«Καιρός του σπείρειν, καιρός του θερίζειν» Και ο Σεφέρης προσθέτει σαρκαστικά στον “Τελευταίο Σταθμό”: «Πάλι τα ίδια και τα ίδια, θα μου πεις, φίλε.»
Υπάρχει-πάντα υπήρχε!- η συντηρητική γραμμή στο μυαλό του αγρότη της Μεσογείου. Είναι η βαθιά παράδοση του Εκκλησιαστή της Παλαιάς Διαθήκης:
«Kαιρός που φυτεύει κανείς και που ξεριζώνει αυτό που φύτεψε. Καιρός που πετάει κανείς λιθάρια και καιρός που τα μαζεύει…».
Όμως το πεδίο της αγροτικής Ιστορίας διασχίζεται από την ανθρώπινη δημιουργικότητα: Eκμηχάνιση, λιπάσματα, φυτοπροστατευτικά σκευάσματα, μια καινοτομία που δεν προκύπτει πάντα από αγρότες. Ας πούμε, τις εναέριες καταβολάδες, ως τρόπο πολλαπλασιασμού των δυσκολόπιαστων μαστιχόδεντρων, το οραματίστηκε ένας καταπληκτικός μηχανικός αυτοκινήτων, ο Πυργούσης-και Αμερικάνος!-Γιώργος Νικολός.
Ακούω από τώρα στα αυτιά μου το μάντρα ότι κακώς φρέζαρα στο λίγος. «Το χώμα καταστρέφεται, σβολιάζει, γίνεται άγονο», η μομφή της παράδοσης.
«-Αν πρόσεχα το λίγος και τις φάσεις της Σελήνης, δεν θα προλάβαινα τα χωράφια» μου είχε πει κάποτε ένας Αλβανός εργάτης γης με σημαντικό αγροτικό εισόδημα από νοικιάρικα μαστιχόδεντρα.
Ο Εβραίος Εκκλησιαστής δεν κομίζει κανένα ελπιδοφόρο μήνυμα. Είναι συμφιλιωμένος με την αδικία και την έλλειψη δικαιοσύνης σε αυτόν τον ντουνιά, τον επίγειο κόσμο. Γράφει, «Πρόσεξα ακόμα ότι στον κόσμο αυτό επικρατεί η παρανομία εκεί που θα ’πρεπε να εφαρμόζεται ο νόμος· επικρατεί η αδικία εκεί που θα ’πρεπε να αποδίδεται δικαιοσύνη. Γιατί, τελικά οι άνθρωποι και τα ζώα έχουν την ίδια μοίρα. Η ίδια τύχη τούς περιμένει· όπως πεθαίνει το κτήνος έτσι πεθαίνει πλάι του κι ο άνθρωπος, αφού όλα είναι ματαιότητα. Όλα καταλήγουν στον ίδιο τόπο· όλα έγιναν από χώμα, κι όλα ξαναγυρίζουν σ’ αυτό…»
Κατεβαίνοντας χθες στη Χώρα σταμάτησα να πάρω έναν μεσήλικο άνδρα που έκανε ωτοστόπ και βαστούσε τρεις σακούλες με χόρτα. Στον δρόμο, χωρίς μιζέρια αλλά με αλύγιστη αξιοπρέπεια μου διηγήθηκε εν συντομία το παράπονό του -που μου θύμισε και μένα οικεία κακά: Oρφανός από μητέρα, όπως και ο γράφων, τον άφησαν στο δρόμο άσπονδοι συγγενείς που του έφαγαν κιόλας όλα τα χωράφια και την έγγεια περιουσία. Προσπάθησε να σταθεί στα πόδια του αλλά τον έβαλε ο Θεός σημάδι και πριν λίγα χρόνια, σε παράδρομο του Κάμπου έχασε μέσα στη βροχή τον έλεγχο του μοτοσακό καθώς του επιτέθηκε μια αγέλη σκύλων. Το αποτέλεσμα ήταν ένα συντριπτικό κάταγμα στο γόνατο που επιδεινώθηκε από την πολύωρη προσπάθεια να φτάσει στον αμαξιτό δρόμο-παραδόξως κανένα σπίτι του Κάμπου δεν άκουσε τις κραυγές πόνου ούτε άνοιξε κάποια πόρτα βοήθειας. Επί δυο χρόνια, μετά την εγχείρηση στο γόνατο, έμεινε χωρίς κανένα απολύτως εισόδημα και ο Θεός ξέρει πώς τα έβγαλε πέρα...!
Λειτουργεί το κράτος πρόνοιας στη χώρα μας;
Εδώ οφείλω να τολμήσω να αναγνωρίσω ένα λάθος μου ή καλύτερα μια προκατάληψή μου. Καθώς η γενεαλογία της οικογένειάς μου διασχίζεται από κοινωνικό αποκλεισμό, θεωρούσα ότι η αποστολή της Αριστεράς ήταν στοιχειώδη δικαιώματα στους αόρατους, στους ανθρώπους που δεν έχουν φωνή αλλά αν επιθυμούμε την πραγματοποίηση πολιτικής αλλαγής οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι έχουν αλλάξει κάποιες συνθήκες.
Η πιο σημαντική είναι ότι λόγω της σταθεροποίησης της οικονομίας,- σε μεγάλο βαθμό χάρη στην έξοδο από τα μνημόνια που επέτυχε η δεύτερη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, -οι αξιοπρεπείς απόκληροι δεν ζητιανεύουν αλλά μπορούν να εργαστούν. Το επιδιώκουν, πλην δουλεύουν-συχνότατα με μερική απασχόληση- για 550 ευρώ σε εργοστάσιο, όπως στενός συγγενής μου-πράγμα αδιανόητο σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση! Είναι άνθρωποι που δεν έχουν οδοντιατρική περίθαλψη-και μη μου πείτε ότι είναι αρκετοί οι διακόσιοι οδοντίατροι που υπηρετούν στα Κέντρα Υγείας όλης της χώρας, βυθισμένα στην επαγγελματική εξουθένωση (burn out)λόγω υποστελέχωσης. Eίναι άνθρωποι που ανοίγουν το σομπάκι χαλαζία με το σταγονόμετρο προκειμένου να πληρώσουν ως επιβιώσαντες καρκινοπαθείς στο ιδιωτικό διαγνωστικό κέντρο ένα τεστ επανελέγχου ή μια μαγνητική τομογραφία.
Τα προβλήματα στην υγεία και στις ευκαιρίες για ποιοτική εκπαίδευση έχουν τεράστια πολιτική συνιστώσα.
Συμμετείχα τα πρόσφατα χρόνια στη Νομαρχιακή Επιτροπή Χίου του ΣΥΡΙΖΑ και έμαθα αυτό που έπρεπε να γνωρίζω ούτως ή άλλως, ότι η πραγματοποίηση πολιτικής αλλαγής απαιτεί αφοσίωση και εξειδίκευση. Έμαθα επίσης ότι η αναλογία αποτελεσμάτων προς προσπάθεια είναι συχνά πολύ χαμηλή και αρκετοί/ες στην πορεία αποκαρδιώνονται. Αν και νιώθω δέος για την παλιά γειωμένη Ελληνική Σοσιαλδημοκρατία και αυτά που κατάφερε το 1981, υπάρχουν πολλές παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας που βασίζονται στη στέρεη ακεραιότητα της σημερινής Αξιωματικής Αντιπολίτευσης που στην πραγματικότητα οδήγησε την πατρίδα. Με τους πολλούς να μην πετιούνται ως έρμα στην τρικυμία του βιβλικού Ιωνά.
Περισσότερο όμως σήμερα, με τη βαριά συννεφιά, «καιρός του σπείρειν» κρεμμύδια. Αν είναι και ποικιλίας Σκλαβιών, αυτά τα μακρόστενα, καυτερά, ακόμα καλύτερα! Αλλά έπρεπε να κάνει ο φυτευτής νωρίς το κουμάντο του, γιατί τέλη Οκτώβρη εξαφανίζονται από την πιάτσα. Καιρός όμως και των «ιδεολογικών ζυμώσεων», όπως έλεγε και ο σπουδαίος Δάσκαλος Μπάμπης Σαχτούρης στο «Φάε Δάσκαλε». Για αυτές, όλοι οι φίλοι και φίλες του ΣΥΡΙΖΑ κόβουμε την πρωτοχρονιάτικη πίτα την Τετάρτη 31-1-2023 και ώρα 6μμ στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο. Μια εκδήλωση ουσιαστικά «τίς ἀγορεύειν βούλεται», στην παράδοση της δημοκρατικής μη-δογματικής Ευρωπαϊκής Αριστεράς, όπως η πρόσκληση με την οποία καλούσε ο κήρυκας (στην εκκλησία του δήμου της αρχαίας Αθήνας) τους ελεύθερους πολίτες. Με την ελπίδα ότι το ξερό πηγάδι της πολιτικής θα κουτσογεμίσει από τον όψιμο υετό.
Τους ίδιους πόθους τρέφω και για το πηγάδι στον Γαλάτη που φωτογράφησα άδειο σήμερα αλλά, καλοσημαδιά, στο διπλανό κάμπο της Λουράδας έπιασε να ανεβαίνει ο υδροφόρος ορίζοντας..!
