Ποια γνώση της ιστορίας έχουν οι πρόσφατες χτεσινές και σημερινές γενιές; Το ερώτημα δεν είναι δύσκολο να απαντηθεί, καθώς από έρευνες που έγιναν προέκυψε ότι οι περισσότεροι, νέοι ιδιαίτερα, είναι ανιστόρητοι! Δεν θα ξεχάσω πριν λίγο καιρό όταν συζητώντας με μια κοπέλα με πτυχίο Πανεπιστημίου, είχε παντελή άγνοια περί κατοχής και εθνικής αντίστασης και βέβαια δεν ήξερε τι ήταν το Ε.Α.Μ. (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο)… Κάτι είχε ακούσει, κάποια στιγμή, για τον Χίτλερ, αλλά πέραν τούτου ουδέν, ούτε για τα έργα ούτε για τις ειδεχθείς πράξεις του.
Δυστυχώς η αδιαφορία των νέων αλλά και των λίγο μεγαλύτερων από αυτούς για τον καταστροφικότερο και θανατηφόρο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και των εξ αυτού συνεπειών είναι σκανδαλώδης. Ίσως αυτή η άγνοια ήταν και το αποτέλεσμα της πρόσκαιρης, ευτυχώς, ανόδου της ναζιστικής Χρυσής Αυγής. Και υποθέτω και η γνώση, όσων είχαν προηγηθεί, στη συνέχεια από τα Μέσα Ενημέρωσης να οδήγησε στην αποψίλωσή της.
Το βιβλίο «Χίος η ζωή στην Κατοχή» μιλά για μια περίοδο τραγική για την οποία έχουν γραφτεί εκατομμύρια σελίδες και έχουν προβληθεί χιλιάδες ώρες τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ και μαρτυριών; Όχι βέβαια, καθώς ό,τι έχει σχέση με αυτό τον πόλεμο έχει υπερκαλυφθεί εδώ και χρόνια. Θα έλεγα ότι η παρούσα έκδοση είναι ένα άλλο βιβλίο που επικεντρώνει την προσοχή του όχι σε μάχες αλλά στην καθημερινή ζωή την περίοδο της Κατοχής στο νησί της Χίου. Σε μια καθημερινότητα που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και δεν έχει καλυφθεί πλήρως μέχρι τώρα σε μια ενιαία έκδοση. Μια σκληρή καθημερινότητα με κυρίαρχο πρόβλημα εκείνο της πείνας και της επιβίωσης…
Οι άνθρωποι παλεύανε πώς να ζήσουν και πολύς κόσμος πέθαινε. Κάθε μέρα χτύπαγε η καμπάνα. Ένας, δύο, τρεις… Αυτό γινόταν κάθε μέρα. Όλη η γερουσία «έφυγε» εκείνη την περίοδο. Είχαν γίνει συνεργεία και κουβαλάγανε τους πεθαμένους στο νεκροταφείο.
Πιστεύω ότι «Η ζωή στην Κατοχή» μπορεί να προστεθεί στη χιακή βιβλιογραφία ως ένα ντοκουμέντο που στηρίζεται, βέβαια, σε προηγούμενες πηγές και παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη εικόνα από τον Μάιο του 1941 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 1944.
Χώρισα το βιβλίο σε τέσσερα κεφάλαια προσπαθώντας να τηρήσω μια ημερολογιακή σειρά των γεγονότων. Στο πρώτο κεφάλαιο περιλαμβάνεται το γενικότερο ιστορικό πλαίσιο της εποχής, με έμφαση στην καθημερινότητα. Στο δεύτερο περιστατικά από την πείνα που ταλαιπωρούσε τους ανθρώπους. Στο τρίτο μια επιγραμματική περιγραφή των αντιστασιακών ομάδων και των ενεργειών τους και στο τέταρτο οι φυγαδεύσεις προς τις απέναντι ακτές και τη Μέση Ανατολή.
Το παραδίδω στην κρίση σας και ελπίζω να το τιμήσετε με την προσοχή σας.
Του Δημήτρη Φρεζούλη
Υ.Γ.: Μια βλάβη στον υπολογιστή μου με αναγκάζει να τον αντικαταστήσω, αλλά για τη μεταφορά των αρχείων μου θα «πάρει» ένα διήμερο. Έτσι το επόμενο ραντεβού μας, ελπίζω, τη Δευτέρα.
