1988, πλατεία Χίου, παιδί ανάμεσα σε χιλιάδες συμπολίτες να διαμαρτύρονται με μαύρες σημαίες, καταλαμβάνοντας το Δημαρχιακό μέγαρο Χίου. Απαιτούν την απόσυρση του σχεδίου πόλεως που είχε προταθεί! Η πόλη και οι πολίτες χωρισμένοι σε δύο πλευρές, αυτών που ήθελαν διακαώς το νέο σχέδιο, και αυτών που απαιτούσαν την απόσυρση και ακύρωση του. Πολλοί από τους πρώτους ήλπιζαν να χτίσουν νέους επιπλέον ορόφους, να πουλήσουν οικόπεδα «αντιπαροχή», να πάρουν εργολαβίες, νέες «δουλειές».
Οι δεύτεροι, οι αντιδρώντες, είχαν εξεγερθεί με τις υπέρογκες εισφορές γης και χρήματος για την υλοποίηση του σχεδίου, καθώς όπως προβλέπει ο νόμος, τα έργα πληρώνουν οι δημότες των «αραιοδομημένων», μέσω «εισφορών γης και χρήματος»’ ενώ οι εργολαβίες, πολυκατοικίες στο κέντρο της πόλης απαλλάσονταν από εισφορές. Ωστόσο, για πολλούς συνδημότες, η γη ήταν ιερή, η γη των προγόνων τους, τα περιβόλια πάππου προς πάππου, που ακόμη καλλιεργούνταν, έχαναν το χαρακτήρα τους. Έννοιες όπως πολεοδομία, οργάνωση αστικού χώρου, αλλά και προστασία περιβάλλοντος άγνωστες.
Από τότε πέρασαν 35 τριάντα πέντε χρόνια! Το θέμα έγινε σχεδόν ταμπού , αστικός μύθος ότι όποιος το αγγίξει «καίγεται», ή ότι δεν λύνεται χωρίς αντιδράσεις, τις οποίες όλοι φοβόντουσαν! Από μικρό παιδί, έγινα μεσήλικας, οι παλιές γενιές που σεβόντουσαν και καλλιεργούσαν τη γη, που αντιδρούσαν τότε, έφυγαν ή φεύγουν ο ένας μετά τον άλλο...και τελικά, εμείς τι θα παραδώσουμε στα παιδιά μας; Ή θα φύγουμε και εμείς χωρίς να βρεθεί λύση; Υπάρχει; ΝΑΙ!!! Τότε γιατί;
Κάποιοι, ορθά, πήραν την πρωτοβουλία το 2009, ξεκίνησαν, σε νέες βάσεις «ρεαλιστικές»... στόχος πληθυσμού πόλης 35 χιλιάδες κάτοικοι-το παλαιό προέβλεπε στόχο το διπλάσιο, τις 72 εβδομήντα δύο χιλιάδες μόνο για τμήμα της πόλης και τον Βροντάδο, πριν 40 σαράντα χρόνια.... Αρκετοί εργάστηκαν με ζήλο και πάθος, για να βγει το νέο αποδεκτό και ρεαλιστικό σχέδιο που πήρε ΦΕΚ το 2021. Όμως ακόμη υπάρχουν «θέματα « εκκρεμότητες....
Τι με νοιάζει, τι σε ενδιαφέρει; Το ακίνητό σου τι χρήσεις έχει, τι μπορείς να κάνεις με αυτό; Τι δεσμεύσεις ή υποχρεώσεις έχει; Ο έμπορας , ο επαγγελματίας, ο βιοτέχνης, πόσο θα μπορείς να εργάζεσαι και που, ή να μετεγκατασταθείς, πώς θα πηγαίνεις στη δουλειά σου, πόσο θα μπορείς να έχεις το εργαστήριό σου, ή να αλλάξεις χρήση στο ακίνητό σου. Ο ερασιτέχνης αγρότης θα μπορείς να έχεις τον κήπο σου; Τα παιδιά μας σε ποια σχολεία θα πηγαίνουν, από ποιους δρόμους/πεζοδρόμια; Θα κατασκευαστούν νέοι δρόμοι, πλατείες, πάρκα πεζοδρόμια, που και ποιος θα τα πληρώσει; Με τι κόστος εισφορών; Και τελικά, εσύ, εγώ όλοι μας, θα έχουμε δουλειά στη Χίο, ή θα αναγκαζόμαστε εμείς και τα παιδιά μας να φεύγουμε μακρυά από το νησί, όπως πχ οι κάτοικοι της Αμανής...
Υπάρχει σύλλογος ενδιαφερομένων, «θιγομένων» για προστασία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, παραδοσιακών καλλιεργειών και ιδιοκτησιών στο χωροταξικό σχεδιασμό. Εργασθήκαμε εντατικά σε όλη τη διαδικασία έκδοσης του τελευταίου ΓΠΣ, σχεδίου, με ΥΠΕΥΘΥΝΌΤΗΤΑ, προσπαθώντας να συμβάλλουμε στη λύση του γόρδιου δεσμού. Όμως ακόμη υπάρχουν και θα υπάρχουν ζητήματα’ ποια είναι τα όρια οικισμών, ποια τα πυκνοδομημένα τμήματα, με τι καθεστώς μελλοντικών εισφορών, που υπάρχουν εμπορικές, τουριστικές κλπ χρήσεις, ποιοι δρόμοι είναι αναγνωρισμένοι ως επαρχιακοί, εθνικοί, τοπικοί, ποια ακίνητα έχουν δικαιώματα λόγω πρόσοψης σε αναγνωρισμένο οδικό δίκτυο, και ποια όχι κλπ.
Όσοι ενδιαφέρεστε και κατανοείτε τη σημασία αυτών των ζητημάτων, ελάτε το Σαββάτο 16 Δεκεμβρίου 2023, στις 17:00-19:00 στο Εργατικό Κέντρο Χίου. Μπορούμε με ομαδικότητα, μελέτη, εργασία, υπευθυνότητα και συνεργατικό πνεύμα να πιέσουμε για τον εξορθολογισμό και επίλυση με συμμετοχικές διαδικασίες.
Σπύρος Κάβουρας - Εκπαιδευτικός Γραμματέας του Συλλόγου Θιγομένων Ιδιοκτητών από Σχέδιο Πόλης Χίου