήθεια,
Προ καιρού είχα μιλήσει με την Χριστίνα Βίδου στο Σκαι ραδιο για τα φαινόμενα της Βία στα παιδιά. Πρόσφατα είδα στον Skai tv στατιστικά στοιχεία για ένα επίσης ανησυχητικό φαινόμενο στους νέους και τις επιπτώσεις της κατάχρησης των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ).
Ως Συντονιστής του Προγράμματος ACT/Μικροί Μεγάλοι Μαζί Εναντίον της Βίας των Αμερικανών και Ελλήνων Ψυχολόγων, έχουμε ήδη αναλάβει εθελοντική δράση για πλατιά ενημέρωση νέων, γονέων, εκπαιδευτικών και ΜΜΕ για το εν λόγω φαινόμενο. Έχω ήδη κάνει πολλές ομιλίες-συζητήσεις στα πλαίσια των Σχολών Γονέων της Ι. Μ. Χίου καθώς και άλλων Σχολείων. Αυτόν τον μήνα Δευτέρα 26/2/18 προσκεκλημένος από το Γυμνάσιο Βροντάδου, από 8:30 μέχρι 12:20, θα συζητήσουμε το θέμα με τους άμεσα ενδιαφερόμενους νέους-μαθητές, και στις 5:30 με τους γονείς και εκπαιδευτικούς.
Τον επόμενο μήνα θα ακολουθήσει άλλη μία ακόμα παρουσίαση σε άλλο Γυμνάσιο στον Βροντάδο.
Η συζήτηση δεν αρκείται μόνο στις διαπιστώσεις, αλλά προτείνει και τρόπους αντιμετώπισης. Π.χ. Περιληπτικές Συμβουλές για Γονείς από τις έρευνες που αναφέρθηκαν στην Παρουσίαση, όπως:
• Προσπαθήστε να έχετε μια ειλικρινή συζήτηση με τα παιδιά σας γιατί τους περιορίζετε τη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών.
• Γευματίζετε με τα παιδιά σας χωρίς ηλεκτρονικά στο τραπέζι, όπως έκανε ο Steve Jobs με τα παιδιά του.
• Μην πέφτετε θύμα του ‘Συνδρόμου του Διασπασμένου Γονέα΄, όπως ξέρουμε από τη Θεωρία της Κοινωνικής Μάθησης. ‘’το μαιμουδάκι κάνει ότι βλέπει” “Monkey see, monkey do”!
• Βοηθήστε τα παιδιά να ασχοληθούν με σημαντικές γι’ αυτά πραγματικές κοινωνικές σχέσεις και όχι μόνο εικονικές.
• Προωθήστε και διατηρήσετε στενές οικογενειακές σχέσεις και επικοινωνία με πραγματικά πρόσωπα.
• Το παιδί που ασχολείται με δημιουργικές δραστηριότητες και είναι συνδεδεμένο με την οικογένειά του έχει λιγότερες πιθανότητες να αποδράσει-καταφύγει στον εθιστικό ψηφιακό κόσμο της φαντασίας.
• Προγραμματίστε εξόδους στη φύση με τα παιδιά
• Σταματήστε τη χρήση των ΜΜΕ μια δυο ώρες πριν τον ύπνο για να αποτοξινωθεί ο εγκέφαλος από το κυανό φως των συσκευών.
• Σβήστε όλα τα ηλεκτρονικά Μέσα και τα δικά σας τις ώρες του ύπνου και φορτίστε τα σε χώρο εκτός του υπνοδωματίου.
• Αφαιρέστε όλα τα ηλ/κα Μέσα από το δωμάτιο των παιδιών και εφήβων, όπως τηλ/ση, βιντεοπαιχνίδια, Η/Υ, tablets, κινητά τηλέφωνα.
• Παιδιά κάτω των των 2 ετών δεν πρέπει να εκτίθενται σε ηλεκτρονικές συσκευές με οθόνη όπως, τηλεόραση, κινητά, tablets, βιντεοπαιχνίδια.
• Γίνετε εσείς οι ίδιοι το καλό Παράδειγμα για όλα όσα θέλετε να διδάξετε και να διαπαιδαγωγήσετε τα παιδιά σας, εφαρμόζοντας όλα τα παραπάνω.
• Κάνετε στο σπίτι σας ένα ‘Κρυφό Σχολειό΄!
Στην Ελλάδα υπάρχει ένα έγκυρο-αξιόλογο, από τα τρία διεθνώς αναγνωρισμένα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, Προγραμμα όπως, αυτό της Πρόληψης της Βίας για την Προστασία των Παιδιών: ‘’ACT/Μικροί Μεγάλοι Μαζί Εναντίον της Βίας’’ των Αμερικανών και Ελλήνων Ψυχολόγων, που εφαρμόζεται εκτός από τις ΗΠΑ και σε 14 ακόμα Χώρες του Κόσμου,
Διεξάγεται σε 9 δίωρες εβδομαδιαίες συνεδρίες που περιλαμβάνουν και τη σωστή χρήση των ΜΜΕ, σε ομάδες των 10-20 γονέων ή εκπαιδευτικών, Συντονιστής του οποίου είναι ο Ψυχολόγος και συγγραφέας του παρόντος, Παντελής Πρώιος, τηλ: 6976643588, email: pproios@hotmail.com
Επισυνάπτω μερικά μόνο σχόλια εγκύρων ερευνητών για τα ΜΚΔ:
1. Dr. Richard Freed, Contributor Psychologist, author, and speaker on parenting in the age of digital technology : “Μου είναι πλέον ξεκάθαρο, ως Ψυχολόγος παιδιών και εφήβων, ότι η κατάδυση των παιδιών μας στον κόσμο των κινητών (smartphones), των Μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των ηλ. Παιχνιδιών, συμβάλλει στον υπερβολικό ρυθμό κατάθλιψης, αυτοκαταστροφής, και αυτοχειρίας.
Έχω αφιερώσει τον περισσότερο χρόνο της ζωής μου σε αυτήν την κρίση της ψυχικής υγείας, προκαλώντας την προσοχή στο πρόβλημα και προσφέροντας λύσεις. Το βιβλίο μου (Wired Child, Huffington Post articles) που έχω συγγράψει, καθώς και στις ομιλίες μου σε όλην την χώρα, τονίζω την ανάγκη να ωθήσουμε τα παιδιά μας σε μια ζωή που να επικεντρώνεται στην:
Οικογένεια και το Σχολείο και όχι στις Οθόνες” .
2. Jean M. Twenge, Ph.D., Καθηγήτρια Ψυχολογίας στο San Diego State University και συγγραφέας 140 επιστημονικών δημοσιεύσεων και των βιβλίων iGen: “Γιατί τα Σημερινά Υπερκαλωδιωμένα Παιδιά Μεγαλώνουν Λιγότερο Επαναστατικά, Πιο Ανεκτικά, Λιγότερο Ευτυχισμένα και Τελείως Ανέτοιμα για Ενηλικίωση (2017)”.
Συμπτώματα από τη Χρήση Ηλ/κών Συσκευών:
“Εχουμε παρατηρήσει επιθετικά ξεσπάσματα θυμού όταν αφαιρούμε τα κινητά κ.λπ. από τα παιδιά και παρουσιάζουν μια αφαίρεση και διάσπαση προσοχής όταν δεν ερεθίζονται αενάως από τις υπερ-διεγερτικές συσκευές.
Ακόμα χειρότερο βλέπουμε παιδιά που καταντούν να έχουν απάθεια, να μην είναι ενδιαφέροντα και να μην ενδιαφέρονται όταν δεν είναι στην ‘’πρίζα’’ να λειτουργούν τις συσκευές αυτές.
Αλλά ακόμα χειρότερο από ό,τι νομίζαμε:
Γνωρίζουμε τώρα ότι αυτές οι συσκευές όπως τα iPads, smartphones and Xboxes είναι ένα είδος ΄ψηφιακού ναρκωτικού΄.
Πρόσφατες έρευνες με απεικονίσεις εγκεφάλου δείχνουν ότι: επηρεάζουν τον μετωπιαίο φλοιό – ο οποίος ελέγχει την εκτελεστική λειτουργία και τον έλεγχο των παρορμήσεων του παιδιού, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που δρα η κοκαΐνη. Αυτή η τεχνολογία είναι τόσο υπερ-διεγερτική ώστε να αυξάνει τα επίπεδα ντοπαμίνης, που είναι ο νευροδιαβιβαστής που εμπλέκεται στην δυναμική του κάθε εθισμού- όπως και του σεξ”
3. Dr. Nicholas Kardaras is executive director of The Dunes East Hampton, one of the country’s top rehabs and a former clinical professor at Stony Brook Medicine. His book “Glow Kids: How Screen Addiction Is Hijacking Our Kids, and How to Break the Trance :
”Είναι πλέον γνωστό ότι, ο εγκέφαλος του παιδιού σας στο βιντεοπαιχνίδι Minecraft, ομοιάζει με αυτού που είναι στα ναρκωτικά. Δεν πρέπει να απορούμε όταν έχουμε δυσκολία να ξεκολλήσουμε τα παιδιά από τις οθόνες και όταν τα βλέπουμε ν’ αντιδρούν ενοχλημένα όταν τα διακόπτουμε. Επί πλέον εκατοντάδες κλινικές μελέτες δείχνουν ότι οι οθόνες αυξάνουν την κατάθλιψη, το άγχος και την επιθετικότητα και μπορούν ακόμα να οδηγήσουν σε καταστάσεις που παρομοιάζουν με ψυχωτική μορφή, όπου ο παίχτης χάνει την επαφή του με την πραγματικότητα.
Στην κλινική μου δεκαπεντάχρονη εργασία με πάνω από 1.000 εφήβους έχω βρει το παλιό ρητό ‘’μια ουγκιά πρόληψης αξίζει μια λίβρα θεραπείας’’ να είναι αλήθινό για τον τεχνολογικό εθισμό.
Εάν το παιδί ξεπεράσει το κατώφλι στον πραγματικό εθισμό, η θεραπεία μπορεί να είναι πολύ δύσκολη. Έχω πραγματικά βρει ευκολότερο να θεραπεύω εθισμένους στην ηρωίνη και στην κρυσταλλική μεθαδώνη, παρά παιδιά χαμένα στον κυκεώνα (lost-in-the-matrix) των βιντεο-παιχνιδιών, ή εξαρτημένα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως Facebook-dependent social media addicts”.
Αυτά είναι μόνο μια μικρή επιλογή από τις έρευνες που παρουσιάζω και συζητώ με τους ενδιαφερόμενους.
Στη διάθεσή σας για πιο εκτεταμένη συζήτηση-ανάλυση του φαινομένου που έρχεται, αν δεν έχει ήδη φτάσει, σαν τσουνάμι και στην Ελλάδα μας.
Με εκτίμηση
Παντελής Πρώιος, Ψυχολόγος, 6976643588, <pproio@hotmail.com>