Τα Αρθρα 16 και 56 του Συντάγματος

Η αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος έχει εξελιχθεί σε διελκυστίνδα μεταξύ των δημοκρατικών, προοδευτικών και λοιπών δυνάμεων αφ’ ενός και των αντιδραστικών, νεοφιλελευθέρων και λοιπών αφ’ ετέρου. Στο βάθος πρόκειται για διελκυστίνδα μεταξύ ανατολικών και δυτικών δυνάμεων. Για να κατανοήσει ο καθένας από μας περί τίνος πρόκειται, πρωτίστως πρέπει να δει τι αναφέρει το άρθρο 16 και τι είναι αυτό που η μία πλευρά θέλει την αναθεώρησή του.

 

Το άρθρο 16, §4 αναφέρει: «Ολοι οι Ελληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια.» Η §5 αναφέρει: «Η ανωτάτη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση.» Συνεχίζουμε με την §6: «Οι καθηγητές των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι δημόσιοι λειτουργοί.» Η §7 αναφέρεται στην ανωτέρα εκπαίδευση: «Η επαγγελματική και κάθε άλλη ειδική εκπαίδευση παρέχεται από το Κράτος και με σχολές ανώτερης βαθμίδας για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο από τρία χρόνια.» Τέλος, η §8 μεταξύ άλλων αναφέρει: «Η σύσταση ανωτάτων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται.»    

1.  Το περιεχόμενο του άρθρου 16 περιελήφθη για πρώτη φορά στο Σύνταγμα το 1975. Οι Νεοδημοκράτες βουλευτές αυτό πρέπει να μας το λέγουν. Ηταν η εποχή που ο Εθνάρχης θώπευε τα ώτα των δημοκρατικών, προοδευτικών και λοιπών δυνάμεων.
2. Σύμφωνα με το άρθρο αυτό οι πολίτες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας σε όλες τις βαθμίδες· άρα και στα μεταπτυχιακά. Γιατί υπάρχουν δίδακτρα σ’ αυτήν τη βαθμίδα;
3. Το αδιέξοδο, σε μεγάλο βαθμό, οφείλεται στη δωρεάν παιδεία και την αποκλειστικά κρατική παιδεία. Οι συντάκτες του Συντάγματος δεν φαντάζονταν πως θα φθάναμε να έχουμε επτά ιατρικές σχολές και ένα ΑΕΙ σε κάθε πόλη.
4. Στην παράγραφο 7 γίνεται αναφορά στην ανωτέρα εκπαίδευση η οποία περιορίζεται σε χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο από τρία χρόνια. Όταν οι κυβερνήσεις μας προσέθεταν τέταρτο έτος μήπως αγνοούσαν το Σύνταγμα; Η ανωτέρα παιδεία ανωτατοποιήθηκε και πανεπιστημιοποιήθηκε! Ο δε φορολογούμενος πληρώνει για κάτι που δεν είναι αυτό για το οποίο πληρώνει. Τα ανωτατοποιημένα ΤΕΙ δεν έχουν το επίπεδο των πανεπιστημίων.
5. Τέλος, στην όγδοη παράγραφο αναφέρεται πως απαγορεύεται η σύσταση ανωτάτων σχολών από ιδιώτες. Το «απαγορεύεται» σημαίνει περιορισμό της ελευθερίας των ανθρώπων. Στην προκειμένη περίπτωση αυτών που θέλουν να μεταδώσουν γνώσεις και αυτών που θέλουν να αποκτήσουν γνώσεις. Ξεκινήσαμε με το πρώτο μεταδικτατορικό σύνταγμα με το «απαγορεύεται».
6. Αυτό το «απαγορεύεται» δεν είναι και τόσο αθώο. Πέραν των ανατολικών αντιλήψεων υποκρύπτει συμφέροντα. Δημιουργεί μια ομάδα πανεπιστημιακών διδασκάλων, οι οποίοι με τον μανδύα του «λειτουργού» όποτε θέλουν διδάσκουν, καταλαμβάνουν θέσεις του δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέως, απεργούν «απέχοντας» μόνον από τα μαθήματά τους και εισπράττοντας τον μισθό τους κ.ά.
7. Ερχεται το άρθρο 56 να συμπληρώσει όσα άφησε έξω το άρθρο 16. Το άρθρο 56 στην §1 αναφέρει: «Εμμισθοι δημόσιοι λειτουργοί και υπάλληλοι…δεν μπορούν να ανακυρηχθούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν βουλευτές, αν δεν παραιτηθούν πριν την ανακύρηξή τους ως υποψηφίων».
8. Στο άρθρο 56 παρείσφρυσε η §2 κατόπιν αιτήματος βουλευτή των Νέων Δυνάμεων της μεταπολιτεύσεως η οποία παράγραφος αναφέρει: «Από τους περιορισμούς της προηγουμένης παραγράφου εξαιρούνται οι καθηγητές των ΑΕΙ…».
9. Αυτό το πήγαινε έλα μεταξύ Βουλής και πανεπιστημίων έχει αρνητικές επιπτώσεις στο διδακτικό έργο των τελευταίων. Δίνει προνόμια κατ’ εξαίρεσιν στους καθηγητές. Αυτό αντανακλάται στον μεγάλο αριθμό καθηγητών στην Βουλή και το Υπουργικό Συμβούλιο.
10. Μήπως θα έπρεπε να αναθεωρηθεί το άρθρο 56; Κατάλοιπο της τιτλολατρείας του ανατολικού πολιτισμού.