Η αναγνώριση των συνεπειών των μνημονίων οδηγεί κατ’ ανάγκη στην αναζήτηση των εναλλακτικών επιλογών για την αντιμετώπισή τους. Καλόπιστοι ή μη συνομιλητές, αρνούνται μια συζήτηση με αυτό το περιεχόμενο, υποστηρίζοντας ότι το ενδιαφέρον πρέπει να εστιάζεται στην τοπική αυτοδιοίκηση και στις πολιτικές που την αφορούν και όχι σε κεντρικές πολιτικές επιλογές. Ας επιχειρήσουμε, λοιπόν, για μια στιγμή, να ακολουθήσουμε αυτή την προσέγγιση, αφήνοντας στην άκρη τα μνημόνια και τις πολιτικές που έχουν προκαλέσει κοινωνική καταστροφή και έχουν σπρώξει ακόμα πιο βαθιά στην οικονομική κρίση τη χώρα και ας μιλήσουμε για την αυτοδιοίκηση στη Χίο.
Αν μπορούσαμε να ανέβουμε στη μηχανή του χρόνου για να γυρίσουμε πίσω στο 2010 η ακόμα και στο 2006, όταν δεν υπήρχαν μνημόνια, ποια εικόνα της Χιου θα συναντούσαμε; Είμαστε ευχαριστημένοι με αυτή την εικόνα; Αντιστοιχεί στις παραγωγικές δυνατότητες, στους πλουτοπαραγωγικούς πόρους, στο ποιοτικό ανθρώπινο δυναμικό και στην πολιτιστική παράδοση αυτού του τόπου;
Θέλω να πω ότι η Χίος, ακόμα και αν δεν είχαν προηγηθεί οι καταστροφικές πολιτικές των μνημονίων από την τρόικα και τις κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων, ακόμα και αν αυτές οι πολιτικές δεν είχαν εξειδικευτεί και εφαρμοστεί στα καθ’ ημάς από τους τοπικούς εκπροσώπους τους, θα εξακολουθούσε να είναι μια περιοχή σε κρίση. Μια περιοχή με παραγωγική, κοινωνική, οικολογική και πολιτιστική υστέρηση. Με υψηλά ποσοστά ανεργίας, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, με γήρανση του πληθυσμού, ιδιαίτερα στην περιφέρεια, χωρίς σαφή παραγωγικό προσανατολισμό, χωρίς σχέδιο για το ποια θα είναι η θέση της στην παραγωγική διάρθρωση της χώρας. Μια περιοχή στην οποία πελατειακοί-κομματικοί μηχανισμοί που έχουν ως κύριο μέλημά την αναπαραγωγή τους υποκαθιστούσαν τους θεσμούς και κατάφερναν να ελέγχουν και να αποθαρρύνουν κάθε δημιουργική πρωτοβουλία, ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα την παθητικότητα και τις ατομικές λύσεις. Είμαι βέβαιος ότι μια αναλυτική συζήτηση για μια σειρά από τομείς και την επίδοση που καταγράφηκε στη Χίο σε αυτούς, θα καταδείκνυε την εγκυρότητα αυτής της διαπίστωσης.
Όμως, τις τελευταίες δεκαετίες στις θέσεις ευθύνης σε όλα τα επίπεδα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Χίου βρέθηκαν εκπρόσωποι των κομμάτων που κυβέρνησαν τη χώρα, οι οποίοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα, ακολούθησαν τις ίδιες προσεγγίσεις και εφάρμοσαν τις ίδιες πολιτικές. Των κομμάτων που, υλοποιώντας πολιτικές εξυπηρέτησης συγκεκριμένων συμφερόντων, πολιτικές με έντονο ταξικό πρόσημο οι οποίες επιπλέον στόχο τους είχαν την αναπαραγωγή της δικής τους εξουσίας, οδήγησαν τη χώρα στην βαθιά οικονομική και ανθρωπιστική κρίση. Τα κόμματα αυτά και οι εκπρόσωποί τους,εξακολουθούν να διεκδικούν τις ίδιες αυτοδιοικητικες θέσεις και στις εκλογές αυτές, είτε με φανερό, είτε με συγκαλυμμένο τρόπο.
Με βάση τα παραπάνω, η συζήτηση για την αυτοδιοίκηση αναπόφευκτα οδηγεί στο ερώτημα: οι Χιώτες και οι Χιώτισσες είμαστε ευχαριστημένοι για την προ αλλά και τη μετά την εφαρμογή των μνημονίων πορεία του νησιού μας και της χώρας μας; Εάν όχι, όπως πιστεύω είναι η απάντηση της μεγάλης πλειοψηφίας του κόσμου που αγωνιά για το μέλλον αυτού του τόπου, οι επιλογές είναι αναγκαίο να στραφούν σε εκείνους που το ενδιαφέρον τους επικεντρώνεται στις κοινωνικές ανάγκες. Που καταθέτουν την ρεαλιστική εναλλακτική αυτοδιοικητική πρόταση και επιδιώκουν την παραγωγική ανασυγκρότηση της Χίου, στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου και ολόκληρης της χώρας. Αναφέρομαι συγκεκριμένα στην Ερμιόνη Φρεζούλη και τη Χιακή Συμπολιτεία για το Δήμο Χίου και στους Αγλαϊα Κυρίτση και Μανώλη Στάθη με το Αιγαίο-Γόνιμη Γραμμή για την Περιφέρεια Β.Αιγαίου.
Η ουσία της πολιτικής αυτοδιοικητικής πρότασης αυτών των συνδυασμών είναι που καθιστά την ψήφισή τους επιλογή με θετικό πρόσημο. Επιλογή η οποία διατρανώνει τη θέληση για μια διαφορετική πορεία του νησιού μας, διεκδικεί το δικαίωμα της ενεργητικής συμμετοχής των πολιτών και καταργεί την εκχώρηση και τη διαμεσολάβηση. Επιλογή για την ανάδειξη ενός διαφορετικού πρότυπου συλλογικής δράσης και διαμόρφωσης πολιτικής από τα κάτω.Επιλογή που έχει στο κέντρο του ενδιαφέροντος της τις ανάγκες των πολλών, δηλαδή τις ανάγκες του τόπου μας.
* Ο Γιάννης Θεοτοκάς είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου