«Πρόσφυγες» και Σαραντάμερο

Πέμ, 21/11/2024 - 07:39
Μπήκαμε στο Σαραντάμερο με τις μικρές τις μέρες και τις μεγάλες νύχτες

Από την Ελευθερία Λυκοπάντη τα παρακάτω για τους «Πρόσφυγες της Κατοχής»: «Διαβάζοντας το βιβλίο του Δημήτρη Φρεζούλη "Οι πρόσφυγες της Κατοχής" , του οποίου την παρουσίαση είχε αναλάβει -δυστυχώς  την έχασα- η μεγάλη Κυρία της ιστορίας στη Χίο, η Αθηνά Ζαχαρού σκεπτόμουν:

Αν τα βιβλία της ιστορίας στο σχολείο ήταν γραμμένα με αυτόν τον τρόπο, μέσα από μαρτυρίες και βιώματα, που συνιστούν μία κύρια κατηγορία ιστορικών πηγών, τα παιδιά δε θα απεχθάνονταν αυτό το μάθημα, ένα από τα πιο βασικά, μαζί με τη γλώσσα και τα καλλιτεχνικά μαθήματα.

Μέσα από βιβλία σαν του Δημήτρη Φρεζούλη τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι η ιστορία δεν γράφεται από επιστήμονες κλεισμένους σε γραφεία , αλλά από ερευνητές που αναζητούν τα κομμάτια του παζλ τους σε κάθε λογής κατάλοιπο του παρελθόντος, άρα  και σε γραπτές και σε προφορικές μαρτυρίες, τις οποίες  εξετάζουν ως προς την ακρίβεια και την αξιοπιστία τους, τις συγκρίνουν και κρατούν αυτό που αξιολογούν ως αληθές στίγμα».

   Η αγαπητή Σοφία Καρασούλη έχει πάντα μια ιδιαίτερη ευαισθησία για το παρελθόν και οι μνήμες της είναι ενδιαφέρουσες. Έτσι μοιράζεται μαζί μας νοσταλγικές αναμνήσεις. Και πρόσφατα εκείνες για το «Σαραντάμερο»:

   «Κι έτσι μπήκαμε στο Σαραντάμερο με τις μικρές τις μέρες και τις μεγάλες νύχτες. «Του Σαρανταμέρου η μέρα, καλημέρα καλησπέρα!» έλεγε η γιαγιά.  Σαν ήμουν μικρή, έβρεχε πολύ στη Χίο τέτοια εποχή. Τόσο που η συχωρεμένη η μητέρα μου όποτε έβρεχε πολύ, όποια εποχή και να 'ταν, μουρμούριζε: «Μας ήβρε το Σαραντάμερο…». Με τις βροχές αρχίζανε να τρέχουν οι χείμαρροι. Θυμάμαι τα ορμητικά νερά του Παρθένη στο δρόμο για της κυρά-Φραγκώς, γνωστής των παππούδων μου, που έμενε κοντά στο εκκλησάκι της Αγίας Άννας στο Βρυσάκι.

   Λασπιάζανε κι οι χωματόδρομοι κι άντε μετά να καθαρίσεις τα παπούτσια… Μια φορά, στην πρώτη του δημοτικού, γλίστρησα φεύγοντας από το σχολειό στη λασπουριά, στο λοφάκι όπου μετά χτίστηκε το αρχαιολογικό μουσείο. Έγινα «σύχριστη» -σαν ν' ακούω τη μαμά μου!- με την καινούργια μπλε ποδιά καταλερωμένη. Κλαίγοντας με αναφιλητά με πήγαν κάτι μεγάλες στην κυρία Τιτίκα, που τις έβαλε μετά να με συνοδέψουν στο σπίτι για συμπαράσταση. Αποφράδα εκείνη η μέρα, μελανό σημείο της μικρής ζωής μου…

   Μαζί με τις βροχές, μπαίνανε και τα κρύα.

«Αν τ' Αγιού Φιλίππου λείπω, τ' Άγια των Αγιώ δεν έρθω, Μα του γέρου του Νικόλα, Δέξου με κι απέξω στέκω!»

Εγώ το κρύο δεν το φοβόμουν πάντως! Ήταν γλυκιά η θαλπωρή του πατρικού το χειμώνα, πλάι στην αναμμένη φωτιά της ξυλόσομπας, με ζεβλεπιές και παραμύθια.

Καλό Σαραντάμερο!».

Δημήτρης Φρεζούλης
 

Σχετικά Άρθρα