Το σημερινό σημείωμα πρέπει να ιδωθεί ως συνέχεια του προηγουμένου και αφορά την ζημιά που έχουν υποστεί τα έργα της Πινακοθήκης.
Πριν από αυτό όμως δύο παρατηρήσεις.
Πρώτα απ’ όλα το… κόλπο που βρέθηκε να «βαφτίσουμε» περίπου λιμάνι το Αεροδρόμιο για να φτιάξουμε χώρο στάθμευσης.
Ας μην το αναλύσουμε, αλλά αν αυτή η χώρα δεν είναι παλαβή η επιστήμη οφείλει να αλλάξει προσανατολισμό.
Στα όσα σχεδιάζονται πάντως μια παρατήρηση. Μην αγγίξετε καθόλου θάλασσα διότι στο Κοντάρι είναι υποθαλάσσια το αρχαίο Λευκώνιο, ήτοι τις βλακείες που σχεδιάζετε θα τις σταματήσει η υπηρεσία Εναλίων αρχαιοτήτων.
Μας αρέσει πάντως που οι αυτοδιοικητικοί μας πάνε Κρήτη μέσω… Θεσσαλονίκης.
Κάνατε που κάνατε τη βλακεία να ακυρώσετε τον σχεδιασμό Μπουγδάνου, τώρα αντί να περιμένετε το ΥΕΝ να βγάλει το φίδι από την τρύπα και να βαφτίσει την… Φαρμακαποθήκη, Λιμάνι, διώξτε τις νταλίκες από την περιοχή και αυτόματα θα γίνει ο χώρος, στάθμευσης των Ι.Χ. των εξυπηρετούμενων του Αεροδρομίου.
Όσον αφορά το προαναφερθέν περί… παλαβομάρας διαβάστε τι απαντά το υπουργείο υγείας στον Μιχαηλίδη για τις πρόσθετες αμοιβές που ζητούν οι γιατροί για να «διαβάσουν» μια εξέταση, λες και την κάνει κάποιος για να μείνει… αδιάβαστη. Κάθε πρόσθετη αμοιβή λέει είναι παράνομη. Και μετά; Ποιος θα πιάσει την παρανομία, ο ασθενής; Αλλά με τι μούτρα να κυνηγήσουν τους γιατρούς, που τους ληστεύουν εν ψυχρώ; Άρα, τι μένει; Να την πληρώνει ο ασφαλισμένος και οι κυβερνώντες να κολυμπούν στην υποκρισία.
Ας έρθουμε όμως στο θέμα μας. Χθες θέσαμε ορισμένα ερωτήματα σχετικά με τα όσα είπε η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού για την καταστροφή έργων της Πινακοθήκης. Η ίδια την επομένη πήρε άλλη θέση που θυμίζει… Ισπανική υποχώρηση, αφού η καταστροφή έγινε… προσβολή.
Προτού όμως πάθει προσβολή η νοημοσύνη μας, ίσως διαφωτιστούμε καλύτερα από την παρακάτω επιστολή που μας έστειλε ο Ιστορικός Μιχ. Βαρλάς, Ειδικός συνεργάτης του Δημάρχου Χίου για θέματα πολιτισμού.
«Για τους εντελώς λάθος λόγους τις τελευταίες ώρες άρχισε να μας απασχολεί ξανά η δημοτική μας Πινακοθήκη.
Αντί να βλέπουμε ότι μετά από τουλάχιστον 10 χρόνια συντελείται ένα σημαντικό συστηματικό και επιστημονικό έργο, συζητάμε για δυο, ομολογουμένως, καυτά ερωτήματα.
Το πρώτο είναι, πόσο μεγάλη και πόσο πραγματική είναι η καταστροφή των έργων της πινακοθήκης.
Ο όρος «καταστροφή» δεν είναι ο πιο δόκιμος γιατί αφήνει τους πολίτες να φανταστούν σκισμένους καμβάδες η άλλα εκτρώματα. Η αλήθεια είναι ότι ζημιά στη δημοτική πινακοθήκη αφορά περισσότερο στην κλίμακα των φθορών παρά στην ακραία καταστροφή κάποιον μεμονωμένων έργων. Περισσότερο ίσως από το 90% των καλλιτεχνημάτων έχουν υποστεί σημαντική βιολογική προσβολή, δηλαδή ανάπτυξη μυκήτων, και παρουσιάζουν σημάδια από χρόνια έκθεση σε υγρασία και ρύπους. Για την κατάσταση αυτή βασική αιτία είναι οι κακές συνθήκες φύλαξης στα υπόγεια της πινακοθήκης, η ανάμειξη προσβεβλημένων με υγιή έργα και η απενεργοποίηση από τους υπεύθυνους υπαλλήλους των κλιματιστικών και αφυγραντικών μέσων με το τέλος του ωραρίου. Η αναπόφευκτη καταστροφή, συντελέστηκε σε βάθος χρόνου, ξεκινώντας από τον εμβαπτισμό των έργων του Γιαλούρη στην πλημμύρα του τέλους της πρώτης δεκαετίας του αιώνα και συνεχίζοντας όλα αυτά τα χρόνια στα υπόγεια των παλιών δημοτικών λουτρών αλλά και στους τοίχους του δημαρχείου, όπου πίνακες φυλάσσονταν και εκτίθονταν χωρίς τη λήψη κανενός από τα προβλεπόμενα προστατευτικά μέτρα.
Το δεύτερο ερώτημα είναι τι και ποιος φταίει. Να είμαστε ειλικρινείς. Ποτέ ως τώρα η Πινακοθήκη δεν απασχόλησε σταθερό επιστημονικό προσωπικό, είτε για την οργάνωσή της, είτε για τις εκθέσεις της, είτε για την συντήρηση των έργων. Επίσης ποτέ δεν είχαμε μία ανοιχτή, ειλικρινή, ρεαλιστική συζήτηση για την πολιτική του δήμου στα εικαστικά και γενικότερα στον πολιτισμό. Πολιτικά λοιπόν ευθύνεται η διαρκής υποβάθμιση του πολιτισμού και η χρησιμοποίησή του για λόγους εντυπωσιασμού και ικανοποίησης προσωπικών και πελατειακών σχέσεων.
Κοινωνικά, φταίει η αμάθεια, η περιφρόνηση των επιστημονικών ειδικοτήτων, κυρίως των ανθρωπιστικών και καλλιτεχνικών σπουδών και του κλάδου των συντηρητών και η συνακόλουθη απουσία σχετικών επιστημόνων από την τοπική αγορά.
Ατομικά η ευθύνη βαραίνει όσους, μέχρι και το 2024, άσκησαν εξουσία ή διοίκηση στον συγκεκριμένο τομέα και, είτε από παραλείψεις, είτε από συνειδητές ενέργειες παραμέλησαν την πινακοθήκη, χρησιμοποίησαν το χώρο της για αλλότριους σκοπούς και αγνόησαν τους κανόνες διατήρησης των έργων. Ευθύνη έχουν ακόμη και όσοι απλά απέφυγαν να χρησιμοποιήσουν συνεχώς τα μέσα για την διατήρηση του σωστού μικροκλίματος στο κτίριο της πινακοθήκης.
Η ακριβής έκταση, ο χαρακτήρας και η αναγκαία αντιμετώπιση της ζημιά για κάθε πίνακα θα καταγραφεί στην επίσημη αναφορά των συντηρητών του Υπουργείου.
Η δημοτική αρχή έχει εμπεδώσει το μάθημα ότι για να αντιμετωπίσει τα ζητήματα της Πινακοθήκης είναι απαραίτητη η συνεργασία με τους επιστήμονες και τους αρμόδιους φορείς και κυρίως η επένδυση προσοχής και πόρων στον πολιτισμό.
Για τις ευθύνες απαντήσεις μπορεί να ζητήσουν η Δικαιοσύνη και το Δημοτικό συμβούλιο και καλό θα είναι να το πράξουν».
ΥΓ. Συγχαρητήρια στον Νότη Μηταράκη για την τοποθέτηση του στην συζήτηση στην Βουλή για την προστασία του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη.
