
Ο εορτασμός των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821 είναι υποχρέωση που η Κυβέρνηση υπέχει από την Ιστορία του Έθνους, και χαίρομαι που την ανέλαβε αμέσως ο Πρωθυπουργός. Υψηλή λοιπόν η πρόσκλησή του προς τη Γιάννα Αγγελοπούλου και η αποστολή της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» ακόμα υψηλότερη. Δεν αμφιβάλλω ότι θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να αποδώσουν ισάξιο αποτέλεσμα σε επίπεδο στρατηγικής, ενεργειών κ.λπ., αναγνωρίζοντας, εύχομαι, τη σημασία που έχει η συνοχή της Κυβερνητικής αλλά και της αυτό-διοικητικής δράσης για την επιτυχία της διοργάνωσης.
Ας μου επιτραπούν κάποιες συστάσεις προς την Επιτροπή για αυτό το «ραντεβού με την Ιστορία»: Να εισδύσει στα κίνητρα της Επανάστασης, που κατά τον Κωνσταντίνο Τσάτσο «ήταν η θέληση του Έθνους να υπάρξει». Να παρακολουθήσει την κυοφορία και τη γέννηση της σύγχρονης Ελλάδας, μέσα από τα ολοκαυτώματα, τις σφαγές, τους ηρωισμούς. Να αναδείξει τη σημασία της ομόνοιας αλλά και τις συνέπειες της διχόνοιας για το Έθνος. Να ανιχνεύσει πρόσωπα και θεσμούς που διαδραμάτισαν ηγετικούς ρόλους, όπως η Ορθόδοξη Εκκλησία. Να εμβαθύνει, με ισορροπημένο τρόπο, στην ουσία όλων των εκφάνσεων της Επανάστασης: της πολεμικής, της πολιτικής, της ηθικής και της πνευματικής. Να εμπλέξει έγκαιρα και ενεργά στην όλη προετοιμασία την παγκόσμια κοινότητα, οργανισμούς και ηγεσίες. Πάνω απ’ όλα να σκέφτεται πέρα από τα κοινότοπα.
Ας μου επιτραπούν και δυο προτάσεις.
Η πρώτη είναι εμπνευσμένη από την απάντηση του Ιωάννη Καποδίστρια σε Άγγλο διπλωμάτη, όταν αυτός ζήτησε να πληροφορηθεί τις αξιώσεις του Κυβερνήτη για τα γεωγραφικά όρια του μελλοντικού Ελληνικού κράτους: «Τα όρια ταύτα από του 1821 καθορίζονται υπό του αίματος του εκχυθέντος εις τα σφαγεία των Κυδωνιών, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών και του Μεσολογγίου και εις τους πολλούς κατά γην και κατά θάλασσαν αγώνας, διά των οποίων εδοξάσθη το ανδρείον τούτο έθνος». Μπορεί η Κύπρος να έμεινε εκτός των ορίων αυτών, όμως ο Ελληνισμός της, ως αναπόσπαστο κομμάτι του Έθνους, έχει δικαίωμα και υποχρέωση να συν-διαμορφώσει το πρόγραμμα των εορτασμών, προτείνοντας και τον καταλληλότερο τρόπο για την ανάδειξη του Κυπριακού ζητήματος. Θεωρώ λοιπόν αυτονόητη την άμεση συνεννόηση με την Κυπριακή Κυβέρνηση για τον ορισμό ενός Κυπρίου ως μόνιμου μέλους της Επιτροπής «Ελλάδα 2021».
Η δεύτερη πρόταση είναι προς τους φορείς της ιδιαίτερης πατρίδας μου -της Χίου, των Ψαρών και των Οιννουσσών- προκειμένου να συγκροτήσουν μια αντίστοιχη Επιτροπή «Χίος 2021» που θα συνομιλεί επίσημα, θα συνεργάζεται με την «Ελλάδα 2021» και θα επεξεργάζεται όχι μόνο την οργάνωση παράλληλων εκδηλώσεων, αλλά και την ευρύτερη ανάδειξη και προβολή σε διεθνές και σε διακρατικό επίπεδο, της τεράστιας συμβολής μας στον αγώνα για την ελευθερία. Ένα παράδειγμα που μας συνδέει με την Κύπρο: πόσοι γνωρίζουν ότι Ψαριανά βαπόρια έφτασαν στη μεγαλόνησο το φθινόπωρο του 1822, για να σώσουν από τις σφαγές δεκάδες Κύπριους, ή ότι ο Ψαριανός Κωνσταντίνος Κανάρης κατέπλευσε τον Ιούνιο του 1821 στην, κατεχόμενη σήμερα, Λάπηθο της Κερύνειας -στην «Ακτή Κανάρη» όπως ονομάστηκε η ακτή στην οποία έδεσε το σκαρί του- για να συγκεντρώσει βοήθεια από τους Κυπρίους αδελφούς μας. Και όχι μόνον, αφού στο ταξίδι της επιστροφής πήρε μαζί του Λαπηθιώτες έτοιμους να πεθάνουν για τον Αγώνα. Ο Δήμαρχος Κώστας Βρατσάνος θα θυμάται την αντιπροσωπεία από τη Λάπηθο της Κύπρου που τον Οκτώβρη του 2013 ήρθε στα Ψαρά, για να προσκυνήσει την γενέτειρα του Κανάρη. Ανάλογες επιτροπές να συσταθούν βεβαίως και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας των οποίων η γη και η θάλασσα ποτίστηκε με ηρωικό αίμα.
Ο εορτασμός των 200 ετών δεν πρέπει να μείνει ως ανάμνηση, αλλά να αφήσει ισχυρό το αποτύπωμά του στις επόμενες γενιές. Στο πνεύμα αυτό, ελπίζω ότι όλοι όσοι συμμετάσχουν στην προσπάθεια θα συνειδητοποιήσουν ότι δεν πρόκειται ούτε για πάρτι, ούτε για δημόσιες σχέσεις (έστω εθνικές), αλλά για μια αφορμή αφύπνισης του Ελληνισμού, ανανέωσης του νοήματος του εθνικού μας βίου και έμπνευσης πορείας προς το μέλλον, ακόμα ακόμα και για ευκαιρία μεγαλύτερης ώθησης της ανάπτυξης όχι μόνον στα στενά όρια της Επικράτειας, αλλά παντού όπου υπάρχουν Έλληνες κι Ελληνισμός.