Σήμερα «γιορτάζεται», κατ’ επίφαση βέβαια, η παγκόσμια ημέρα προσφύγων.
Την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, κάθε χρόνο στις 20 Ιουνίου, τιμούμε τη δύναμη, το κουράγιο και την επιμονή εκατομμυρίων συνανθρώπων μας που έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, αναζητώντας ασφάλεια.
Στη σκιά του πολύνεκρου ναυαγίου στην Πύλο, το οποίο άντε να μας απασχολήσει καμιά δυο μέρες ακόμα και θα ξεχαστεί, όπως και πολλά άλλα κατά το παρελθόν, παρά το ότι οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Το πρώτο τρίμηνο του 2023 καταγράφηκαν περισσότεροι θάνατοι προσφύγων και μεταναστών στη θάλασσα από οποιοδήποτε άλλο τρίμηνο τα τελευταία χρόνια. Από το 2013, 26.750 άνθρωποι που προσπάθησαν να διασχίσουν τη Μεσόγειο για να φθάσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πέθαναν ή αγνοούνται, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
Όσο σε διάφορα μέρη παγκοσμίως οι συνθήκες ζωής παραμένουν αβίωτες, όλα δείχνουν πως οι μεταναστευτικές ροές προς την Ε.Ε. δεν θα σταματήσουν. Όπως υποστηρίζουν ξένοι αναλυτές: «Όσο το ταξίδι προς την Ευρώπη γίνεται πιο δύσκολο, τόσο περισσότεροι άνθρωποι θα βασίζονται σε λαθρέμπορους για τη μετακίνηση». «Οι τρέχουσες πολιτικές της Ε.Ε. ενισχύουν τα δίκτυα των λαθρεμπόρων, γιατί οι άνθρωποι αυτοί θα φύγουν ό,τι και να γίνει». «Οι πρόσφυγε φεύγουν από τέτοια κόλαση στη Λιβύη, που το να έρθουν και να μένουν σε συνθήκες δυσμενείς ή και το να διακινδυνεύσουν να πνιγούν ενδεχομένως, φαντάζει καλύτερο». «Η λογική της αποτροπής –το επίσημο επιχείρημα της Ε.Ε. για να μην πνίγονται, να σταματήσουν να ξεκινάνε– δεν λειτουργεί. Οι τρέχουσες πολιτικές της Ε.Ε. ενισχύουν τα δίκτυα των λαθρεμπόρων, γιατί οι άνθρωποι αυτοί θα φύγουν ό,τι και να γίνει». «Η Ε.Ε. θα πρέπει να δώσει περισσότερη έμφαση στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης. Τέτοιες επιχειρήσεις από τις ακτοφυλακές και τον Frontex παίρνουν όλο και περισσότερο μορφή αστυνόμευσης και παρακολούθησης, παρά διάσωσης».
Συμπερασματικά όσο σε διάφορα μέρη παγκοσμίως οι συνθήκες ζωής παραμένουν αβίωτες, όλα δείχνουν πως οι μεταναστευτικές ροές προς την Ε.Ε. δεν θα σταματήσουν. Ποτέ δεν μπορείς να γίνεις τόσο απωθητικός σε ανθρώπους που ζουν τόσο χάλια. Και ποια είναι η λύση που προτείνεται; «Ασφαλείς δίοδοι, σωστός διαμοιρασμός μεταξύ κρατών-μελών και σεβασμός». Η πολιτική της αποτροπής δεν αποτελεί λύση. Και όλοι συμφωνούν ότι χρειάζονται ασφαλείς τρίτες χώρες και να υπάρξουν περισσότερες νόμιμες δίοδοι μετανάστευσης.
Του Δημήτρη Φρεζούλη
