Τι λες όταν επισκέπτεσαι έναν καρδιακό φίλο που είναι ξαπλωμένος στο νοσοκομειακό κρεβάτι και σου λέει «γράψε τον επικήδειό μου»…; Τι να πεις, ε; Μένεις άφωνος για δευτερόλεπτα για να ψελλίσεις στη συνέχεια «τι λες ρε φίλε;», άσχετα ότι πιστεύεις αυτό που λέει. Γιατί βλέπεις την κατάσταση που είναι και που παραπέμπει δυστυχώς στον άλλο κόσμο. Όπως τι λες όταν ο ίδιος φίλος, με τον οποίο μιλούσες τακτικά στο τηλέφωνο, αρχές Νοέμβρη, ακούς από την άλλη άκρη του σύρματος τη φωνή του να σου αναγγέλλει «φίλε, έχω καρκίνο». Με τόση ψυχραιμία και ηρεμία που σε αφήνει άναυδο. Τι να πεις και ποια λόγια να βρεις να του απαντήσεις; Τα βρίσκεις βέβαια, αλλά μόνο αισιόδοξος δεν είσαι. Και ναι μεν εσύ θολώνεις, αλλά σου κάνει εντύπωση η αισιοδοξία του άλλου.
Ο Νίκος Ζαχαριάδης, στα 74 χρόνια του, έγραψε τη δική του ιστορία. Μια ιστορία αξιοζήλευτη. Κυρίως στην φωτογραφική τέχνη την οποία υπηρέτησε με συνέπεια και απαθανάτισε χιλιάδες θέματα του τόπου και των ανθρώπων του. Και εκτός αυτών και συγκεντρώνοντας ένα πλούσιο υλικό από το παρελθόν. Ήταν ένας σύγχρονος Νίκος Χαβιάρας, καθώς το πάθος του για τη φωτογραφία ήταν μεγάλο. Όμως ο Νίκος έγραψε ιστορία και ως ραδιοφωνικός παραγωγός στην «Αλήθεια» στα πρώτα βήματά της. Γιατί η μουσική ήταν το άλλο μεγάλο πάθος του.
Φίλος καλός και αγαπητός δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί του αναφορικά με τα συμφέροντα του τόπου. Και κατάφερνε να είναι ενημερωμένος για όλα και να λέει τα σύκα - σύκα και τη σκάφη - σκάφη. Είχε θάρρος και γενναιότητα. Ασυμβίβαστος, ανυποχώρητος, ανυστερόβουλος, έντιμος, ευσυνείδητος, ευαίσθητος, αγωνιστής, ντόμπρος. Είχε τη δική του προσωπική γνώμη την οποία υπερασπιζόταν. Ήταν πιστός στην ιδεολογία του μαρξισμού - λενινισμού και στη ζωή του ήταν ένας πραγματικός κομμουνιστής.
Θυμάμαι πόσο χαρούμενος ήταν μετά την πρώτη επέμβαση στους πνεύμονες και δικαιολογημένα. Τα κατάφερα, μου έλεγε, και δεν θα χρειαστούν ούτε χημειοθεραπείες. Και όπως έβλεπα τα πήγαινε μια χαρά. Όμως ο καρκίνος παραφύλαγε και του έστειλε τα πρώτα μηνύματα το τελευταίο δίμηνο με πόνους στα λίγκια και στην πλάτη. «Πονάω μωρέ Μήτσο», μου έλεγε, «αλλά είναι ψύξη και θα περάσει». Μόνο που δεν ήταν ψύξη, όπως ήθελε να πιστεύει.
Με τον Σταμάτη τον επισκεφτήκαμε στο σπίτι και καταλάβαμε. Και πήγαμε και τρεις φορές στο Νοσοκομείο για να δούμε ότι «μετρούσε μέρες», όπως μας είχε εμπιστευθεί ο Μάνος πριν λίγες μέρες. Ένας Μάνος που σε επικοινωνία που είχα μαζί του δεν έκρυψε τα δάκρυά του. Στο κρεβάτι, με τη μάσκα του οξυγόνου, ήρεμος, ψύχραιμος. Προσπαθούσε να μας μιλήσει αλλά το έκανε με δυσκολία. «Φεύγω», μου είπε κάποια στιγμή, γιατί αντιλαμβανόταν την κατάσταση που ήταν. Πήγα να ανοίξω το στόμα μου για ένα λόγο παρηγοριάς, αλλά με σταμάτησε. «Μην μου πεις τίποτα». Και τι μπορούσα να του πω…;
Μιλούσαμε τηλεφωνικά δυο τρεις φορές την εβδομάδα επί παντός επιστητού. Συμφωνούσαμε, διαφωνούσαμε, αλλά στο τέλος τα βρίσκαμε. Και δεν θα λείψει μόνο σε εμένα. Θα λείψει από τους παλιούς συμμαθητές, από τους συντρόφους του στο ΚΚΕ, από την παρέα της Αλκυόνης, από τους φίλους και γνωστούς, από την κοινωνία του νησιού. Όμως αυτή είναι η ζωή. Αντίο Νίκο. Η κηδεία του αύριο Παρασκευή στις 3.30 μ.μ. στην Παναγία Λέτσαινα.
Του Δημήτρη Φρεζούλη
Υ.Γ. 1: Το στιγμιότυπο συμμαθητών από εορτασμό μιας Πρωτομαγιάς κάποτε. Κυρλαγκίτσης, Δηράκης, Φρεζούλης, Ζαχαριάδης…
Υ.Γ. 2: Το δεύτερο μέρος της εισήγησης του Αριστείδη Ζαννίκου στην παρουσίαση του βιβλίου «Καθημερινά» του Δημήτρη Φρεζούλη στον «Φάρο», το Σάββατο.
