Απάντηση στο ζήτημα της αποκατάστασης του παρεκκλησίου του Αγίου Ιωσήφ στο Κολλέγιο Χίου έδωσε το Υπουργείου Πολιτισμού, μετά από σχετική ερώτηση που κατέθεσε ο βουλευτής Χίου του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Μιχαηλίδης.
Στην απάντησή του, το Υπουργείο καταρχάς παραθέτει το ιστορικό του έργου αποκατάστασης του Κολλεγίου. Ως προς την επισκευή και αποκατάσταση του ναού του Αγίου Ιωσήφ, γίνεται γνωστό πως η μελέτη έχει εκπονηθεί από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου, έχει εξεταστεί από την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου και αναμένεται σύντομα (πιθανόν εντός ενός μήνα) η κατά νόμο προβλεπόμενη διαδικασία της εξέτασης του φακέλου από το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Βορείου Αιγαίου. Ως προς το έργο των ανασκαφών στον αύλειο χώρο του ναού, αναμένεται η απάντηση της αρμόδιας Διεύθυνσης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου όσον αφορά το τεχνικό δελτίο του έργου που έχει σταλεί από τον Φεβρουάριο από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου.
Στο κείμενο της ερώτησης του Βουλευτή σημειωνόταν πως, παρά την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης του κυρίως κτιρίου του Κολλεγίου με ευθύνη της Περιφέρειας, ο ναός του Αγίου Ιωσήφ παραμένει ερειπωμένος δίνοντας μια απαράδεκτη εικόνα - και τούτο ενώ έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες και έχουν εξασφαλιστεί τα κονδύλια για την υλοποίηση των εργασιών. Επισημάνθηκε, εν συνεχεία, η ανάγκη έναρξης και ταχείας ολοκλήρωσης των εργασιών επισκευής και ανασκαφής, στη βάση τόσο της ωριμότητας του έργου όσο και της συμβατικής (αλλά και ηθικής) υποχρέωσης της Πολιτείας να αποδώσει τον ιστορικό ναό ως χώρο λατρείας στην Καθολική κοινότητα της Χίου. Εν κατακλείδι, ο βουλευτής ζητούσε ενημέρωση για τις αιτίες των παρατηρούμενων καθυστερήσεων και για το χρονοδιάγραμμα έναρξης των εργασιών.
Μετά την απάντηση του υπουργείου, όπως σημειώνεται και σε δελτίο Τύπου του γραφείου του Βουλευτή, ο Ανδρέας Μιχαηλίδης θα συνεχίσει να παρακολουθεί την εξέλιξη του θέματος, αναμένοντας ότι η ολοκλήρωση των προαναφερόμενων εκκρεμοτήτων θα επιτρέψουν την ταχεία εκκίνηση των εργασιών στον Άγιο Ιωσήφ.
Αναλυτικά η απάντηση:
Θέμα: Απάντηση στη με αριθμό πρωτοκόλλου 307/23.7.2018 Ερώτηση με θέμα:
«Καθυστερήσεις έναρξης εργασιών στον Καθολικό ναό του Αγίου Ιωσήφ στη Χίο»
Σε απάντηση της με αριθμ. Πρωτοκόλλου 307/23.7.2018 Ερώτησης του Βουλευτή
κ. Ανδρέα Μιχαηλίδη και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες
Υπηρεσίες, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Το συγκρότημα του Γαλλικού Κολεγίου βρίσκεται στη συμβολή των οδών Κων/νου
Μονομάχου και Μητροδώρου στον «Φραγκομαχαλά» και μέσα στον κηρυγμένο
αρχαιολογικό χώρο της πόλης της Χίου (αριθμ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/1518/83/27.1.1992
ΥΑ, ΦΕΚ 91/Β/14.2.1992 και ΥΠΠΟΑ / ΓΔΑΠΚ / ΔΙΠΚΑ / ΤΠΚΑΧΜΑΕ / Φ57 / 204126 /
122458/8331/2347/11.7.2016 ΥΑ, ΦΕΚ 176/ Α.Α.Π/29.8.2016, περί αναοριοθέτησης του
αρχαιολογικού χώρου της πόλης της Χίου). Στην ανατολική περίμετρο του οικοπέδου
αναπτύσσονται τα κτίρια του Κολεγίου, με τον ναό του Αγίου Ιωσήφ να καταλαμβάνει τη
βορειοανατολική γωνία.
Το έτος 2006, είχε συνταχθεί μελέτη για την αποκατάσταση του συγκροτήματος
προκειμένου να στεγαστούν εκεί οι Υπηρεσίες της τότε Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Χίου,
στην κυριότητα της οποίας είχε περιέλθει το ακίνητο (σήμερα ανήκει στην Περιφέρεια
Βορείου Αιγαίου). Στην εν λόγω μελέτη είχε προταθεί η κατεδάφιση του ναού Αγίου Ιωσήφ
καθώς και των προσκτισμάτων αυτού, στα ανατολικά του.
Τον Νοέμβριο του 2006, τα προσκτίσματα, τμήμα της περίφραξης, ο ανατολικός
τοίχος του ναού και μεγάλο μέρος της ξύλινης στέγης του κατεδαφίστηκαν. Με έγγραφό
της (3553/30.11.2006), η 3η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Χίου είχε διακόψει τις
εργασίες κατεδάφισης, καθώς το συγκρότημα του Κολεγίου βρισκόταν σε διαδικασία
χαρακτηρισμού που ολοκληρώθηκε το 2008 με την υπ’ αρ. πρωτ.
ΥΠΠΟ/ΔΙ.ΝΕ.Σ.Α.Κ/11088/20455/30.1.2008 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 69/Α.A.Π/
19.2.2008), με την οποία το Συγκρότημα του Κολεγίου Χίου (συμπεριλαμβανομένων του
ναού του Αγίου Ιωσήφ και των λοιπών βοηθητικών κτισμάτων), χαρακτηρίστηκε ως
μνημείο.
Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χίου, πριν τον χαρακτηρισμό είχε υποβάλει στην 3η
Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, με το υπ’ αρ. πρωτ. 3150/1.12.2006 έγγραφό της,
μελέτη με την οποία προτείνονταν η κατεδάφιση του ναού του Αγίου Ιωσήφ και των
παλαιών προσκτισμάτων του και η κατασκευή του σε άλλη θέση, εντός της ιδιοκτησίας του
Γαλλικού Κολεγίου. Η μελέτη διαβιβάστηκε από την 3η ΕΒΑ στη Διεύθυνση Νεώτερης και
Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης Μουσείων
και Τεχνικών Έργων, τον Ιανουάριο του 2007, με εισήγηση να μην κατεδαφιστεί ο ναός
του Αγίου Ιωσήφ, αλλά να επισκευαστεί και να αναδειχθεί.
Η μελέτη αποκατάστασης εγκρίθηκε με την υπ’ αρ. 2786/15.12.2009 Απόφαση της
Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου, αφού, μετά από
γνωμοδότηση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Βορείου Αιγαίου, τροποποιήθηκε και
επισημάνθηκε ότι ο Ιερός ναός του Αγίου Ιωσήφ και τα βοηθητικά κτίσματα που είχαν
κατεδαφιστεί, δεν αποτελούσαν μεν συμβατικό αντικείμενο του συνολικότερου έργου
αποκατάστασης του συγκροτήματος, αλλά η αποκατάσταση και η επισκευή της εκκλησίας,
η ανακατασκευή των προσκτισμάτων καθώς και η ανακατασκευή του τμήματος από τον
μανδρότοιχο επί της οδού Κωνσταντίνου Μονομάχου θα αποτελούσαν αντικείμενο νέου
έργου.
Δώδεκα χρόνια μετά και ενόσω στο συγκρότημα του Γαλλικού Κολεγίου έχουν
σχεδόν ολοκληρωθεί οι εργασίες αποκατάστασης και η μεταστέγαση των Υπηρεσιών της
Περιφερειακής Ενότητας Χίου, ο ναός παραμένει σε ερειπιώδη κατάσταση. Το περασμένο
έτος (2017), η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου χρηματοδότησε την ΕΦΑ Χίου να εκπονήσει
μελέτη, ώστε να γίνει δυνατή η αποκατάσταση του ερειπωμένου ναού, που συνιστά
αναπόσπαστο τμήμα του Γαλλικού Κολλεγίου και τον άμεσο περιβάλλοντα χώρο των
γραφείων των Υπηρεσιών της Περιφερειακής Ενότητας Χίου.
Η εν λόγω μελέτη εκπονήθηκε με φροντίδα της Εφορείας και με στόχο την
αποκατάσταση του ναού του Αγίου Ιωσήφ, διότι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της
ιστορίας του Κολλεγίου, τη μοναδική ίσως μαρτυρία σύνδεσης αυτού με το Καθολικό
Τάγμα του Αγίου Ιωσήφ και μνημείο που θα υπενθυμίζει στους νεώτερους την παρουσία
αλλά και τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισαν τα καθολικά θρησκευτικά τάγματα στην
παλαιότερη και νεώτερη ιστορία της Χίου.
Η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων με το
υπ’ αρ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΑΒΜΜ/ΤΜΒΜΜ/154352/16338/965/366/24.7.2018 έγγραφό
της, μετά την εξέταση της μελέτης, διαβίβασε τις απόψεις της στην ΕΦΑ Χίου,
προκειμένου αυτή να εισηγηθεί στο αρμόδιο Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων για την κατά
Νόμο γνωμοδότηση. Η ΕΦΑ Χίου προγραμματίζει να αποστείλει το φάκελο της υπόθεσης
προς εξέταση στην επόμενη συνεδρία του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Βορείου
Αιγαίου, που πιθανόν θα πραγματοποιηθεί στα τέλη Αυγούστου ή στις αρχές
Σεπτεμβρίου.
Όσον αφορά στην ανασκαφική έρευνα, η οποία ξεκίνησε από την αρμόδια τότε Κ΄
Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων το έτος 2010, με πιστώσεις που
διέθεσε στο πλαίσιο του έργου αποκατάστασης του κτιριακού συγκροτήματος η
Περιφερειακή Ενότητα Χίου:
•Στο εσωτερικό του κτιρίου, όπου αποκαλύφθηκαν κτιριακά λείψανα, ψηφιδωτά
δάπεδα και βρέθηκαν κινητά ευρήματα που χρονολογούν τη χρήση του χώρου από τους
αρχαϊκούς έως τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους, η ανασκαφή έχει ολοκληρωθεί.
•Στον αύλειο χώρο, όπου ήρθε στο φως τμήμα ρωμαϊκού νεκροταφείου, αλλά και
λείψανα παλαιότερων χρόνων, η έρευνα έχει ολοκληρωθεί σε τμήμα έκτασης 271,27τ.μ.
και εκκρεμεί η διερεύνηση έκτασης περίπου 220τ.μ. στον δυτικό και νοτιοδυτικό χώρο, με
τον προϋπολογισμό της ανασκαφικής έρευνας να ανέρχεται στα 130.000,00 Ευρώ.
Η ΕΦΑ Χίου έχει ήδη αποστείλει με το υπ’ αρ. πρωτ. ΥΠΠΟΑ/ ΓΔΑΠΚ / ΕΦΑΧΙ /
57849/39308/505/9.2.2018 έγγραφό της, προς τη Διεύθυνση Αναπτυξιακού
Προγραμματισμού της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, συμπληρωμένο το Τεχνικό Δελτίο
του Έργου ΠΔΕ με τον προτεινόμενο προϋπολογισμό για την ολοκλήρωση της
ανασκαφικής έρευνας στους ακάλυπτους χώρους του Γαλλικού Κολεγίου και αναμένει
απάντηση.
Η Υπουργός
Πολιτισμού και Αθλητισμού
ΛΥΔΙΑ ΚΟΝΙΟΡΔΟΥ
Εσωτερική Διανομή:
1. ΔΑΒΜΜ
2. ΕΦΑ Χίου
Ακριβ ές Αν τίγραφ ο
Κ εν τρικό Πρω τόκο λλο
Φλω ρόπο υλο ς Αθα ν άσιο ς
