Λαμβάνοντας αφορμή από την ολοκλήρωση τών αποτελεσμάτων τής εκλογικής διαδικασίας και τη δικαιολογημένη ίσως πικρία πολλών «αποτυχόντων» υποψηφίων ή την έκπληξη μεγάλου μέρους τής Κοινής Γνώμης για τα κατά τόπους εκλογικά αποτελέσματα, καταθέτω τις σκέψεις μου για ένα πρόσωπο το οποίο πριν από είκοσι χρόνια περίπου κατήλθε στον τοπικό πολιτικό στίβο και «έφαγε τα μούτρα του». Πρόκειται για τον γνωστό τοις πάσι Γιάννη Κολλιάρο, θεολόγο καθηγητή, εξαίρετο δάσκαλο και παιδαγωγό, αδαμάντινο χαρακτήρα, ήπιο και μειλίχιο άνθρωπο, ενσαρκωτή ενάρετου και ηθικού βίου, δημιουργό τού Λαογραφικού Μουσείου Καλλιμασιάς. Ο Κολλιάρος τότε, προς έκπληξη πολλών, δεν εξελέγη. Δηλαδή μεγάλη μερίδα τών ψηφοφόρων έκρινε αυτόν τον ακάματο κοινωνικό εργάτη ανάξιο τής ψήφου της. Και δείτε γιατί:
Αυτός λοιπόν ο μέγας ευεργέτης τής Χίου και μονάχα για το ότι δημιούργησε το Λαογραφικό Μουσείο Καλλιμασιάς, – κυριολεκτικά το δημιούργησε με ατομική του εργασία και κόπο, συνεπικουρούμενος βέβαια και από άλλους Καλλιμασιώτες – ένα κόσμημα λαϊκού πολιτισμού διεθνούς εμβέλειας και όχι μόνο πανελλαδικής, έπρεπε τότε να τιμηθεί. Επιπροσθέτως θα έπρεπε να τιμηθεί και γι' αυτό που αντιπροσωπεύει ως άνθρωπος: το σπάνιο ήθος και την αρετή. Η επιδοκιμαστική ψήφος που θα έπρεπε να του είχε δοθεί από τους συμπολίτες του θα ήταν η επιβράβευση και αναγνώριση τής προσφοράς του. Ωστόσο ο "κυρίαρχος λαός" τού Δήμου Ιωνίας τότε τον απέρριψε πανηγυρικά! Δηλαδή ο μέσος ψηφοφόρος στάθηκε ελεεινά μικρόψυχος απέναντι σ' έναν γενναιόδωρο γίγαντα!
Γι' αυτή τη στάση τού εκλογικού σώματος, τη μικρόψυχη – ή μάλλον σκατόψυχη – και εκδικητική, υπάρχει εξήγηση: στην ψυχή τών περισσότερων ανθρώπων εμφωλεύει ο φθόνος και η ζήλια για ό,τι ξεπερνά τους ίδιους και τις δυνάμεις τους. Σε κάθε κοινωνία και σε κάθε εποχή όποιος "δεν είναι τού σωρού και της οκάς" ρίχνεται στο "πυρ το εξώτερον". Οι περισσότεροι άνθρωποι αρρωσταίνουν ψυχικά και «πέφτουν τού θανατά», όταν βλέπουν δίπλα τους κάποιους με καθαρότητα ψυχής και με τίμιο χαρακτήρα. Διότι αυτού τού είδους οι άνθρωποι γίνονται οι καθρέφτες μέσα στους οποίους αντανακλάται η ψυχική μιζέρια και αθλιότητα τών πρώτων. Από την αρχαιότητα κιόλας το είχε διαγνώσει ο Θουκυδίδης: «φθόνος γὰρ τοῖς ζῶσι πρὸς τὸ ἀντίπαλον, τὸ δὲ μὴ ἐμποδὼν ἀνανταγωνίστῳ εὐνοίᾳ τετίμηται» (=οι ζωντανοί φθονούν ό,τι ξεπερνά τις δικές τους δυνάμεις. Αντίθετα ό,τι δεν στέκεται εμπόδιο στους ίδιους, το τιμούν και το επιβραβεύουν με απόλυτο τρόπο). Δηλαδή: είναι στη φύση τού ανθρώπου να απορρίπτει και να «σταυρώνει» τον καλύτερό του. Αντίθετα, τον «παλιοντενεκέ» τον τιμά και μάλιστα με το παραπάνω. Οι νάνοι σε κάθε εποχή θέλουν να εξαφανίζουν τους γίγαντες, απλούστατα γιατί δίπλα τους «κομπλάρουν»!
Ένα παραστατικό παράδειγμα: έστω ότι γίνονται καλλιστεία γυναικών στα οποία διαγωνίζονται η ασχημομούρα Γεωργία Βασιλειάδου και η θεά Μόνικα Μπελούτσι. Την επιτροπή κριτών απαρτίζουν γυναίκες αποκλειστικά, οι οποίες έχουν περίπου τη σωματική εμφάνιση τής Γεωργίας Βασιλειάδου. Ψηφίζουν λοιπόν οι κριτές ως ωραιότερη την πρώτη και όχι τη δεύτερη, της οποίας η ομορφιά είναι αυταπόδεικτη. Γιατί άραγε συνέβη αυτό; Ήταν στραβοί οι κριτές και δεν έβλεπαν; Όχι!! Οι κριτές ήταν φθονεροί και κακοί. Αν επιβράβευαν την ομορφιά τής ιταλίδας καλλονής, – δίπλα από την οποία ουδέποτε πρόκειται να περάσουν ούτε κατά διάνοιαν! – είναι σα να παραδέχονταν τη δική τους ανεπάρκεια. Αντίθετα, επιβραβεύοντας την ασχήμια τής πρώτης διαγωνιζόμενης, βρίσκονται κοντά σ’ αυτό που είναι οι ίδιοι, τη μετριότητα ή και ασημαντότητα.
[επεξήγηση: τα παραδείγματα (Βασιλειάδου και Μπελούτσι) τα επικαλέσθηκα σκοπίμως για τις ανάγκες τού «μύθου» που παρέθεσα, και όχι με πρόθεση να κατηγοριοποιήσω και να κατατάξω ανθρώπους με βάση τη σωματική τους εμφάνιση. Άλλωστε για τη φυσική μας εμφάνιση η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά τη Φύση (=τα κληρονομημένα γονίδια), ενώ για την ηθική μας εικόνα και εμφάνιση η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά εμάς τους ίδιους].
Κι ένα τελευταίο ιστορικό παράδειγμα: τον 5ο αι. π.Χ. ζούσε στην Έφεσο τής Ιωνίας ο φιλόσοφος και νομομαθής Ερμόδωρος, χρηστός πολίτης, «καλός καγαθός». Αυτόν οι συμπατριώτες του Εφέσιοι εξοστράκισαν για δέκα χρόνια λόγω τών συντηρητικών πολιτικών φρονημάτων του. Εκείνος ως εξόριστος μετέβη στη Ρώμη. Εκεί, επί δημάρχου Ρώμης τού Γαΐου Τερεντίου Άρσα, έγινε μέλος τής δεκαμελούς επιτροπής τής επιφορτισμένης με το έργο τής κατάρτισης νόμων. Ο ίδιος εισηγήθηκε στο Συμβούλιο τής Δεκανδρίας νόμους κατά το πνεύμα τού Ελληνικού Δικαίου. Οι εισηγήσεις του εισακούστηκαν. Έτσι συνέβαλε, το 451 π.Χ., στη σύνταξη τής νέας ρωμαϊκής νομοθεσίας (Δωδεκαδέλτου) η οποία στόχευε στην εξομάλυνση τών εντάσεων και κοινωνικών συγκρούσεων μεταξύ τών Πατρικίων και των Πληβείων. Οι Ρωμαίοι τον τίμησαν και ανήγειραν ανδριάντα προς τιμήν του. Δηλαδή οι ξένοι μπόρεσαν να δουν την αξία του, κάτι που οι συμπατριώτες του δεν είδαν λόγω τής κοντόφθαλμης ματιάς τους και τού μικρόψυχου φθόνου τους.
Αδελφικός φίλος τού Ερμόδωρου ήταν ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος, ο επονομαζόμενος και Σκοτεινός Φιλόσοφος. Όταν ο Ηράκλειτος κατάλαβε τη μικρόψυχη στάση τών συμπατριωτών του Εφεσίων απέναντι στον Ερμόδωρο έγραψε τα εξής: ἄξιον Ἐφεσίοις ἡβηδὸν ἀπάγξασθαι πᾶσι καὶ τοῖς ἀνήβοις τὴν πόλιν καταλιπεῖν, οἵτινες Ἑρμόδωρον ἄνδρα ἑωυτῶν ὀνήιστον ἐξέβαλον φάντες· ἡμέων μηδὲ εἷς ὀνήιστος ἔστω, εἰ δὲ μή, ἄλλη τε καὶ μετ᾽ ἄλλων (Όλοι οι ενήλικες Εφέσιοι θα πρέπει να κρεμαστούν και ν' αφήσουν την πόλη τους να κυβερνηθεί από τα ανήλικα και αμούστακα παιδιά, γιατί εκείνοι έδιωξαν τον Ερμόδωρο, τον πιο άξιο άντρα, λέγοντας: “Κανείς από μας ας μην είναι ο πιο άξιος. Ειδεμή, ας πάει αλλού και με άλλους”).
Συμπέρασμα: Ουδείς προφήτης δεκτός εν τη πατρίδι αυτού. Οι άνθρωποι, τελικά, είναι ίδιοι σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, εδώ και χιλιάδες χρόνια. Από την εποχή τών σπηλαίων και του πρωτογονισμού μέχρι τη σημερινή εποχή τής ψηφιακής τεχνολογίας ο άνθρωπος παραμένει ΙΔΙΟΣ ως προς την ψυχοσύνθεση και κοινωνική συμπεριφορά του και ΙΔΙΟΣ θα παραμένει άχρι συντελείας τού αιώνος!