Τι δεν θυμάσαι βλέποντας παλιές φωτογραφίες... Κάθε μία και μια ιστορία, κάθε μία και μια ανάμνηση, κάθε μία και ένα νοσταλγικό ταξίδι στο παρελθόν. Ένα παρελθόν που έφυγε και δεν ξαναγυρίζει και μένει μόνο σε ένα κουτάκι στην άκρη του μυαλού σου. Σε ένα κουτάκι καλά κλεισμένο και που ανοίγει μόνο όταν σου δοθεί μια ευκαιρία και έρθει ξανά στην επιφάνεια μια άλλη εποχή. Μια εποχή με άλλες στιγμές που μπορεί να είναι ξεχασμένες, αλλά οι φωτογραφίες σου τις θυμίζουν ξανά…
Εντελώς τυχαία έπεσα προχτές σε μια παλιά φωτό της χωριοκκλησιάς μας, του Άη Στράτη, που γειτόνευε με το δημοτικό σχολείο μας. Και εκείνο τον καιρό εκκλησία και σχολείο ήταν συνδεδεμένα μεταξύ τους. Μια παλιά φωτό πριν κατεδαφιστούν κάποια οικήματα και ο χώρος του σχολείου αλλάξει ριζικά.
Αριστερά ένα κομμάτι του σχολείου, δεξιά το προσκυνητάρι του Αγίου Παντελεήμονα και ακριβώς από πίσω στο οίκημα η κουζίνα του σχολείου που χρησιμοποιούταν και ως αποθήκη. Όταν παίζαμε ποδόσφαιρο το προσκυνητάρι ήταν το αριστερό μας… δοκάρι του τέρματος και, όπως βλέπετε, δεξιά υπήρχε μια μεγάλη πέτρα που έπαιζε το ρόλο του άλλου δοκαριού. Το τι μπάλα παίζαμε εκεί ήταν το κάτι άλλο με τα γόνατά μας ματωμένα, αλλά ευτυχώς τα παράθυρα του δημοτικού ήταν κάπως μακριά και δεν ήταν ποτέ σπασμένα.
Άλλο όμως ξεκίνησα να γράψω και παρασύρθηκα. Και είχε σχέση με το πίσω από το προσκυνητάρι οίκημα, στο οποίο κάθε πρωί υπήρχε πάνω στα αναμμένα ξύλα ένα τεράστιο καζάνι μέσα στο οποίο ριχνόταν το γάλα σκόνη για να βράσει. Εκεί πρωταγωνίστρια ήταν η κυρά Πηνέλα που έκανε χρέη μαγείρισσας και ανακάτευε το γάλα με μια τεράστια κουτάλα. Μόνο που καμιά φορά της κολλούσε και καιγόταν και δεν πινόταν με τίποτα. Κι εμείς τα παιδάκια μπαίναμε στη σειρά με τα τσίγκινα κυπελάκια μας να μας τα γεμίσει με γάλα. Όμως εκτός από το γάλα μας έδιναν πότε ένα κομμάτι κίτρινο μαλακό τυρί και πότε βούτυρο που αλειφόταν στη φέτα το ψωμί που φέρναμε από το σπίτι.
Ήταν τα μέσα της δεκαετίας του ‘50 όταν η φτώχεια ήταν δεδομένη και αυτό το πρωινό συσσίτιο στην ημερήσια διάταξη καθώς στο σπίτι, έστω και ένα φλιτζάνι γάλα ήταν στα ουσιώδη εν ανεπαρκεία… Όμως και στην αρχή της δεκαετίας του ‘60 δινόταν ένα πιο συστηματικό συσσίτιο στην αυλή της εκκλησίας όπως έχει απαθανατιστεί στην κάτω φωτογραφία.
Του Δημήτρη Φρεζούλη
