«Είναι κάτι στιγμές, πριν την τελευταία μου, που νιώθω, εγώ ο τρισκατάρατος, ευλογημένος από τον Γιαραμπή εκεί πάνω, γι' αυτήν την όαση της ψυχικής ανάτασης που παίρνω από την όμορφη τρελή ανισόρροπη παρέα που ξαποσταίνει την αλήτισσα καρδιά μου, πριν να αποθάνω».
Αυτή ήταν μια στροφή από ένα ποίημα του Μάνου Γούτη, λίγους μήνες πριν μας αφήσει. Και θα έλεγα και από κάποια άλλα περιστατικά κατά τις ουζοποσίες μας ότι φλέρταρε με τον θάνατο. Παρόλα αυτά εξακολουθούσε να είναι χαρούμενος και χαμογελαστός και με ένα κέφι αστείρευτο. Αυτά τα σκεφτήκαμε μετά το φευγιό του και εξακολουθούν να παραμένουν μυστήριο άλυτο και ανεξερεύνητο.
Όπως το ποίημά του "Η βόλτα": Παιδιά, τελείωσε η βόλτα μου στη γη, μου το 'πε ο Θεούλης μιαν αυγή δίχως διατάγματα και προσταγή «Κλείσε τα μάτια, σου ’χω άλλη αποστολή». Και τυχερός, έφυγα γρήγορα σε μιαν μόνο στιγμή, λίγα τα κλάματα και μερικοί λυγμοί, στην καθημερινότητα ακούστηκαν τριγμοί, μα όλα διορθώνονται κι αγάπες και καημοί. Κι αν προς στιγμή είπα να μείνω στον αφρό, η δίνη αμείλικτη με πήρε στο βυθό. Κι ήρθανε θύμησες ανείπωτων στιγμών και φώναξα «Θεέ μου ως εδώ».
Οι ποιητές είναι το αντίδοτο στην κρίση, έστω και αν κάποιες φορές, ποιητική αδεία που λέμε, φέρονται ως απαισιόδοξοι.
Ένας από αυτούς τους δικούς μας ποιητές ήταν ο παλιός συμμαθητής και αγαπημένος φίλος Μανώλης Γούτης, συνταξιούχος πλοίαρχος μεν αλλά με την άγκυρα του μυαλού του πάντα στο όκιο και όχι ριγμένη σε κάποιο λιμάνι ή αρόδου. Το ποιητικό βαπόρι του Γούτη ταξίδευε εδώ και πάρα πολλά χρόνια σε ανταριασμένα αλλά και σε ήρεμα νερά και σε θάλασσες γνωστές και άγνωστες. Ανεξάντλητη η ποιητική φλέβα του ήταν ανακατεμένη με το αλμυρό και θαλασσινό νερό, αφού σε αυτό είχε ιδιαίτερη προτίμηση.
Η πρόσφατη απώλειά του μας γέμισε πίκρα. Ειδικά όλους εμάς (τους «Ανισόρροπους») που κάναμε παρέα μαζί του πίνοντας τα ουζάκια μας κάθε Πέμπτη αλλά και σε κάθε ευκαιρία. Ήταν η ψυχή της παρέας μας.
Οι ποιητικές συλλογές του Γούτη είναι ένα εναλλακτικό ταξίδι στον ωκεανό των εμπειριών, της φαντασίας, των συναισθημάτων και των προσδοκιών του ποιητή.
Και το σπουδαιότερο είναι στην ποίηση του Γούτη ότι είναι σοφόν το σαφές, χωρίς να αναρωτιόμαστε «τι θέλει να πει ο ποιητής». Ο Γούτης τα λέει όλα καθαρά και ξάστερα και μας μεταφέρει σε αμαρτωλά λιμάνια, σε έρωτες ανομολόγητους, σε μεθυσμένες θάλασσες, σε λαβωμένες εποχές.
Οι στροφές των ποιημάτων του σε σκλαβώνουν, σε συγκινούν, σε ανατριχιάζουν, σε ανακουφίζουν. Κάθε γραμμή αποτυπώνεται στο μυαλό σου χάρη στην ελκυστική παράθεση των λέξεων.
Και, πραγματικά, χαίρεσαι να διαβάζεις τα ποιήματα του Γούτη όχι αποκλειστικά μόνο μία φορά αλλά να επανέρχεσαι σ’ αυτά γιατί νιώθεις ότι βιώνεις κι εσύ όλα όσα αναφέρονται σε αυτά. Σε ξεκουράζουν και σε ταξιδεύουν εκεί που ποτέ εσύ ο ίδιος δεν μπόρεσες να πας…
Δυστυχώς ο Μάνος μας εγκατέλειψε πολύ γρήγορα. Μοναδικός και ξεχωριστός, ψυχούλα, με αυθόρμητο χιούμορ, γλεντζές, χορευταράς. Ανήσυχος, προβληματισμένος, αναρχικός. Ένας Μάνος παντός καιρού. Με αγάπη για όλους, με μια καρδιά μάλαμα, τρυφερός, ωραίος. Ένας ανισόρροπος. Θα τον θυμόμαστε με αγάπη και μέσα από αυτή την έκδοση.
Του Δημήτρη Φρεζούλη
*Απόσπασμα από την εισήγησή μου στην παρουσίαση της ομώνυμης ποιητικής συλλογής του Γούτη στον Φάρο Βαρβασίου.
