Τι βρίσκεις ξεφυλλίζοντας παλιές εφημερίδες που κυκλοφορούσαν εξήντα χρόνια πριν, είναι το κάτι άλλο. Η αλήθεια είναι ότι από ειδήσεις ήταν πολύ φτωχές και ουσιαστικά ασχολούνταν πιο πολύ με πανελλήνια θέματα και λιγότερο με τα τοπικά. Υπάρχουν όμως και κάτι ξεφωνημένα, από μακριά, άρθρα που στην κυριολεξία «βγάζουν μάτι» και φανερώνουν τη νοοτροπία και τις σκοπιμότητες εκείνων των δύσκολων και πέτρινων χρόνων. Όπως αυτό που μεταφέρω παρακάτω και αφορά τις εθνικές εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου 1956 και είχε δημοσιευθεί πρωτοσέλιδα στην «Πρόοδο». Αξίζει τον κόπο να το απολαύσετε:
«Όλοι μας έχομεν συγγενείς, γνωστούς φίλους κτλ. στο εξωτερικό. Για να καταλάβουμε όλοι μας τι σημασία έχουν οι εκλογές αυτές για την Ελλάδα ένα πράγμα, παρακαλούμε, τώρα που υπάρχει ακόμα χρόνος μέχρι τις εκλογές. Να γράψουμε ένα γράμμα στους συγγενείς και φίλους μας του Εξωτερικού και να τους ερωτήσουμε, ποιον πρέπει να ψηφίσουμε.
Είμεθα βέβαιοι, γιατί ξέρουμε πώς βλέπουν τις ελληνικές εκλογές έξω, ότι δεν θα υπάρξει ούτε ένα γράμμα αντίθετο και ότι όλοι μαζί με ενθουσιασμό θα συστήσουν να ψηφισθούν οι υποψήφιοι της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ενώσεως με αρχηγό τον Καραμανλή. Είναι αφάνταστος η φρίκη όλων των Ελλήνων του Εξωτερικού όταν σκέπτονται ότι κινδυνεύει η Ελλάδα να παρουσιασθεί ως χώρα της αναρχίας. Όλοι σας έχετε καιρό μέχρι τις εκλογές να γράψετε για να έχετε πριν ψηφίσετε την απάντησιν».
Δεν ξέρω πόσοι έγραψαν σε συγγενείς τους στο εξωτερικό, όμως η ΕΡΕ (μετονομασία του Λαϊκού Κομματος) στις εκλογές εκείνες θριάμβευσε… Αξιοσημείωτο ήταν ότι για πρώτη φορά τα αστικά κόμματα δέχονται να συμμαχήσουν με την ΕΔΑ, η οποία κατηγορούταν από την ίδρυσή της το 1951 πως κυριαρχείται από κομμουνιστές. Στόχος της «Δημοκρατικής Ένωσης» (7 κόμματα), με την τόσο ετερογενή σύσταση, ήταν να καταλάβει την εξουσία.
Όμως το εκλογικό σύστημα, που έγινε από τη κυβέρνηση Καραμανλή, σκοπό είχε τον περιορισμό της δύναμης της Δημοκρατικής Ένωσης. Στις εκλογικές περιφέρειες όπου η ΕΡΕ ήταν αδύναμη (κυρίως στα αστικά κέντρα) ίσχυε η απλή αναλογική. Στην επαρχία όπου η ΕΡΕ είχε σημαντική δύναμη ίσχυε το πλειοψηφικό. Αποτέλεσμα ήταν η ΕΡΕ με λιγότερες ψήφους πανελλαδικά να λάβει περισσότερες έδρες στη Βουλή και να σχηματίσει μάλιστα αυτοδύναμη κυβέρνηση…
Του Δημήτρη Φρεζούλη
